شبکه های کامپیوتری چیست

شبکه های کامپیوتری

شبکه های کامپیوتری چیست؟ یک شبکه شامل مجموعه ای از دستگاهها ( کامپیوتر ، چاپگر و ... ) بوده که با استفاده از یک روش ارتباطی ( کابل ، امواج رادیوئی ، ماهواره ) و به منظور اشتراک منابع فیزیکی ( چاپگر) و اشتراک منابع منطقی ( فایل ) به یکدیگر متصل می گردند. شبکه ها می توانند به یکدیگر نیز مرتبط شده و شامل زیر شبکه هائی باشند. تفسیم بندی شبکه ها.                                                    

شبکه های کامپیوتری را بر اساس مولفه های متفاوتی تقسیم بندی می نمایند. در ادامه به برخی از متداولترین تقسیم بندی های موجود اشاره می گردد . تقسیم بندی بر اساس نوع وظایف
کامپیوترهای موجود در شبکه را با توجه به نوع وظایف مربوطه به دو گروه عمده : سرویس دهندگان (Servers) و یا سرویس گیرندگان (Clients) تقسیم می نمایند. کامپیوترهائی در شبکه که برای سایر کامپیوترها سرویس ها و خدماتی را ارائه می نمایند ، سرویس دهنده نامیده می گردند. کامپیوترهائی که از خدمات و سرویس های ارائه شده توسط سرویس دهندگان استفاده می کنند ، سرویس گیرنده نامیده می شوند. در شبکه های Client-Server ، یک کامپیوتر در شبکه نمی تواند هم به عنوان سرویس دهنده و هم به عنوان سرویس گیرنده ، ایفای وظیفه نماید. در شبکه های Peer-To-Peer ، یک کامپیوتر می تواند هم بصورت سرویس دهنده و هم بصورت سرویس گیرنده ایفای وظیفه نماید.

شبکه چیست ؟
شبکه در ساده ترین حالت خود شامل دورایانه متصل به هم به وسیله یک کابل است به گونه ای که بتوانند از داده ها به طور مشترک استفاده کنند . همین شبکه ساده ، منشا تمام شبکه ها ، صرف نظر از کیفیت پیچیدگی آنها می باشد .
رایانه های شخصی ابزاری برای تولید اسناد متنی و گرافیکی و سایر انواع اطلاعاتند ، اماچنانچه فرد دیگری نیازمند استفاده از تولیدات شما باشد ، بدون وجود شبکه ، در بهترین حالت شما مجبورید که اطلاعات را روی دیسکت قرار داده و در اختیار او قرار دهید ، که اگر آن شخص تغییراتی در آنها اعمال کند ، هیچ روشی برای ادغام تغییرات وجود ندارد . به این روش کار در محیط های مستقل Stand-Alone می گویند .

تقسیم بندی بر اساس توپولوژی . الگوی هندسی استفاده شده جهت اتصال کامپیوترها، توپولوژی نامیده می شود. توپولوژی انتخاب شده برای پیاده سازی شبکه ها، عاملی مهم در جهت کشف و برطرف نمودن خطاء در شبکه خواهد بود. انتخاب یک توپولوژی خاص نمی تواند بدون ارتباط با محیط انتقال و روش های استفاده از خط مطرح گردد. نوع توپولوژی انتخابی جهت اتصال کامپیوترها به یکدیگر ، مستقیما" بر نوع محیط انتقال و روش های استفاده از خط تاثیر می گذارد. با توجه به تاثیر مستقیم توپولوژی انتخابی در نوع کابل کشی و هزینه های مربوط به آن ، می بایست با دقت و تامل به انتخاب توپولوژی یک شبکه همت گماشت . عوامل مختلفی جهت انتخاب یک توپولوژی بهینه مطرح می شود. مهمترین این عوامل    بشرح ذیل است :                                                                      
هزینه . هر نوع محیط انتقال که برای شبکه     LAN انتخاب گردد، در نهایت می بایست عملیات نصب شبکه در یک ساختمان پیاده سازی گردد. عملیات فوق فرآیندی طولانی جهت نصب کانال های مربوطه به کابل ها و محل عبور کابل ها در ساختمان است . در حالت ایده آل کابل کشی و ایجاد کانال های مربوطه می بایست قبل از تصرف و بکارگیری ساختمان انجام گرفته باشد. بهرحال می بایست هزینه نصب شبکه بهینه گردد.                                                                
انعطاف پذیری . یکی از مزایای شبکه های LAN  توانائی پردازش داده ها و گستردگی و توزیع گره ها در یک محیط است . بدین ترتیب توان محاسباتی سیستم و منابع موجود در اختیار تمام استفاده کنندگان قرار خواهد گرفت . در ادارات همه چیز تغییر خواهد کرد.( لوازم اداری، اتاقها و ... ) . توپولوژی انتخابی می بایست بسادگی امکان تغییر پیکربندی در شبکه را فراهم نماید. مثلا" ایستگاهی را از نقطه ای به نقطه دیگر انتقال و یا قادر به ایجاد یک ایستگاه جدید در شبکه باشیم .                                                                                                                                   
BUS
STAR RING
توپولوژی BUS  یکی از رایجترین توپولوژی ها برای پیاده سازی شبکه های LAN است . در مدل فوق از یک کابل بعنوان ستون فقرات اصلی در شبکه استفاده شده و تمام کامپیوترهای موجود در شبکه ( سرویس دهنده ، سرویس گیرنده ) به آن متصل می گردند.                                                                            
مزایای توپولوژی BUS
- کم بودن طول کابل . بدلیل استفاده از یک خط انتقال جهت اتصال تمام کامپیوترها، در توپولوژی فوق از کابل کمی استفاده می شود.موضوع فوق باعث پایین آمدن هزینه نصب و ایجاد تسهیلات لازم در جهت پشتیبانی شبکه خواهد بود.
- ساختار ساده . توپولوژی BUS دارای یک ساختار ساده است . در مدل فوق صرفا" از یک کابل برای انتقال اطلاعات استفاده می شود.
- توسعه آسان . یک کامپیوتر جدید را می توان براحتی در نقطه ای از شبکه اضافه کرد. در صورت اضافه شدن ایستگاههای بیشتر در یک سگمنت ، می توان از تقویت کننده هائی به نام Repeater استفاده کرد. معایب توپولوژی BUS
- مشکل بودن عیب یابی . با اینکه سادگی موجود در تویولوژی BUS امکان بروز اشتباه را کاهش می دهند، ولی در صورت بروز خطاء کشف آن ساده نخواهد بود. در شبکه هائی که از توپولوژی فوق استفاده می نمایند ، کنترل شبکه در هر گره دارای مرکزیت نبوده و در صورت بروز خطاء می بایست نقاط زیادی بمنظور تشخیص خطاء بازدید و بررسی گردند.
- ایزوله کردن خطاء مشکل است . در صورتیکه یک کامپیوتر در توپولوژی فوق دچار مشکل گردد ، می بایست کامپیوتر را در محلی که به شبکه متصل است رفع عیب نمود. در موارد خاص می توان یک گره را از شبکه جدا کرد. در حالتیکه اشکال در محیط انتقال باشد ، تمام یک سگمنت می بایست از شبکه خارج گردد.
- ماهیت تکرارکننده ها . در مواردیکه برای توسعه شبکه از تکرارکننده ها استفاده می گردد، ممکن است در ساختار شبکه تغییراتی نیز داده شود. موضوع فوق مستلزم بکارگیری کابل بیشتر و اضافه نمودن اتصالات مخصوص شبکه است .
توپولوژی STAR . در این نوع توپولوژی همانگونه که از نام آن مشخص است ، از مدلی شبیه "ستاره" استفاده می گردد. در این مدل تمام کامپیوترهای موجود در شبکه معمولا" به یک دستگاه خاص با نام " هاب " متصل خواهند شد. مزایای توپولوژی STAR
- سادگی سرویس شبکه . توپولوژی STAR شامل تعدادی از نقاط اتصالی در یک نقطه مرکزی است . ویژگی فوق تغییر در ساختار و سرویس شبکه را آسان       می نماید.                                                                                  
- در هر اتصال یکدستگاه . نقاط اتصالی در شبکه ذاتا" مستعد اشکال هستند. در توپولوژی STAR اشکال در یک اتصال ، باعث خروج آن خط از شبکه و سرویس و اشکال زدائی خط مزبور است . عملیات فوق تاثیری در عملکرد سایر     کامپیوترهای موجود در شبکه نخواهد گذاشت .                                        
- کنترل مرکزی و عیب یابی . با توجه به این مسئله که نقطه مرکزی مستقیما" به هر ایستگاه موجود در شبکه متصل است ، اشکالات و ایرادات در شبکه بسادگی تشخیص و مهار خواهند گردید.                                                            
- روش های ساده دستیابی . هر اتصال در شبکه شامل یک نقطه مرکزی و یک گره جانبی است . در چنین حالتی دستیابی به محیط انتقال حهت ارسال و دریافت اطلاعات دارای الگوریتمی ساده خواهد بود.                                              
معایب توپولوژی STAR
- زیاد بودن طول کابل . بدلیل اتصال مستقیم هر گره به نقطه مرکزی ، مقدار زیادی کابل مصرف می شود. با توجه به اینکه هزینه کابل نسبت به تمام شبکه ، کم است ، تراکم در کانال کشی جهت کابل ها و مسائل مربوط به نصب و پشتیبنی آنها بطور قابل توجهی هزینه ها را افزایش خواهد داد.                                                
- مشکل بودن توسعه . اضافه نمودن یک گره جدید به شبکه مستلزم یک اتصال از نقطه مرکزی به گره جدید است . با اینکه در زمان کابل کشی پیش بینی های لازم جهت توسعه در نظر گرفته می شود ، ولی در برخی حالات نظیر زمانیکه طول زیادی از کابل مورد نیاز بوده و یا اتصال مجموعه ای از گره های غیر قابل     پیش بینی اولیه ، توسعه شبکه را با مشکل مواجه خواهد کرد.
- وابستگی به نقطه مرکزی . در صورتیکه نقطه مرکزی ( هاب ) در شبکه با مشکل مواجه شود ، تمام شبکه غیرقابل استفاده خواهد بود.
توپولوژی RING . در این نوع توپولوژی تمام کامپیوترها بصورت یک حلقه به یکدیگر مرتبط می گردند. تمام کامپیوترهای موجود در شبکه ( سرویس دهنده ، سرویس گیرنده ) به یک کابل که بصورت یک دایره بسته است ، متصل می گردند. در مدل فوق هر گره به دو و فقط دو همسایه مجاور خود متصل است . اطلاعات از گره مجاور دریافت و به گره بعدی ارسال می شوند. بنابراین داده ها فقط در یک جهت حرکت کرده و از ایستگاهی به ایستگاه دیگر انتقال پیدا می کنند. مزایای توپولوژی RING
- کم بودن طول کابل . طول کابلی که در این مدل بکار گرفته می شود ، قابل مقایسه به توپولوژی BUS نبوده و طول کمی را در بردارد. ویژگی فوق باعث کاهش تعداد اتصالات ( کانکتور) در شبکه شده و ضریب اعتماد به شبکه را افزایش خواهد داد.
- نیاز به فضائی خاص جهت انشعابات در کابل کشی نخواهد بود.بدلیل استفاده از یک کابل جهت اتصال هر گره به گره همسایه اش ، اختصاص محل هائی خاص بمنظور کابل کشی ضرورتی نخواهد داشت .
- مناسب جهت فیبر نوری . استفاده از فیبر نوری باعث بالا رفتن نرخ سرعت انتقال اطلاعات در شبکه است. چون در توپولوژی فوق ترافیک داده ها در یک جهت است ، می توان از فیبر نوری بمنظور محیط انتقال استفاده کرد.در صورت تمایل می توان در هر بخش ازشبکه از یک نوع کابل بعنوان محیط انتقال استفاده کرد . مثلا" در محیط های ادرای از مدل های مسی و در محیط کارخانه از فیبر نوری استفاده کرد.                                                                              
معایب توپولوژی RING
- اشکال در یک گره باعث اشکال در تمام شبکه می گردد. در صورت بروز اشکال در یک گره ، تمام شبکه با اشکال مواجه خواهد شد. و تا زمانیکه گره معیوب از شبکه خارج نگردد ، هیچگونه ترافیک اطلاعاتی را روی شبکه نمی توان داشت .
- اشکال زدائی مشکل است . بروز اشکال در یک گره می تواند روی تمام گرههای دیگر تاثیر گذار باشد. بمنظور عیب یابی می بایست چندین گره بررسی تا گره مورد نظر پیدا گردد.                                                                                
- تغییر در ساختار شبکه مشکل است . در زمان گسترش و یا اصلاح حوزه جغرافیائی تحت پوشش شبکه ، بدلیل ماهیت حلقوی شبکه مسائلی بوجود خواهد آمد .
- توپولوژی بر روی نوع دستیابی تاثیر می گذارد. هر گره در شبکه دارای مسئولیت عبور دادن داده ای است که از گره مجاور دریافت داشته است . قبل از اینکه یک گره بتواند داده خود را ارسال نماید ، می بایست به این اطمینان برسد که محیط انتقال برای استفاده قابل دستیابی است .                                                               
● تقسیم بندی بر اساس حوزه جغرافی تحت پوشش . شبکه های کامپیوتری با توجه به حوزه جغرافیائی تحت پوشش به سه گروه تقسیم می گردند   

شبکه های محلی ( کوچک )                                                         LAN

شبکه های متوسط                                                                    MAN
  شبکه های گسترده                                                                 WAN

. حوزه جغرافیائی که توسط این نوع از شبکه ها پوشش داده می شود ، یک محیط کوچک نظیر یک ساختمان اداری است . این نوع از شبکه ها دارای ویژگی های زیر می باشند :
توانائی ارسال اطلاعات با سرعت بالا
محدودیت فاصله
قابلیت استفاده از محیط مخابراتی ارزان نظیر خطوط تلفن بمنظور ارسال اطلاعات
نرخ پایین خطاء در ارسال اطلاعات با توجه به محدود بودن فاصله   MAN . حوزه جغرافیائی که توسط این نوع شبکه ها پوشش داده می شود ، در حد و اندازه یک شهر و یا شهرستان است .شبکه های MAN ویژگی های این نوع از شبکه ها بشرح زیر است :
پیچیدگی بیشتر نسبت به شبکه های محلی
قابلیت ارسال تصاویر و صدا
قابلیت ایجاد ارتباط بین چندین شبکه   . حوزه جغرافیائی که توسط این نوع شبکه ها پوشش داده می شود ، در حد و اندازه کشور و قاره است . ویژگی این نوع شبکه ها بشرح زیر است :
قابلیت ارسال اطلاعات بین کشورها و قاره ها
قابلیت ایجاد ارتباط بین شبکه های 
سرعت پایین ارسال اطلاعات نسبت به شبکه های 
نرخ خطای بالا با توجه به گستردگی محدوده تحت پوشش
● کابل در شبکه
در شبکه های محلی از کابل بعنوان محیط انتقال و بمنظور ارسال اطلاعات استفاده می گردد.ازچندین نوع کابل در شبکه های محلی استفاده می گردد. در برخی موارد ممکن است در یک شبکه صرفا" از یک نوع کابل استفاده و یا با توجه به شرایط موجود از چندین نوع کابل استفاده گردد. نوع کابل انتخاب شده برای یک شبکه به عوامل متفاوتی نظیر : توپولوژی شبکه، پروتکل و اندازه شبکه بستگی خواهد داشت . آگاهی از خصایص و ویژگی های متفاوت هر یک از کابل ها و تاثیر هر یک از آنها بر سایر ویژگی های شبکه، بمنظور طراحی و پیاده سازی یک شبکه موفق بسیار لازم است .
- کابل Unshielded Twisted pair )UTP)
متداولترین نوع کابلی که در انتقال اطلاعات استفاده می گردد ، کابل های بهم تابیده می باشند. این نوع کابل ها دارای دو رشته سیم به هم پیچیده بوده که هر دو نسبت زمین دارای یک امپدانش یکسان می باشند. بدین ترتیب امکان تاثیر پذیری این نوع کابل ها از کابل های مجاور و یا سایر منابع خارجی کاهش خواهد یافت . کابل های بهم تابیده دارای دو مدل متفاوت : Shielded ( روکش دار ) و Unshielded ( بدون روکش ) می باشند. کابل UTP نسبت به کابل STP بمراتب متداول تر بوده و در اکثر شبکه های محلی استفاده می گردد.کیفیت کابل های UTP متغیر بوده و از  معمولی استفاده شده برای تلفن تا کابل های با سرعت بالا را شامل می گردد. کابل دارای چهار زوج سیم بوده و درون یک روکش قرار می گیرند. هر زوج با تعداد مشخصی پیچ تابانده شده ( در واحد اینچ ) تا تاثیر پذیری آن از سایر زوج ها و یاسایر دستگاههای الکتریکی کاهش یابد. کاربردهای شبکه
هسته اصلی سیستم های توزیع اطلاعات را شبکه های کامپیوتری تشکیل می دهند. مفهوم شبکه های کامپیوتری بر پایه اتصال کامپیوتر ها و دیگر تجهیزات سخت افزاری به یکدیگر برای ایجاد امکان ارتباط و تبادل اطلاعات استوار شده است. گروهی از کامپیوتر ها و دیگر تجهیزات متصل به هم را یک شبکه می نامند. کامپیوتر هایی که در یک شبکه واقع هستند، میتوانند اطلاعات، پیام، نرم افزار و سخت افزارها را بین یکدیگر به اشتراک بگذارند. به اشتراک گذاشتن اطلاعات، پیامها  و نرم افزارها، تقریباً برای همه قابل تصور است در این فرایند نسخه ها یا کپی اطلاعات نرم افزاری از یک کامپیوتر به کامپیوتر دیگر منتقل می شود. هنگامی که از به اشتراک گذاشتن سخت افزار سخن می گوییم به معنی آن است که تجهیزاتی نظیر چاپگر یا دستگاه مودم را می توان به یک کامپیوتر متصل کرد و از کامپیوتر دیگر واقع در همان شبکه، از آن ها استفاده نمود.
به عنوان مثال در یک سازمان معمولاً اطلاعات مربوط به حقوق و دستمزدپرسنل در بخش حسابداری نگهداری می شود. در صورتی که در این سازمان از شبکه کامپیوتری استفاده شده باشد، مدیر سازمان می تواند از دفتر خود به این اطلاعات دسترسی یابد و آن ها را مورد بررسی قرار دهد. به اشتراک گذاشتن اطلاعات و منابع نرم افزاری و سخت افزاری دارای مزیت های فراوانی است. شبکه های کامپیوتری می توانند تقریباً هر نوع اطلاعاتی را به هر شخصی که به شبکه دسترسی داشته باشد عرضه کنند. این ویژگی امکان پردازش غیر متمرکزاطلاعات را فراهم می کند. در گذشته به علت محدود بودن روش های انتقال اطلاعات کلیه فرایند های پردازش آن نیز در یک محل انجام می گرفته است. سهولت و سرعت روش های امروزی انتقال اطلاعات در مقایسه با روش هایی نظیر انتقال دیسکت یا نوار باعث شده است که ارتباطات انسانی نیز علاوه بر مکالمات صوتی، رسانه ای جدید بیابند.
به کمک شبکه های کامپیوتری می توان در هزینه های مربوط به تجهیزات گران قیمت سخت افزاری نظیر هارد دیسک، دستگاه های ورود اطلاعات و... صرفه جویی کرد. شبکه های کامپیوتری، نیازهای کاربران در نصب منابع سخت افزاری را رفع کرده یا به حداقل می رسانند.
از شبکه های کامپیوتری می توان برای استاندارد سازی برنامه های کاربردی نظیر واژه پردازها و صفحه گسترده ها، استفاده کرد. یک برنامه کاربردی می تواند در یک کامپیوتر مرکزی واقع در شبکه اجرا شود و کاربران بدون نیاز به نگهداری نسخه اصلی برنامه، از آن در کامپیوتر خود استفاده کنند.
استاندارد سازی برنامه های کاربردی دارای این مزیت است که تمام کاربران و یک نسخه مشخص استفاده می کنند. این موضوع باعث می شود تا پشتیبانی شرکت عرضه کننده نرم افزار از محصول خود تسهیل شده و نگهداری از آن به شکل موثرتری انجام شود.
مزیت دیگر استفاده از شبکه های کامپیوتری، امکان استفاده از شبکه برای برقراری ارتباطات روی خط )Online از طریق ارسال پیام است. به عنوان مثال (مدیران می توانند برای ارتباط با تعداد زیادی از کارمندان از پست الکترونیکی استفاده کنند. تاریخچه پیدایش شبکه
در سال 1957 نخستین ماهواره، یعنی اسپوتنیک توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق به فضا پرتاب شد. در همین دوران رقابت سختی از نظر تسلیحاتی بین دو ابرقدرت آن زمان جریان داشت و دنیا در دوران رقابت سختی از نظر تسلیحاتی بین دو ابر قدرت آن زمان جریان داشت و دنیا در دوران جنگ سرد به سر می برد. وزارت دفاع امریکا در واکنش به این اقدام رقیب نظامی خود، آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته یا آرپا ARPA را تاسیس کرد. یکی از پروژه های مهم این آژانس تامین ارتباطات در زمان جنگ جهانی احتمالی تعریف شده بود. در همین سال ها در مراکز تحقیقاتی غیر نظامی که بر امتداد دانشگاه ها بودند، تلاش برای اتصال کامپیوترها به یکدیگر در جریان بود. در آن زمان کامپیوتر های Mainframe از طریق ترمینال ها به کاربران سرویس می دادند. در اثر اهمیت یافتن این موضوع آژانس آرپا ARPA منابع مالی پروژه اتصال دو کامپیوتر از راه دور به یکدیگر را در دانشگاه MIT بر عهده گرفت. در اواخر سال 1960 اولین شبکه کامپیوتری بین چهار کامپیوتر که دو تای آنها در MIT، یکی در دانشگاه کالیفرنیا و دیگری در مرکز تحقیقاتی استنفورد قرار داشتند، راه اندازی شد. این شبکه آرپانت نامگذاری شد. در سال 1965 نخستین ارتباط راه دور بین دانشگاه MIT و یک مرکز دیگر نیز برقرار گردید.
در سال 1970 شرکت معتبر زیراکس یک مرکز تحقیقاتی در پالوآلتو تاسیس کرد. این مرکز در طول سال ها مهمترین فناوری های مرتبط با کامپیوتر را معرفی کرده است و از این نظریه به یک مرکز تحقیقاتی افسانه ای بدل گشته است. این مرکز تحقیقاتی که پارک PARC نیز نامیده می شود، به تحقیقات در زمینه شبکه های کامپیوتری پیوست. تا این سال ها شبکه آرپانت به امور نظامی اختصاص داشت، اما در سال 1927 به عموم معرفی شد. در این سال شبکه آرپانت مراکز کامپیوتری بسیاری از دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی را به هم متصل کرده بود. در سال 1927 نخستین نامه الکترونیکی از طریق شبکه منتقل گردید.
در این سال ها حرکتی غیر انتفاعی به نام MERIT که چندین دانشگاه بنیان گذار آن بوده اند، مشغول توسعه روش های اتصال کاربران ترمینال ها به کامپیوتر مرکزی یا میزبان بود. مهندسان پروژه MERIT در تلاش برای ایجاد ارتباط بین کامپیوتر ها، مجبور شدند تجهیزات لازم را خود طراحی کنند. آنان با طراحی تجهیزات واسطه برای مینی کامپیوتر DECPDP-11 نخستین بستر اصلی یا Backbone شبکه کامپیوتری را ساختند. تا سال ها نمونه های اصلاح شده این کامپیوتر با نام PCP یا Primary Communications Processor نقش میزبان را در شبکه ها ایفا می کرد. نخستین شبکه از این نوع که چندین ایالت را به هم متصل کرد       نام داشت. Michnet.
روش اتصال کاربران به کامپیوتر میزبان در آن زمان به این صورت بود که یک     نرم افزار خاص بر روی کامپیوتر مرکزی اجرا می شد.    
. در سال 1983 سیستم نامگذاری دامنه ها Domain Name System به وجود آمد و اولین سرویس دهنده نامگذاری Name Server راه اندازی شد و استفاده از نام به جای آدرس های عددی معرفی شد. در این سال تعداد میزبان های اینترنت از مرز ده هزار عدد فراتر رفته بود. اجزای شبکه
یک شبکه کامپیوتری شامل اجزایی است که برای درک کارکرد شبکه لازم است تا با کارکرد هر یک از این اجزا آشنا شوید. شبکه های کامپیوتری در یک نگاه کلی دارای چهار قسمت هستند. مهمترین قسمت یک شبکه کامپیوتر، سرویس دهنده نام دارد در واقع یک کامپیوتر با قابلیت ها و سرعت بالا است.                       
 تمام شبکه های کامپیوتری دارای بخش سومی هستند که بستر یا محیط انتقال اطلاعات را فراهم می کند. متداول ترین محیط انتقال در یک شبکه کابل است.
تجهیزات جانبی یا منابع سخت افزاری نظیر چاپگر، مودم، هارددیسک، تجهیزات ورود اطلاعات نظیر اسکنر و غیره، تشکیل دهنده بخش چهارم شبکه های کامپیوتری هستند. تجهیزات جانبی از طریق کامپیوتر سرور در دسترس تمام کامپیوترهای واقع در شبکه قرار می گیرند. شما می توانید بدون آنکه چاپگری مستقیماً به کامپیوتر شما متصل باشد، از اسناد خود چاپ بگیرید. در عمل چاپگر از طریق سرور شبکه به کامپیوتر شما متصل است. ویژگی های شبکه
 یکی از مهمترین اجزای شبکه های کامپیوتری، کامپیوتر سرور است. سرور مسئول ارائه خدماتی از قبیل انتقال فایل، سرویس های چاپ و غیره است. با افزایش حجم ترافیک شبکه، ممکن است برای سرور مشکلاتی بروز کند. در شبکه های بزرگ برای حل این مشکل، از افزایش تعداد کامپیوترهای سرور استفاده می شود که به این سرور ها، سرور های اختصاصی گفته می شود. دو نوع متداول این سرور ها عبارتند از File and Print server و Application server. نوع اول یعنی سرویس دهنده فایل و چاپ مسئول ارائه خدماتی از قبیل ذخیره سازی فایل، حذف فایل و تغییر نام فایل است که این درخواست ها را از کامپیوتر های سرویس گیرنده دریافت می کند. این سرور همچنین مسئول مدیریت امور چاپگر نیز هست.
هنگامی که یک کاربر درخواست دسترسی به فایلی واقع در سرور را ارسال      می کند، کامپیوتر سرور نسخه ای از فایل کامل را برای آن کاربر ارسال می کند. بدین ترتیب کاربر می تواند به صورت محلی، یعنی روی کامپیوتر خود این فایل را ویرایش کند.
کامپیوتر سرویس دهنده چاپ، مسئول دریافت درخواست های کاربران برای چاپ اسناد است. این سرور این درخواست ها را در یک صف قرار می دهد و به نوبت آن ها را به چاپگر ارسال می کند. این فرآیند Spooling نام دارد. به کمک Spooling کاربران می توانند بدون نیاز به انتظار برای اجرای فرمان Print به فعالیت برروی کامپیوتر خود ادامه دهند.
نوع دیگر سرور، Application Server این سرور مسئول اجرای برنامه های Client/Server و تامین داده های سرویس گیرنده است. سرویس دهنده ها، حجم زیادی از اطلاعات را در خود نگهداری می کنند. برای امکان بازیابی سریع و ساده اطلاعات، این داده ها در یک ساختار مشخص ذخیره        می شوند. هنگامی که کاربری درخواستی را به چنین سرویس دهنده ای ارسال    می کند. سرور نتیجه درخواست را به کامپیوتر کاربر انتقال می دهد. به عنوان مثال یک شرکت بازاریابی را در نظر بگیرید. این شرکت در نظر دارد تا برای مجموعه ای از محصولات جدید خود تبلیغ کند. این شرکت می تواند برای کاهش حجم ترافیک، برای مشتریان با طیف درآمدهای مشخص، فقط گروهی از محصولات را تبلیغ نماید.
علاوه بر سرور های یاد شده، در یک شبکه می توان برای خدماتی از قبیل پست الکترونیک، فکس، سرویس های دایرکتوری و غیره نیز سرورهایی اختصاص داد.
امنیت شبکه
یکی از مهم ترین فعالیت های مدیر شبکه، تضمین امنیت منابع شبکه است. دسترسی غیر مجاز به منابع شبکه و یا ایجاد آسیب عمدی یا غیر عمدی به اطلاعات، امنیت شبکه را مختل می کند. از طرف دیگر امنیت شبکه نباید آنچنان باشد که کارکرد عادی کاربران را مشکل سازد.
برای تضمین امنیت اطلاعات و منابع سخت افزاری شبکه، از دو مدل امنیت شبکه استفاده می شود. این مدل ها عبارتند از: امنیت در سطح اشتراک Share-Level و امنیت در سطح کاربر User-Level در مدل امنیت در سطح اشتراک، این عمل با انتساب اسم رمز یا Password برای هر منبع به اشتراک گذاشته تامین میشود. دسترسی به منابع مشترک فقط هنگامی برقرار می گردد که کاربر اسم رمز صحیح را برای منبع به اشتراک گذاشته شده را به درستی بداند.
به عنوان مثال اگر سندی قابل دسترسی برای سه کاربر باشد، می توان نسبت دادن یک اسم رمز به این سند مدل امنیت در سطح Share-Level را پیاده سازی کرد. منابع شبکه را می توان در سطوح مختلف به اشتراک گذاشت. برای مثال در سیستم عامل ویندوز ۹۵ می توان دایرکتوری ها را بصورت فقط خواندنی Read Only برحسب اسم رمز یا به شکل کامل Full به اشتراک گذاشت. از مدل امنیت در سطح Share-Level می توان برای ایجاد بانک های اطلاعاتی ایمن استفاده کرد.
در مدل دوم یعنی امنیت در سطح کاربران، دسترسی کاربران به منابع به اشتراک گذاشته شده با دادن اسم رمز به کاربران تامیین می شود. در این مدل کاربران در هنگام اتصال به شبکه باید اسم رمز و کلمه عبور را وارد نمایند. در اینجا سرور مسئول تعیین اعتبار اسم رمز و کلمه عبور است. سرور در هنگام دریافت درخواست کاربر برای دسترسی به منبع به اشتراک گذاشته شده، به بانک اطلاعاتی خود مراجعه کرده و درخواست کاربر را رد یا قبول می کند.
تفاوت این دو مدل در آن است که در مدل امنیت در سطح Share-Level، اسم رمز به منبع نسبت داده شده و در مدل دوم اسم رمز و کلمه عبور به کاربر نسبت داده می شود. بدیهی است که مدل امنیت در سطح کاربر بسیار مستحکم تر از مدل امنیت در سطح اشتراک است. بسیاری از کاربران به راحتی می توانند اسم رمز یک منبع را به دیگران بگویند. اما اسم رمز و کلمه عبور شخصی را نمی توان به سادگی به شخص دیگری منتقل کرد.

تجارت الکترونیک

مقدمه

تجارت الکترونیک واژه‌ای است که برای تجارت از طریق سیستم‌های اطلاعاتی، ارتباطی بکار می‌رود. تجارت الکترونیک با وجود این که مدت زمانی زیادی از عمر آن نمی‌گذرد ولی نقش بسزا و چشم گیری در زندگی روزمره ما به عهده گرفته‌است به طوری که اجتناب از آن کار آسانی نیست. یکی از ساده‌ترین و کار آمدترین نقش تجارت الکترونیک در زندگی روزمره کاربران اینترنتی، خرید و فروش اجناس و تبادل وجوه مربوطه از طریق کارتهای هوشمند می‌باشد.

هدف از تجارت الکترونیک که در واقع ترکیبی از تکنیکها و شگردهای بازرگانی است. همکاری، رقابت و بازدهی بیشتر شرکتهای مختلف می‌باشد به طوری که طی ۱۵ سال گذشته سبب توانایی شرکتها در زمینه‌هایی مثل اصلاح روشهای تجارتی و پیشرفت در زمینه ارتباطی با شرکتهای مرتبط و بالاخره گسترش دامنه بازرگانی، تجاری حتی در مقیاسهای بزرگ و جهانی شده‌است. تجارت الکترونیک دارای زیر شاخه‌های عمده‌ای به شرح زیر می‌باشد:

1. تجارت الکترونیک

2. کسب و کار الکترونیک

3. بازاریابی الکترونیکی

4. بانکداری الکترونیکی

5. کارتهای هوشمند

6. مدیریت روابط عمومی با مشتری

تاریخچه تجارت الکترونیک

انسان از ابتدای خلقت تاکنون روشهای تجاری متفاوتی را تجربه کرده‌است. در ابتدا سیستم تبادل کالا رایج بود. شکارچی گوشت را با سلاح عوض می‌کرد. این سیستم اشکالات فراوانی داشت. مثلاً ممکن بود شکارچی نتواند سلاح سازی را پیدا کند که به گوشت احتیاج داشته باشد. در این صورت گوشتها فاسد می‌شدند .

در بعضی تمدنها سیستم کالای محبوب به وجود آمد. در سرزمینی که گندم غذای اصلی مردم آن بود، شکارچی گوشت را با گندم و گندم را با سلاح تعویض می‌کرد. این روش هم مشکلات زیادی داشت. کالای محبوب در سرزمینهای مختلف متفاوت بود. از طرف دیگر معیاری برای سنجش ارزش آن وجود نداشت و حمل و نقل آن هم مشکل بود بدون شک اختراع پول اولین انقلاب در زمینه تجارت بود. ارزش آن مشخص بود، حمل آن آسانتر بود، فاسد نمی‌شد و همه طالب آن بودند. فواید استفاده از پول به اندازه‌ای بود که حتی تا چند دهه قبل کمتر کسی انتظار یک انقلاب دیگر را داشت. ارتباط بین تجارت و تکنولوژی دیر زمانی است که وجود داشته و ادامه دارد. در واقع، یک پیشرفت تکنیکی باعث رونق تجارت شد و آن هم ساخت کشتی بود. در حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد، فینیقیان تکنیک ساخت کشتی را بکار بردند تا از دریا بگذرند و به سرزمینهای دور دست یابند. با این پیشرفت، برای اولین بار مرزهای جغرافیایی برای تجارت باز شد و تجارت با سرزمینهای دیگرآغاز شد. اکنون، شبکه جهانی اینترنت مانند همان کشتی است که نه تنها فواصل جغرافیایی، بلکه اختلافات زمانی را نیز کمرنگ نموده و صحنه را برای نمایشی دیگر آماده کرده‌است.ترکیب تجارت و الکترونیک از سال ۱۹۷۰ آغاز شد. برای گسترش و پذیرش تجارت الکترونیک لازم است که پیش نیازهای این تکنولوژی از جمله زیرساختار مخابراتی، مسایل قانونی و ایمنی پیام رسانی مهیا شود.

مهم‌ترین هدف در تجارت حال چه از روشهای بسیار پیشرفته الکترونیکی استفاده کند و چه از روشهای سنتی و قدیمی -همانا دستیابی به پول و سود بیشتر است. طبیعتا در این میان، نقش بانکها و موسسات اقتصادی در نقل وانتقال پول بسیار حیاتی است. هنگامی که در سال ۱۹۹۴ اینترنت قابلیتهای تجاری خود را علاوه بر جنبه‌های علمی و تحقیقاتی به نمایش گذاشت،موسسات تجاری و بانکها در کشورهای پیشرفته اولین نهادهایی بودند که تلاش جدی خود را برای استفاده هر چه بیشتر از این جریان بکار انداختند. محصول تلاش آنها نیز همان بانکداری الکترونیک امروزی است. سپس به سرعت مشخص شد که اینترنت بستر بسیار مناسبی برای انواع فعالیتهای بانکداری و اقتصادی بشمار می‌رود.

بانکداری و تجارت الکترونیک هم اکنون در جهان به عنوان یک بحث بسیار تخصصی و در عین حال، بسیار پیچیده تبدیل شده‌است و تطبیق آن با سیاستهای تجاری و اقتصادی کشورهای مختلف نیاز به تحقیق و برنامه ریزی دقیق دارد.

در بررسی تاریخچه تجارت الکترونیک درمی یابیم که بورسهای اوراق بهادار نیز موسسات دیگری بودند که به سرعت فعالیت خود را با روند پیشرفت اینترنت هماهنگ کردند و موفق شدند که در عرض مدت کوتاهی، با توجه به برتریهای اینترنت در مقایسه با روشهای قدیمی، به دلیل سرعت و دقت بالا، به موفقیتهای بی نظیری دست یابند.
تجارت الکترونیک، علی رغم جوان بودن در جهان شناخته شده و در سالهای اخیر رشد فزاینده و غیرقابل پیش بینی داشته‌است. این رشد تصاعدی حاصل استفاده از یک ابزار، یعنی اینترنت می‌باشد. البته تجارت الکترونیک فقط در شاخصه‌ها یا کشورهای خاصی جا افتاده و استفاده می‌شود. برای مثال، در سال ۱۹۹۷ صنعت جهانگردی و توریسم مسوول ۲۰ تا ۳۰ درصد از فروشهای مجازی بوده.

تعریف تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک انجام کلیه فعالیتهای تجاری با استفاده از شبکه‌های ارتباطی کامپیوتری، به ویژه اینترنت است. تجارت الکترونیک، نوعی، تجارت بدون کاغذ است. به وسیله تجارت الکترونیک تبادل اطلاعات خرید و فروش و اطلاعات لازم برای حمل و نقل کالاها، با زحمت کمتر و مبادلات بانکی با شتاب بیشتر انجام خواهد شد. شرکتها برای ارتباط با یکدیگر،محدودیتهای فعلی را نخواهند داشت و ارتباط آنها با یکدیگر ساده تر و سریع تر صورت می‌پذیرد. ارتباط فروشندگان با مشتریان نیز می‌تواند به صورت یک به یک با هر مشتری باشد. به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک نامی عمومی برای گستره‌ای از نرم افزارها و سیستم‌ها است که خدماتی مانند جستجوی اطلاعات، مدیریت تبادلات، بررسی وضعیت اعتبار، اعطای اعتبار، پرداخت به صورت روی خط، گزارش گیری و مدیریت حسابها را در اینترنت به عهده می‌گیرند. این سیستم‌ها زیربنای اساسی فعالیتهای مبتنی بر اینترنت را فراهم می‌آورند. هدف از بکارگیری تجارت الکترونیک، ارائه روشی جدید در انجام امور بازرگانی می‌باشد. به واسطه این روش، تاجران قادرند که محصولات و خدمات خود را به شکل تمام وقت و به تمام خریداران در سرتاسر جهان - مستقل از مرزهای جغرافیایی و ملیتها -عرضه کنند.

بسیاری از مردم، تجارت الکترونیک را منحصر به خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت می‌دانند، در حالیکه این امر فقط بخش کوچکی از تجارت الکترونیک را تشکیل می‌دهد و این مفهوم اکنون گستره وسیعی از جنبه‌های مختلف تجاری و اقتصادی را دربرگرفته‌است. به سادگی می‌توان هرگونه فعالیت تجاری و مالی بین موسسات و افراد مختلف را در حیطه تجارت الکترونیک گنجاند.

تجارت الکترونیک روش دیگری برای تبادلات الکترونیکی اطلاعات و انجام مبادلات تجاری است که یک پل الکترونیکی را بین مراکز تجاری ایجاد کرده‌است. تجارت الکترونیک با حجم کمتری از اطلاعات که لزوما در قالب یکسانی نبوده و بین مردم عادی رد و بدل می‌شود، سر و کار دارد. تجارت الکترونیک در ابتدای پیدایش خود، چیزی بیش از یک اطلاع رسانی ساده تجاری نبود و هرکس می‌توانست محصولات خود را با استفاده از صفحات وب بر روی اینترنت تبلیغ نماید. آمار منتشره از ۵۰۰ شرکت نشان می‌دهد که حدود ۳۴ درصد از آنها در سال ۱۹۹۵ و حدود ۸۰ درصد در سال ۱۹۹۶ از روش فوق برای تبلیغ محصولات خود استفاده کرده‌اند.تا پایان سال ۲۰۰۱ بیش از ۲۲۰ بیلیون دلار معاملات مالی توسط صدها سایت تجاری بر روی اینترنت انجام پذیرفت.

مزایاها و معایب تجارت الکترونیک

سوالی که ممکن است همینک مطرح شود این است که تجارت الکترونیک غیر از مواردی که پیش از این به آن اشاره شد چه فایده‌ای دارد.

·         افزایش فروش و در پی آن افزایش درآمد و توان سرمایه گذاری

·         افزایش سطح رفاه زندگی مردم از طریق ایجاد اشتغال، کاهش ترددها و افزایش سرعت عمل

·         جهانی شدن

·         کاهش هزینه‌های تبلیغات برای شرکتها وبه دلیل عدم حضور واسطه

البته همچون تمام فناوریها و تکنولوژیهای ساخت بشر معایبی هم در استفاده از تجارت الکترونیک وجود دارد، برخی از این معایب به قرار زیر است:

·         تأثیر ناشناخته آن بر روابط اجتماعی انسان

·         ورشکستگی به علت عدم توانایی شرکتهای کوچک و کاهش تولید

بسترهای لازم برای تجارت الکترونیک

·         یک سیستم بانکی روان و دقیق

·         قوانین گمرکی،مالیاتی و بانکداری الکترونیکی

·         کد تجاری محصول و ایجاد امنیت اطلاعات

·         تهیه و تدوین نظام مالی اطلاعات و نظام حقوقی اطلاع رسانی (کپی رایت)

·         محرمانه بودن اطلاعات شخصی

·         تطبیق مقررات ملی با مقررات متحدالشکل بین المللی

·         همکاری دانشگاهها،مراکز تحقیقاتی و سازمانهای مختلف

·         پذیرش اسناد الکترونیکی توسط قوه قضاییه

·         تأمین، صدور و بکارگیری کارت هوشمند

·         تأمین خطوط ارتباطی پرسرعت و مطمئن و ایجاد بستر مخابراتی به شکل بی سیم.

مدل های تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک دارای مدلهای زیر است:

·         تجارت Business to Business-B۲B

·         تجارت Business to Consumer-B۲C

·         تجارت Consumer to Consumer-C۲C

·         تجارت Business to Administration-B۲A

·         تجارت Consumer to Administration-C۲A

·         تجارت Government to Government- G۲G

·         تجارت Government to Business -G۲B

·         تجارت G۲E- Government to Employee

·         تجارت Peer to Peer - P۲P

تجارت فروشنده با فروشنده

B۲B اولین روش خرید و فروش معاملات الکترونیکی است و بیشترین عایدی را دارد.در این مدل، همه افراد و خدمات مرتبط با تجارت بین المللی از قبیل: تامین کنندگان، خریداران،فرستندگان دریایی کالا، پشتیبانی، خدمات ( سرویسها) بازرسی، اخبار بازاریابی و کاربریهای نرم افزار که موجب سهولت در امور تولید و خرید و فروش می‌شوند، در یک محل گردهم می‌آیند. B۲B در جایی استفاده می‌شود که بخواهیم خرید و فروش عمده را به کمک تجارت الکترونیکی انجام دهیم و خارج از حیطه خرده فروشان عمل نماییم، چرا که خرده فروشی در اینترنت با خطرات بسیار همراه‌است، زیرا مشتریان تمایل ندارند تا همه چیز را از روی اینترنت خریداری کنند. شرکت CISCO یکی از اولین شرکتهای بزرگی بود که در جولای ۱۹۹۶ سایت تجارت الکترونیکی خود را راه اندازی کرد. یک ماه بعد شرکتهای کامپیوتری مانند MICROSOFT و IBM نرم افزارهای تجاری خود را که امکان انجام فروش از طریق اینترنت را فراهم می‌کرد، به بازار عرضه کردند. به صورت طبیعی، در B۲B فروش مستقیم منبع اصلی درآمد به حساب می‌آید، مانند وقتی که یک فروشنده محصول خود را به یک فروشنده دیگر مستقیما می‌فروشد. با وجود این، وب می‌تواند روی فروش مستقیم تأثیر بگذارد و این قاعده را بر هم بزند.

در این نظام جدید، مشکلاتی نیز وجود دارد، ازجمله اینکه رودر رو نبودن مشتری و فروشنده باعث می‌شود که معامله به صورت مجازی صورت گیرد. این مشتریان برای دریافت اطلاعات بیشتر باید با تلفن به مرکز اصلی وصل شوند، اما هیچ تضمینی برای اینکه کسی در آن سوی خط باشد، وجود ندارد.

تجارت فروشنده و مصرف کننده

بیشترین سهم در انجام تجارت الکترونیکی از نوع B۲C است که به معنای خرده فروشی می‌باشد. این نوع تجارت، با گسترش وب به سرعت افزایش پیدا کرد و اکنون به راحتی می‌توان انواع و اقسام کالاها را از شبکه خریداری کرد. B۲C با راه اندازی سایتهایی چون AMAZON و CDNOW آغاز شد.

در تجارت الکترونیکی B۲C در یک طرف معامله، تولیدکننده ( فروشنده) محصول و در طرف دیگر، خریدار ( مصرف کننده نهایی) قرار دارد. اما مشکلات امنیتی شبکه تأثیر منفی بر روی حجم معاملات گذاشته‌است و بسیاری از مشتریان نسبت به دزدیده شدن اطلاعات شخصی شان توسط هکرها ترسیده‌اند. در عین حال هنوز معاملات بسیاری در این مدل صورت میگیرد در ایران نیز این روش رونق دارد برای مثال می‌توان شرکت شهروند را مثال زد.

تجارت مصرف کننده با مصرف کننده

در این مدل تجارت الکترونیکی، مزایده‌ها و مناقصه‌های کالا از طریق اینترنت انجام می‌گیرد. مدل C۲C شبیه یک سمساری است. ایده اصلی این مدل این است که مصرف کنندگان با یکدیگر بدون واسطه به خرید و فروش بپردازند. EBAY، بزرگ‌ترین نمونه اولیه مدل C۲C می‌باشد. EBAY خود چیزی نمی‌فروشد و به عنوان واسطی بین خریداران و فروشندگان عمل می‌کند. به عنوان مثال، EBAY اجازه می‌دهد که فروشنده قیمت اولیه خود را در حراجی قرار دهد و سپس شرکت کنندگان در حراج قبل از اتمام مدت باید روی کالای به حراج گذاشته شده اظهار نظر کنند. سایتهای اینترنتی دیگر مانند AUTOBYTEL و CARSMART نمونه‌هایی از مدل C۲C می‌باشند. به دلیل ناچیز بودن هزینه تبلیغات در اینترنت، استفاده از مدل C۲C برای فروش کالاها مورد توجه قرار گرفته‌است.

تجارت مصرف کننده با فروشنده

در حالیکه بازار مصرف روی خط روز به روز در حال گسترش است، بسیاری از خریداران دریافته‌اند که شیوه انتخاب محصول بسیار متنوع است ،چون وقتی که مصرف کنندگان، سایتهایی را در ارتباط با فروش محصول مورد نظر خود می‌یابند، یافتن خود محصول در آن سایت و به دست آوردن قیمت محصول اغلب کاری دشوار است.
بنابراین، برای راحت تر کردن امر خرید، نیاز به روشهای جدید خرید و فروش اینترنتی است که در آن شرکتهایی مانند واسطه‌هایی بین مصرف کننده‌ها و فروشنده‌ها تلاش می‌کنند تا خریداران را به بهترین وجهی در خریدشان کمک کنند. اساس کار آنها هم مبتنی بر مدل C۲B می‌باشد.

تجارت نقطه به نقطه

مدل تجارت الکترونیکی P۲P برای تسویه حساب کردن شرکت کنندگان در حراج با فروشنده‌است که مشهورترین آنها سرویسی است به نام PAYPAL که در قسمت کارتهای هوشمند بیشتر به آن می‌پردازیم. تجارت P۲P در چهارچوبی کار می‌کند که افراد بتوانند مستقیما با هم پول رد و بدل کنند و در حالیکه سهم اصلی داد و ستد پولی را نقل و انتقالات رو در رو برعهده دارد، فن آوری تلفنهای همراه تعداد افراد بیشتری را در داد و ستد غیرحضوری سهیم می‌کند.

با استفاده از سخت افزار MONDEX که زیر مجموعه MASTERCARD می‌باشد، کاربران قادرند تا نقل و انتقالات الکترونیکی پولی خود را انجام دهند و پول خود را از یک کارت اعتباری، به کارت اعتباری دیگر منتقل نمایند. نحوه استفاده از تلفن همراه بدین صورت است که به جای فن آوری GSM که استاندارد معمول ارتباطی تلفن همراه در بسیاری از کشورها، به ویژه در اروپاست،فن آوری دیگری تحت عنوان پروتکل بکارگیری نرم افزار کاربردی از طریق تجهیزات بی سیم که به اختصار WAP نامیده می‌شود، جایگزین می‌گردد. در این شیوه جدید، هر تلفن همراه از طریق مرکز تلفن با یک کامپیوتر سرویسگر مرتبط می‌شود و می‌تواند نرم افزار مورد نیاز کاربر خود را بر روی کامپیوتر مذکور فعال نماید. بدین ترتیب،استفاده کننده می‌تواند اطلاعات خود را از طریق کامپیوتر سرویسگر که خود از طریق اینترنت و یا شبکه‌های ارزش افزوده ( VAN ) به مراکز تجاری و خدماتی متصل است، ارسال و یا دریافت نماید.

تجارت فروشنده با اداره

این نوع تجارت الکترونیکی، شامل تمامی مبادلات تجاری - مالی بین شرکتها و سازمانهای دولتی است. تامین نیازهای دولت توسط شرکتها و پرداخت عوارض مالیاتها از جمله مواردی است که می‌توان در این گروه گنجاند. تجارت B۲A در حال حاضر روشی تازه قلمداد می‌شود، ولی در آینده‌ای نزدیک، زمانی که دولتها به ارتقای سطح ارتباطات خود تمایل و توجه نشان دهند، به سرعت رشد خواهد کرد.

تجارت مصرف کننده با اداره

مدل تجارت الکترونیکی C۲A هنوز پدیدار نشده‌است،ولی به دنبال رشد انواع B۲C و B۲A، دولتها احتمالاً مبادلات الکترونیکی را به حیطه‌هایی همچون جمع آوری کمکهای مردمی،پرداخت مالیات بر درآمد و هرگونه امور تجاری دیگری که بین دولت و مردم انجام می‌شود، گسترش خواهند داد.

تجارت الکترونیک در ایران

ایران مانند دیگر کشورها، دارای شرکتهای بسیاری است که برای توسعه بازار خود به اینترنت وابسته‌اند. هدف بیشتر این شرکتها از پایگاههایی که در اینترنت ایجاد می‌کنند، همانا توسعه صادرات است.

متاسفانه فروش در شبکه اینترنت مخارج زیادی دارد و برای بسیاری مقرون به صرفه نمی‌باشد. شرکتهای بزرگ دنیا باسرمایه‌های کلان و پرسنل کافی، پایگاههای تخصصی را برای مواردی چون صادرات و فروش تجاری ایجاد کرده‌اند. شرکتهای متعددی نیز در ایران دست به ایجاد چنین امکاناتی زده‌اند، اما از آنجایی که هنوز هیچ متولی و مرکزیتی برای این پدیده وجود ندارد،این سازمانها به صورت جزیره‌ای و خود محور اقداماتی را انجام می‌دهند که هنوز پروسه کامل تجارت را در بر نگرفته و به صورت مقطعی انجام می‌شود. هیچ آمار دقیقی هم از کاربران اینترنت و استفاده کنندگان از کامپیوتر شخصی در دست نیست و هنوز به صورت یک طرح ملی به آن نگاه نشده‌است. بنابراین، در مرحله کودکی و نوپایی است و نیاز به مراقبت و حمایت زیادی از طرف دولت دارد. دولت باید با ارایه یک طرح ملی، فرهنگ خرید جامعه امروزی ایران را تغییر دهد. باید توجه داشت که سرمایه گذاری مالی و زمانی بر روی زمینه‌ای که در آینده حرف اول را خواهد زد، مطمئنا باعث پویایی اقتصاد کشور خواهد شد.

خوشبختانه، کشور ما از پشتوانه خوبی از نظر نیروی جوان برخوردار است و در نتیجه، وظیفه ارگانهای دولتی و غیردولتی، وارد کردن این تکنولوژی به کشور و تشکیل دادن گروه‌های کاری، برای کار سازمان یافته بر روی این تکنولوژی جدید است.

از سال 1381 پروژه موفقی بصورت آزمایشی با نام "پرداخت" (www.pardakht.com) در ایران شروع گردید که با وجود همه مشکلات فوق الذکر راه حل مناسبی در تجارت الکترونیک ایران پدید آورده است. دراین سیستم ابتدا خریدار وارد سایت اینترنتی فروشنده می شود و محصول یا محصولاتی را انتخاب و در سبد خرید خود قرار می دهد و پس از وارد نمودن اطلاعات ارسال کالا در سایت پرداخت ، خرید خود را نهایی می کند. این اطلاعات جهت بررسی و تصمیم گیری در سایت اینترنتی به اطلاع فروشنده می رسد. فروشنده در صورت تمایل به ارسال ، سفارش رسیده را آماده کرده و پس از اعلام در سیستم اینترنتی ، پست آن را از فروشنده دریافت می کند و به دست خریدار می رساند و هزینه کالا به همراه هزینه ارسال را از خریدار دریافت می نماید. واحد مالی پرداخت در دوره های زمانی مشخص با فروشندگان تسویه حساب می کند . کلیه مراحل عملیاتی سیستم از طریق اینترنت به اطلاع خریدار، فروشنده ، شعبه پستی و مدیریت سیستم می رسد. لازم به ذکر است این سیستم به گونه ای طرح ریزی شده که امکان اتصال به سیستم های الکترونیکی بانکها و موسسات مالی و اعتباری را داشته باشد و در کنار سیستم پرداخت هنگام تحویل قابلیت های پرداخت الکترونیکی نیز در آن پیشبینی شده است.
پرداخت زیر ساخت مناسب تجارت الکترونیک وتجارت در ایران است زیر بستر تعامل فروشگاه اینترنتی و فروشگاه الکترونیکی با خریداران در راستای فروش اینترنتی وخرید اینترنتی به همراه امکانات مناسب پرداخت اینترنتی با کمک اینترنت میباشد این سیستم خرید الکترونیکی و فروش الکترونیکی را تسهیل کرده است وحتی بدون نیاز به کارت اعتباری روش های نوین پرداخت الکترونیکی را نیز تدوین میکند سرویس دهی تجارت الکترونیک در همه زمینه ها از سیاست های کلی سیستم پرداخت میباشد که با هدف فرهنگ سازی خرید اینترنتی و فروش اینترنتی در ایران صورت میپذیرد. مشابه این سیستم در سایر کشور ها نیز ایجاد شده که از آن میان می توان به چین و کره جنوبی اشاره کرد که هر کدام متناسب با شرایط اجتماعی و اقتصادی خود فعالیت می نمایند.

تجارت الکترونیک: افزایش نرخ تبدیل

شما بسیار زحمت کشیده اید که بالاخره توانسته اید مقدار زیادی بیننده به وب سایت خود جذب کنید، اما چگونه و با چه روشهایی می توان این بینندگان را به مشتری تبدیل کرد. در واقع آوردن مشتری به وب سایت تنها کار اول است، کار مهم تر و پر اهمیت تر تبدیل این بینندگان به مشتری است. همه هنر یک وب سایت تجارت الکترونیک این است که بینندگان بیشتری را به خریدار تبدیل کند. فروش آنلاین یک بازی اعداد است: در واقع مقدار کل بینندگان وب سایت شما تقسیم بر کل فروش، به شما نرخ تبدیل وب سایت تان را می دهد که هر چقدر این نرخ تبدیل بیشتر باشد، نشان می دهد که وب سایت تجارت الکترونیک شما کارآمد تر هست.

یک نرخ تبدیل خوب می تواند از یک وب سایت با بیننده کمتر به دست بیاید: یک وب سایتی با 50000 بیننده و نرخ تبدیل 2% به همان اندازه فروش خواهد داشت که یک وب سایت با 100000 بیننده و 1% نرخ تبدیل. در واقع زمان و هزینه ای که شما صرف بهبود نرخ تبدیل مشتریان خود می کنید از ارزشمند ترین زمان هاست. حتی یک مقدار کم افزایش در نرخ تبدیل سایت تجارت الکترونیک شما می تواند بهبود عظیمی در فروش آنلاین شما داشته باشد.

مقدار کل بینندگان وب سایت شما تقسیم بر کل فروش، به شما نرخ تبدیل وب سایت تان را می دهد

کارشناسان تجارت الکترونیک بسیار زیاد درباره نرخ تبدیل صحبت کرده اند، اما هنگامی که گفته های آنان را جمع آوری می کنید، می بینید که آنها در دو مورد با هم اتفاق نظر دارند:

ابتدا اینکه، بهبود نرخ تبدیل شما هیچ گاه به پایان نمی رسد، بلکه یک فعالیتی است که همیشه باید ادامه داشته باشد. این مهم نیست که نرخ تبدیل این هفته شما چقدر خوب است، لازم است که برای هفته بعد دوباره این کار را انجام دهید به خاطر اینکه تکنولوژی ، نیاز مشتری همیشه در حال تغییر است. کارشناسان بر این عقیده هستند که اگر شما به طور مستمر برای بدست آوردن راه هایی برای افزایش نرخ تبدیل خود تلاش نکنید، شما به رقبای خود باخته اید.

دوم اینکه، بهبود نرخ تبدیل نیاز به تجربه دارد. با اینکه روشهای استانداردی برای هر صنعت برای بهبود نرخ تبدیل وجود دارد، اما هر وب سایتی خود باید راههایی را تجربه کند و نتایج تجربیات را با هم مقایسه کند.

به عنوان مثال، لیست ایمیل هایی را که در اختیار دارید به دو دسته تقسیم کنید و به هر کدام یک پیشنهاد جداگانه بفرستید. کدام یک از اینها به شما نرخ تبدیل بیشتری می دهد؟  این استراتژی A/B اگر که بر اصول درستی انجام شود، به شما دانش بسیار خوبی در رابطه با مشتریانتان می دهد.

اگر که شما درباره نرخ تبدیل خود دچار یاس شده اید، این مورد را به خاطر داشته باشید: همین که شما از نرخ تبدیل خود آگاهید و برای بهبود آن تلاش می کنید به این معنی است که شما در گروه برتر قرار دارید. باید گفت که تحقیقات نشان دهنده اینست که فروشندگان بسیار کمی در اینترنت به دنبال بهبود نرخ تبدیل خود هستند و از این مورد آگاه می باشند.

تحقیقات نشان می دهد که تنها یک پنجم فروشندگان آنلاین از اندازه گیریهای داخل وب به صورت استراتژیک استفاده می کنند. در واقع بسیاری از تاجرین آنلاین، بسته های نرم افزاری دارند که بیننده به وب سایتشان می آورد، اما عده بسیار کمی از آنها استراتژی های را می گذارند که این بینندگان خرید کنند.

هنگامی که شما در بهبود نرخ تبدیل سایت تجارت الکترونیک خود فعالیت می کنید، دانستن استاندارد های تجارت الکترونیک به شما کمک شایانی می کند. به طور کل در تجارت الکترونیک، نرخ تبدیل متوسط 2.3% می باشد، به این معنی که از هر 1000 بیننده، 23 نفر خرید می کنند. البته در بخش های مختلف این مقدار فرق می کند، به عنوان مثال در صنایع الکترونیک، نرخ تبدیل 1.1%، در تجارت های مد، لوازم خانه و آژانس های مسافرتی، بین 2% تا 2.2%. آژانس های املاکی که کاتالوگ خود را در وب دارند، نرخ تبدیل 6.1% دارند.

هیچ فرمول طلایی برای تاجرین الکترونیک وجود ندارد که با انجام آن نرخ فروش بالایی داشته باشند. در واقع یک لیست بلندی از فعالیتها وجود دارد که هر کدام از آنها باعث می شود که فروش خود را قدری افزایش دهید. اینها را در نظر بگیرید:

امکان جستجوی داخلی

امکان جستجوی داخلی در وب سایتتان، بهترین راهی است که شما می توانید سریعا کالاهای خود را به بینندگان عرضه کنید. مطمئن شدن از اینکه قابلیت جستجوی وب سایتتان درست کار می کند مهمترین چیز می باشد. هر چقدر امکان جستجوی پیشرفته تری داشته باشید و جواب بهتری به بینندگان بدهید، تجربه مشتریان قوی تر می شود و امکان اینکه از شما خرید کنند افزایش می یابد.موتور جستجوی داخلی شما باید خاص ترین جواب ها را به مشتری بدهد، اگر که یک مشتری در جعبه جستجو وارد کند " کاپشن پشمی آبی مردانه" باید دقیقا جوابی را ببیند که می خواهد. اگر که اینطور باشد، این مشتری به احتمال زیاد از شما خرید می کند.

اما ساختن یک موتور جستجوی داخلی که جوابهای خوبی بدهبد بسیار سخت می باشد و این قضیه خود را هنگامی بیشتر نشان می دهد که زبان سایت فارسی باشد. در واقع شما باید در سایت خود روشی برای ذخیره سازی گزینه های جستجوی مشتریان داشته باشید تا بتوانید از این طریق رفتار جستجوی کاربران سایت خود را به دست بیاورید و بهبود جستجوی سایت، کاری است که مانند بهبود نرخ تبدیل، هیچ گاه پایان نمی پذیرد و همیشه ادامه دارد.همانطور که تکنولوژی جستجوی شما تغییر می کند، محصولات شما نیز تغییر می کند و فصلها تغییر می کند.اگر که شما بودجه محدودی دارید، مجبورید که از یک موتور جستجوی داخلی با قابلیت های محدود استفاده کنید تا بتوانید در آینده از یک ابزار بهتر استفاده کنید.

ساده سازی کنید

به کسانی که سایت تجارت الکترونیک دارند پیشنهاد می شود که گشتن در سایت خود را راحت کنند تا اینکه افزایش فروش داشته باشند.  این خیلی مهم است که حتی اگر شما یک وب سایت بزرگ با قابلیت های فراوان دارید وب سایتتان آنقدر ساده باشد که هر چه که مشتری می خواهید را به سرعتو راحتی  به دست آورد. 80% بینندگان وب سایت شما را پس از سه صفحه ترک می کنند. اگر که چیزی که مشتری می خواهد بعد از سه صفحه به دست نیاید، نرخ تبدیل شما از بین رفته.

در واقع هدف شما باید این باشد که مقدار کلیک و مقدار کاری که برای کامل کردن فرایند خرید دارید را کم کنید. در واقع به فکر این باشید که سئوالات اضافی را در فرایند خرید حذف کنید. آیا لازم است که شما همه این سئوالات را جوابشان را داشته باشید؟

بزرگان سایتهای تجارت الکترونیک مانند Amazon و eBay اساسا سایتهای زشتی هستند. به خاطر اینکه آنها کارایی را فراتر از زیبایی قرار داده اند. در عوض قرار دادن صفحات فلش با حجم بالا، آنها به صورت کارا به مشتری آن چیزی را که می خواهند می دهند. در واقع تکنولوژی " خرید با یک کلیک" آمازون گویای همین مطلب است که سادگی منجر به افزایش نرخ تبدیل می شود.

اطمینان بیشتر مساوی است با نرخ تبدیل بیشتر

قبل از اینکه مشتریان بخواهند اطلاعات حیاتی خود را در اختیار شما بگذارند مانند شماره کارت اعتباری و آدرس منزل، لازم است که متوجه شوند که این کار امن هست برای آنها. در واقع شک و تردید باعث کاهش نرخ تبدیل می شود.

در زمان خرید لازم است که به خریداران گارانتی خلاصه امنیت و فاش نشدن اطلاعات شخصی خود را بدهید. شما باید دوباره به آنها یادآوری کنید که اطلاعات آنها را نمی فروشید و هرزنامه برای آنها فرستاده نمی شود و هر گارانتی در باره خط مشی پس دادن کالا و کیفیت کالا باید به زبانی ساده غیر از زبان قانونی نوشته شود. حتی اگر وکلای شما به شما بگویند که لازم است این 20 صفحه را از نظر قانونی در سایت قرار دهید، شما باز می توانید چند نکته مهم را مشخصا در ابندا متن بیاورید.

همچنین لوگوی شرکتهایی که سایتها را امن می کنند برای شما مفید است مانند Verisign و eTrust و BBB Online  به خریداران شما اطمینان می دهد که شما یک نهاد قانونی فروش کالا هستید.

تجارت الکترونیک: مفاهیم بنیادی     

تعریف های مختلفی می توان برای تجارت الکترونیک در نظر گرفت، اما دو تا از این تعاریف از بقیه معمول تر می باشد. در تعریف اول ، هر نوع تجارتی که از طریق رابط الکترونیکی  مانند تلویزیون، فکس و یا اینترنت انجام می شود، جزء تجارت الکترونیک به حساب می آید. دو رسانه اول (تلویزیون و فکس)  مدت مدیدی است که در تجارت استفاده می شود و جنبه های مختلف آن بر همگان مشخص است. اما رسانه سوم (اینترنت)  به نوعی معادله را تغییر داده، به این لحاظ که تجارت، مدیریت داده ها و امنیت مبادله با هم و یکجا باید مورد بررسی قرار گیرد.

اما تعریف دوم و کلی تر تجارت الکترونیک که برای کاربران اینترنت مناسب تر می باشد از این قرار است: تجارت الکترونیک مجموعه ارتباطات، مدیریت اطلاعات و قابلیت های امنیتی است که به سازمانها اجازه می دهد که اطلاعات مربوط به فروش و  خدمات و کالاها را با هم رد و بدل کنند.

تجارت الکترونیک مجموعه ارتباطات، مدیریت اطلاعات و قابلیت های امنیتی است که  به سازمانها اجازه می دهد که اطلاعات مربوط به فروش و  خدمات و کالاها را با هم رد و بدل کنند

در تجارت سنتی، وقتی که طرفین با یک زبان گفتاری صحبت می کردند، توانایی برقراری ارتباط را با هم داشتند. اما در تجارت الکترونیک، طرفین باید با زبان دیجیتالی یکسان با هم به گفتگو بنشینند.این زبان دیجیتالی، باعث می شود که سیستم های درگیر در مبادله تجاری قابلیت به اشتراک گذاری و رد و بدل کردن اطلاعات را داشته باشند و همدیگر را ارزیابی کنند.

امنیت ارتباط در تجارت الکترونیک نکته بسیار مهمی می باشد، زیرا که بر خلاف تجارت سنتی، خریدار و فروشنده همدیگر را در هنگام مبادله تجاری نمی بینند و مکانیزمی برای شناسایی منبع اطلاعات و گارانتی صحت اطلاعات در هنگام جا بجایی وحفاظت اطلاعات باید پایه گذاری شود.

تجارت الکترونیک بسیاری از سرویس های تجاری را مانند پست الکترونیک، دایرکتوری های آنلاین، سیستم های سفارش و پشتیبانی و حمل و نقل، مدیریت اطلاعات و کنترل موجودی را به صورتی اتومات به هم متصل می کند. بنابراین وجود استاندارد هایی برای تولید کنندگان نرم افزار که قابلیت ارتباط بین نرم افزار هایی که از شرکت های مختلف هستند ضروریست.

فایده های تجارت الکترونیک:

•    با بازکردن یک مغازه الکترونیکی در محیط وب، شما این قابلیت را دارید که با هزینه ای کم کالا و سرویس خود را در تمامی نقاط دنیا بازاریابی کنید و به فروش برسانید. در واقع شما مغازه ای دارید که در کل زمان روز و شب باز است و مراجعه کنندگان آن از تمام نقاط دنیا هستند!

•    شما بدون وارد کردن واسطه و دلال برای فروش کالا، به طور مستقیم کالای خود را به خریدارها عرضه می کنید.

•    با کم شدن کاغذ بازی های اداری شما وقت این را پیدا می کنید که بروی نیاز های مشتری توجه کنید.

•    کم شدن هزینه های مربوط به اشتباهات، زمان و هزینه های سرباری پردازش اطلاعات.

•    کم کردن زمان مربوط به تکمیل مبادلات تجاری، مخصوصا از تحویل کالا تا دریافت وجه.

•    سهولت در وارد شدن به بازارهای جدید، مخصوصا آنهایی که از نظر جغرافیایی دوردست هستند. به عنوان مثال وب سایتی که فرش ایران را می فروشد مشتریانی از استرالیا، آمریکای شمالی و هر جای دیگری که تنها یک اتصال اینترنت موجود باشد خواهد داشت.

•    موقیت های تجاری جدید برای کارآفریننان برای طراحی راههای ابتکاری تجارت در اینترنت.

•    از آنجایی که شما با بازار بسیار بزرگی در تعامل هستید، هنگام معرفی یک محصول جدید در بازار، تجزیه و تحلیل بهتری از مشتری می توانید داشته باشید.

بدی های تجارت الکترونیک:

بحث های زیادی درباره بازداشتن تجارت الکترونیکی صورت می گیرد. در واقع، تجارت الکترونیک راه بیشتری را برای کلاه برداری باز می گذارد. شبکه عمومی اینترنت، به هر کسی اجازه می دهد که کالا و یا سرویسی را سفارش دهند بدون اینکه لازم باشد هویت خود را فاش نمایند.

•    حفاظت اموال شخصی بسیار سخت می شود هنگامی که یک کالای نرم در شبکه ای با دسترسی جهانی قرار می گیرد. بعنوان مثال هنگامی که یک آهنگ ساز قطعه ای را در اینترنت برای فروش می گذارد، این قطعه قابل کپی برداری است بدون آنکه آهنگ ساز اطلاعی در این زمینه داشته باشد.

•    گمرک: اینترنت مرزهای بین المللی را در نوردیده است. آیا یک کاربر اینترنت می تواند کالایی را خریداری کند که در کشورش آن کالا ممنوع است از یک وب سایتی که در جایی قرار گرفته که آن کالا در آنجا آزاد است؟ بعنوان مثال فردی از ایران از یک وب سایت خارجی مشروبات الکلی خریداری کند؟

•    امنیت: شناسایی فرد خریدار، دبه در نیاوردن، حفاظت اطلاعات شخصی و ...

اینها همه مواردی هستند که باید برای آنها راه حل جامعی داشت بیش از آنکه بخواهید تجارت اینترنتی خود را آغاز کنید. برخی از این موارد باید توسط دولت یک کشور حل شود و برای برخی دیگر شما خود باید راه حل مناسبی پیدا کنید.

تجارت الکترونیک : گزارش نرخ تبدیل     

سایتهایی تجارت الکترونیک که صرفا در فضای آنلاین فعالیت دارند فروش بیشتری داشته اند از شرکتهایی که هم سایت تجارت الکترونیک و هم مغازه فیزیکی دارند.

در میان 100 سایت تجارت الکترونیک آنلاین که برای این تحقیق در نظر گرفته شده اند، نرخ تبدیل سایت های تجارت الکترونیک به طور متوسط 4.9% بوده است، که برخی از این سایتهای تجارت الکترونیک مغازه فیزیکی هم داشته اند و برخی خیر.

هنگامی که به لیست 10 سایت برتر تجارت الکترونیک از لحاظ نرخ تبدیل نگاه می کنیم، در صدر جدول QVC قرار دارد با نرخ تبدیل 16.3% ( یعنی از هر 1000 بازدید کننده از این سایت، 163 تا از آنها خرید می کنند) و پس از آن Lands’ End با نرخ تبدیل 14.8% قرار دارد. فروشندگان گل آنلاین همچنین خوب عمل کرده اند و FTD.com با نرخ تبدیل 13.4% و proflowers.com با نرخ 11.8% در جمع 10 سایت برتر قرار دارند. غولهای تجارت الکترونیک، Amazon و eBay هم در این جمع با نرخ تبدیل 12.8% و 12.3% جای گرفته اند.

نکته جالب توجه اینست که بدانید تنها یکی از این 10 سایت برتر تجارت الکترونیک Coldwater Creek هست که مغازه فیزیکی قابل توجهی هم علاوه بر حضور آنلاین دارد و جای مغازه داران بزرگ در این میان خالی است. در واقع با اینکه ترافیک زیادی به سایتهایی که دارای مغازه فیزیکی هستند می آید، اما خرید از این شرکتها بیشتر به صورت فیزیکی انجام می گیرد

10 سایت برتر تجارت الکترونیک از لحاظ نرخ تبدیل

سایت تجارت الکترونیک    نرخ تبدیل                  (%)

QVC                        16.3

Lands' End                        14.8

sportsmansguide.com                        13.5

FTD.com                        13.4

llbean.com                        13.4

Amazon                        12.8

Coldwater Creek                       12.7

eBay                       12.3

Yahoo! Shopping                       12.1

proflowers.com                       11.8

تحقیق دیگری نشان می دهد که میزان خرید مشتریانی که آنلاین به دنبال کالای مورد علاقه خود می گردند و به صورت فیزیکی از فروشگاه خرید خود را انجام می دهند نیز زیاد است. در واقع در برابر هر دلاری که مشتریان آنلاین خرید می کنند، 1.6$ مشتریانی که آنلاین جستجومی کنند و به صورت فیزیکی خرید می کنند می پردازند.

اما بهترین و پر درآمد ترین فروشگاههای آنلاین چه می فروشند؟

با توجه به تحقیقی که در فوریه 2005 انجام شده است، فروش سخت افزار کامپیوتر با فاصله زیادی از بخش بعدی، از همه پردرآمد تر می باشد با میانگین سفارش 584.47$ برای هر سفارش.  پس از آن، فروش بلیط سینما و گردهم آیی ها با میانگین سفارش 121.60$ برای هر خریدار در مکان بعد قرار دارد. در مکان سوم صنایع خودرو با میانگین سفارش 119.23$ هست

15 بخش برتر تجارت الکترونیک از لحاظ درآمد زایی

Product Category    Average Order Size (US$)       

سخت افزار کامپیوتر             584.47      

بلیط سینما                          121.60    

خودرو                                  119.23    

تجهیزات اداری                     102.47    

لوازم الکترونیکی                   99.12      

لوازم نگهداری نوزاد               86.13      

لوازم ورزشی                        74.15      

خانه و باغداری                      69.99    

کفش                                    53.14     

گل و کادو                              51.61      

نرم افزار کامپیوتر                   46.76   

ساعت و طلا                         46.62   

زیبایی، بهداشتی                  45.94     

لباس                                    44.68     

اسباب بازی                          40.41

بازاریابی تجارت الکترونیک: کالاهای سخت و کالاهای نرم     

در بازاریابی تجارت الکترونیک به نرم افزارهای کامپیوتر، موزیک، اخبار و راه حل ها کالاهای نرم و یا کالاهای دیجیتالی گفته می شود. این نام گذاری در بازاریابی  تجارت الکترونیک به این خاطر است که این کالا ها یا خدمات با واسط الکترونیکی مانند اینترنت قابل پخش شدن هستند.سایتهای تجارت الکترونیک که کالاهای نرم تولید می کنند، می توانند سریعا کالای خود را پخش کنند. این کالاها می توانند سریعا مورد استقبال افراد قرار گیرند، به خاطر اینکه مشتری در اینترنت در همان لحظه که خرید را انجام می دهد، کالا را در اختیار دارد.

سایت تجارت الکترونیکی که چیزهایی مانند سخت افزار کامپیوتر، البسه و یا کتاب می فروشد کالای سخت دارد. با اینکه خرید شما آنلاین انجام می گیرد، اما تحویل کالا باید بوسیله سرویس های پستی انجام گیرد.

در تجارت الکترونیک، چه محصول نرم باشد و چه سخت، می توان آنرا در اینترنت بازاریابی کرد وبه فروش رساند.

با توجه به تحقیقاتی که در سایتهای برتر تجارت الکترونیک انجام شده است، اکثر آنها کالاهای سخت می فروشند. بیشتر آنها کامپیوتر، تجهیزات شبکه و دستگاههای مخابراتی برای فروش دارند و تعداد کمی از آنها موسیقی و کتاب می فروشند.

آیا می توان گفت که در تجارت الکترونیک، فروش کالاهای سخت موفقیت آمیزتر از کالاهای نرم است؟

 در واقع جواب در خود کالایی است که به فروش می رسد، نه صرفا این موضوع که کالا سخت است و یا نرم. به عنوان مثال لوازم خانه را در نظر بگیرید: کاناپه اتاق نشیمن یک کالای سخت است، همینطور خیلی سخت و هزینه بر حمل شود. اما کالاهای نرم چطور؟ اضافه بر این، باید توجه داشت که سرویس هایی مانند مدیریت پروژه آنلاین هم زیاد موفق نبوده اند.

برخی فاکتور های دیگر که موفقیت یک کالا را در سایتهای تجارت الکترونیک تحت تاثیر قرار می دهند از این قرارند:

پیچیدگی: آیا کار فیزیکی لازم است برای راه انداختن و یا سفارش کالا؟ بازاریابی آنلاین کالاهای پیچیده سخت است.

آیا برای فروش کالا لازم است که اطلاعات زیادی در اختیار مشتری قرار گیرد؟ اگر اینطور است این کالا را راحت می توان آنلاین فروخت.

ارتباط: آیا برای فروش کالا لازم است که حتما ارتباط فیزیکی وجود داشته باشد؟ اگر که این طور است فروش آنلاین این کالا سخت است.

تجارت الکترونیک و برنامه های تبلیغاتی

با شرکت در برنامه های تبلیغاتی از سایت خود پول در بیاورید . به طور کلی مولفه های اصلی برنامه های تبلیغاتی را دو گروه از سایتهای اینترنتی تشکیل می دهند . گروه اول سایتهایی هستند که برای افزایش ترافیک بازدیدکنندگان ( و در نتیجه افزایش فروش محصولات و خدمات ) با پرداخت مبالغ مشخص به سایتهای دیگر اقدام به نصب تبلیغات خود در آن سایتها می کنند . و گروه دوم را سایتهای پرترافیک و یا با ترافیک متوسط تشکیل می دهند که با پذیرفتن آگهی های تبلیغاتی سایتهای گروه اول ، و با ارجاع بازدیدکنندگان به این سایتها ، در قالب قراردادهای متفاوت تبلیغاتی ( که در ادامه به رایج ترین آنها اشاره می کنم ) کمیسیون دریافت می نمایند . لازم به ذکر است که شرکت در برنامه های تبلیغاتی برای هر دو گروه مذکور به نحو موثری درآمدزایی و راندمان کاری را ارتقا می دهد . همانطور که به طور ضمنی اشاره شد برنامه های تبلیغاتی در قالبهای متفاوتی پیشنهاد می شود که در ادامه به بررسی اجمالی رایج ترین آنها می پردازیم :

Pay Per View  : این قدیمی ترین نوع برنامه های تبلغاتی است . در این روش در ازای به نمایش درآمدن تبلیغات سایتهای دیگر در سایت شما ، در مدت زمان و تعداد دفعات معین ، به شما کمیسیون پرداخت می شود . بدلیل کارایی نامناسب و پایین بودن نرخ تبدیل بازدیدکننده به مشتری در این روش ، بسیاری از سایتهای تجاری ارائه کمیسیون به این روش را متوقف کرده اند . نکته آخر اینکه این روش تنها برای استفاده سایتهای پرترافیک مناسب است .

Pay Per Clickدر این نوع برنامه تبلیغاتی پس از قرار دادن تبلیغات سایتهای طرف قرارداد در سایتتان ، در ازای هر کلیکی که بر روی این تبلیغات صورت گرفته و از سایتهای طرف قرارداد بازدید شود ، مقدار اندکی پول به شما پرداخت خواهد شد . علی رغم اینکه این روش بر روش اول ترجیح داده می شود ، اما برای کسب مبالغ قابل ملاحظه در این روش به حجم بالای بازدیدکننده نیاز دارید . در این روش معمولاً در ازای هر کلیک $  0.10 پرداخت می شود . اما سایتهای وجود دارند که مبالغ اندکی بیشتر از این را هم پیشنهاد می کنند .

Pay Per Lead : در این روش اگر بازدیدکنندگان سایت شما در سایتهایی که لینک آنها را در سایتتان قرار داده اید ( و البته تنها از طریق لینکهای تبلیغاتی موجود در سایت شما ) ثبت نام کنند ( که در اکثر موارد رایگان است ) ، مبالغ معینی پول به شما پرداخت می شود . در این نوع برنامه های تبلیغاتی حتماً شرکت کنید ! چرا ؟ زیرا مطالعات نشان می دهد که کاربران تمایل بالایی به ثبت نام در سایتهایی که دارای اطلاعات ، محصولات فیزیکی و یا خدمات مورد علاقه آنها باشد ، از خود نشان می دهند و این امر ضامن موفقیت شما خواهد بود .

Pay Per Sale  : این رایج ترین نوع در میان برنامه های تبلیغاتی است . در این روش در ازای هر خریدی که بوسیله بازدیدکنندگان و از طریق لینکها تبلیغاتی موجود در سایت شما ، در سایتهای طرف قرارداد انجام شود ، به شما مقدار قابل ملاحظه ای کمیسیون پرداخت می شود . به بیان دیگر ، بازدیدکننده با کلیک بر روی تبلیغات موجود در سایت شما به سایت تجاری طرف قرارداد با شما ، می رود حال اگر این شخص اقدام به خرید محصول این سایت نماید ، درصدی از مبلغ کالای فروخته شده به شما تعلق می گیرد . مقدار کمیسیون های اعطایی در این روش متفاوت است اما معمولاً در بازۀ 10 الی 20 درصد قرار می گیرد . اما نکته مهم تر از میزان کمیسیون این است که باید دقت کرده و به سایتهای تجاری با نرخ بالای تبدیل بازدیدکننده به مشتری لینک بدهید . ·  Multi Level Commissions  : در این روش علاوه بر کمیسیونی که بطور مستقیم دریافت می کنید ، درصدی از کمیسیون پرداختی به افرادی که از طریق سایت شما به سایت تبلیغاتی ارجاع شده اند نیز به شما تعلق می گیرد . برای مثال فرض می کنیم شما در برنامه تبلیغاتی سایت A شرکت کرده اید .  اگر فرد B از طریق سایت شما در سایت A ثبت نام کند مسلماً مقداری کمیسیون به شما تعلق می گیرد . حال اگر فرد B تبلیغات سایت A را در سایت خود قرار دهد و سپس فرد C در سایت A و از طریق تبلیغات فرد B ، ثبت نام نماید ، باز هم به شما کمیسیون پرداخت می شود . البته مقدار کمیسیون مرحله دوم از مقدار  کمیسیون مرحله اول کمتر است .

برنامه جامع توسعه تجارت الکترونیکی

ماده۱ـ معاونت حقوقی و امور مجلس ریاست جمهوری مکلف است با همکاری دستگاههای ذیربط نسبت به تدوین ساز و کار هماهنگ تنظیم لوایح قانونی فضای تبادل اطلاعات اقدام و آن را حداکثر تا پایان آذر سال ۱۳۸۴ به هیات دولت ارایه کند.

ماده۲ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه قضاییه و وزارت بازرگانی اقدامات زیر را انجام دهد:

• تدوین قانون آیین دادرسی خاص تجارت الکترونیکی و امکان طرح دعاوی حقوقی در فضای تبادل اطلاعات متناسب با فضای غیرمادی و نامحسوس آن با توجه به قانون تجارت ایران و رعایت اهمیت اصل سرعت دراین نوع دعاوی، حداکثر تا پایان شهریور سال ۱۳۸۵.

• تدوین قانون خاص در زمینه صلاحیت برای تجارت الکترونیکی و مواد راجع به استرداد، همکاری متقابل در جرایم خاص فضای تبادل اطلاعات، مواد قانونی فنون و ابزارهای پیشگیری برای جرایم خاص فضای تبادل اطلاعات به منظور مبارزه با جرایم خاص فضای تبادل اطلاعات و امکان همکاری بین‌المللی متقابل و رعایت استانداردهای عدالت کیفری حداکثر تا اسفند ماه سال ۱۳۸۴.

• تدوین قانون مسوولیت کیفری برای اشخاص حقیقی ـ حقوقی و شناسایی نظریه‌های جدید مسوولیت و تصویب قانون برای جرایم ناشی از عمد/ بی‌مبالاتی مطابق کدهای رفتاری، کدهای کیفری فضای تبادل اطلاعات و امثال آن حداکثر تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵.

ماده۳ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه قضاییه، نسبت به تدوین قواعد رفع تعارض قوانین جدید به عنوان بخشی از قانون عام آیین دادرسی مدنی فضای تبادل اطلاعات و قانون آیین دادرسی خاص تجارت الکترونیکی ازجمله قواعد داوری و واسطه‌گری برخط برای تسهیل در حل و فصل اختلافات ناشی از تجارت الکترونیکی حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۴ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است، نسبت به اصلاح قوانین مخابراتی برای همخوان کردن مصوبات نهادهای ذیربط در عرصه فعالیت تامین‌کنندگان خدمات اینترنتی و محتوا و پیروی این نهادها از قواعد عام مسوولیت مدنی و کیفری براساس نظریه‌های مرسوم حقوق مسوولیت حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۵ ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه قضاییه، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی، نسبت به تدوین حقوق جزای ماهوی شامل به رسمیت شناختن مسوولیت کیفری اشخاص حقوقی در محیط تجارت الکترونیکی و جرایم جاسوسی صنعتی، افشای اسرار، کلاهبرداری (اشکال خاص)، کارت اعتباری، بانکداری الکترونیکی، حق مولف برای همخوانی با استانداردهای حقوق جزا و امکان مبارزه موثر با جرایم عصر صنعتی و فراصنعتی حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۵ اقدام کند.

ماده۶ ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با همکاری وزارت دادگستری، قوه قضاییه، وزارت اطلاعات، بانک مرکزی، وزارت بازرگانی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به تدوین قانون جامع حمایت از داده/حریم خصوصی و قانون خاص حمایت از داده/حریم خصوصی در مخابرات به منظور حمایت خاص قانونی در عرصه تجارت الکترونیکی از سوی حاکمیت و الزام به رعایت ایمنی خاص توسط کاربران تجارت الکترونیکی، حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۵ اقدام کند.

ماده۷ ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه قضاییه، وزارت بازرگانی، وزارت کشور و وزارت امورخارجه نسبت به تدوین و اصلاح مواد مربوط به استرداد مجرمان و تنظیم معاهدات دو یا چندجانبه برای ایجاد مبارزه با جرایم در سطح بین‌المللی و امکان هماهنگی با استانداردهای بین‌المللی و ایجاد مدل دادرسی و مجازات برای اشخاص توقیف شده، مصادره، تفتیش و توقیف جریان جنایت، همکاری متقابل، نیابت قضایی و اعتبار بین‌المللی امر مختوم در حوزه تجارت الکترونیکی تا پایان اسفند ماه سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی (شورای عالی انفورماتیک) مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت بازرگانی، وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی و وزارت دادگستری و قوه قضاییه نسبت به تدوین قانون حق تالیف در فضای تبادل اطلاعات برابر با استانداردهای بین‌المللی تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵ اقدام کند.

ماده۸ ـ وزارت بازرگانی مکلف است نسبت به تنظیم مدل قراردادی برای مبادلات فرامرزی تجارت الکترونیکی براساس مدل UN/CEFACT و شیوه‌نامه اتحادیه اروپایی ۱۹۹۵ برای ایجاد روابط سالم بدون مشکلات حقوقی در مبادلات و تسهیل تجاری حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۹ـ وزارت بازرگانی مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت دادگستری و قوه قضائیه اقدامات زیر را انجام دهد:

• تدوین الگوی داوری در دعاوی تجارت الکترونیکی برای کاهش دعاوی حقوقی با اعمال حداقل استانداردهای حقوقی در عرصه تجارت الکترونیکی حداکثر تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵.

• تدوین الگوی قراردادی حل اختلاف برای دعاوی در الگوهای بنگاه به بنگاه (B۲B) و بنگاه به مشتری (B۲C) به منظور ساده وشفاف‌سازی روند حل و فصل اختلافات حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۵.

ماده۱۰ـ بانک مرکزی مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی نسبت به تدوین و اجرای نظام پرداخت الکترونیکی به منظور کامل شدن چرخه تجارت الکترونیکی و توسعه بانکداری الکترونیکی حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده ۱۱ـ وزارت بازرگانی مکلف است اقدامات زیر را انجام دهد:

• تدوین و ابلاغ استانداردهای موضوع بند ط ماده ۳۳ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در حوزه‌های امنیت سیستمهای کاربردی تجارت الکترونیکی، فرایندهای محیط تجاری، تبادل اسناد، واسطهای اطلاع‌رسانی، پیغام، کدگذاری کالا و خدمات تا پایان مهرماه سال ۱۳۸۴.

• راه‌اندازی سیستم کتابخانه جامع فرایندهای تجاری مشترک الکترونیکی (۱)(CBL) در صنایع ذینفع با پشتیبانی از ویرایشهای موجود (۲) EDI و OpenEDI حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴.

• راه‌اندازی سیستم مدیریت اسناد تجاری براساس استاندارد اسناد تجاری الکترونیکی سازمان ملل متحد (۳)(UNe Doc) حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۵.

• اصلاح استانداردها وتوصیه‌های ارایه شده در زمینه تجارت الکترونیکی به شرکتهای تجـاری براساس اسـتانداردها و توصیـه‌های جـدید سازمانهای معتبر بین‌المللی مانند (۴) AFACT (۵) ، UNCTAD UN/CEFACT.

ماده۱۲ـ وزارت بازرگانی مکلف است با همکاری دستگاههای اجرایی ذیربط، به منظور افزایش سطح آگاهی

عمومی نسبت به مباحث مختلف تجارت الکترونیکی از طریق برنامه‌های آموزشی کاربردی مناسب، به اشتراک گذاشتن تجربیات موفق، آموزش از طریق رسانه‌های گروهی، توسعه تسهیلات آموزشی و تشویق و تسهیل برای تولید فرآورده‌ها و خدمات فرهنگی و برگزاری مسابقه‌ها و جشنواره‌های استانی و ملی برای خانوارها اقدام کند، شروع برنامه‌های یادشده از شهریور ماه سال ۱۳۸۴ است.

ماده۱۳ـ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح موظف است با جلب موافقت فرماندهی کل قوا برای مشمولانی که موفق به دریافت گواهی درجه۱ کاربرد تجارت الکترونیکی شوند یک ماه بخشودگی خدمت اعطا کنند. تعریف ویژگیها و الزامات دریافت گواهی درجه۱ کاربرد تجارت الکترونیکی به عهده وزارت بازرگانی است.

ماده۱۴ـ وزارت بازرگانی مکلف است با همکاری وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی به منظور افزایش آگاه‌سازی عمومی در آحاد مردم، با هدف فراگیری کاربرد اینترنت با محورهای شناساندن تاثیر تجارت الکترونیکی بر ارتقای وضعیت اقتصادی خانوار، آشنایی با ابزارها و رویه‌های به کارگیری تجارت الکترونیکی و ایجاد انگیزه برای چیرگی بر مقاومت خانوارها در برابر تغییر در فرهنگ خرید نسبت به برگزاری مسابقه‌ها و جشنواره‌های استانی و ملی برای خانوارها اقدام نماید.

ماده ۱۵ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی به منظور ارایه آموزش ضمن خدمت در خصوص استراتژیها، کاربرد و توسعه تجارت الکترونیکی نسبت به برگزاری دوره‌های مختلف آموزش تجارت الکترونیکی برای مدیران عالی، میانی و پایه و نیز کارشناسان دستگاههای اجرایی درخصوص مفاهیم پایه و ابزارهای مهندسی اینترنت و تجارت الکترونیکی، مدیریت راهبردی سازمانها مبتنی بر فناوری اطلاعات، تعریف جرم و بزه‌های فضای تبادل اطلاعات و روشهای پیشگیری از آنها اقدام کند. به نحوی که از میان جمع ۸۰۵۹۲ نفری کارشناسان، مدیران و معاونین با مدرک تحصیلی بالاتر از لیسانس در وزارتخانه‌های بازرگانی، امور اقتصادی و دارائی و موسسات بانک مرکزی، گمرک و بیمه تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۶، حداقل ۲۰% آنها و دو راه حل عملیاتی نمونه مبتنی بر (۶)ebxML و UNeDocs را فراگیرند. به علاوه این سازمان مکلف به برنامه‌ریزی لازم برای گسترش آموزش تا تمامی سطوح مدیریتی و کارشناسی ذیمدخل در دستگاه‌های فوق است به نحوی که تا پایان سال ۱۳۸۶ حداقل ۸۰% مدیران و کارشناسان این وزارتخانه‌ها تسلط کامل به مباحث مدیریتی و راهبری تجارت الکترونیکی در حوزه تخصصی خود را داشته باشند.

ماده۱۶ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه‌قضاییه و وزارت بازرگانی به‌منظور آموزش استراتژیها و کاربرد تجارت الکترونیکی نسبت به آموزش آن برای قضات و کادر دادرسی در سرفصلهایی چون تعریفهای بین‌المللی جرایم و بزه‌های رایانه‌ای، احراز هویت، روشهای تعیین مسیر و رهگیری داده‌ها در وب و شبکه‌های رایانه‌ای، اصول رمزگذاری و رمزگشایی در بسته‌های اطلاعاتی اقدام کند.

ماده ۱۷ـ وزارت آموزش و پرورش مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به‌منظور آموزش مفاهیم، مهارتها و منافع تجارت الکترونیکی در مدارس کشور، نسبت به مبانی اینترنت و تجارت الکترونیکی در دوره‌های متوسطه مدارس آموزش داده و افزون بر آن نسبت به تدوین و تهیه مطالب آموزشی ویژه توسعه مهارت‌های وب، آموزش کاربردهای مقدماتی تجارت الکترونیکی در مواردی مانند اصول پرداخت الکترونیکی، سیستمهای نقطه پایانی فروش (۷)(pos) ، رمزینه (بارکد) و آشنایی با مسایل ایمنی، حریم شخصی و حقوق تجارت الکترونیکی مبادرت ورزند.

ماده ۱۸ـ وزارت بازرگانی مکلف است به منظور آموزش استراتژیها و کاربردها در تجارت الکترونیکی نسبت به تدوین برنامه‌های آموزشی دوره‌های آن ویژه بازرگانان و اصناف حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ و اجرای برنامه‌های آموزشی دوره‌های ویژه بازرگانان و اصناف با سطوح تحصیلات زیر دیپلم، دیپلم و دانشگاهی در سرفصلهای مبانی اینترنت، مبانی تجارت الکترونیکی، سیستمهای نقطه پایانی فروش، رمزینه (بارکد) امنیت اطلاعات و مباحث حقوقی بطور پیوسته اقدام کند.

ماده ۱۹ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی به‌منظور تامین زمینه‌های لازم برای فناوری‌های توانمندساز سیستمهای تجارت الکترونیکی و افزایش مهارتها و نوآوری‌ها در تجارت الکترونیکی اقدامات زیر را انجام دهد:

• ایجاد رشته‌ها و گرایشهای مرتبط با تجارت الکترونیکی در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی حداکثر تا پایان شهریورماه سال ۱۳۸۵.

• تدوین، اجرا و توسعه دوره‌های آموزشی برخط با همکاری دانشگاههای معتبر خارجی به منظور گسترش آموزش‌های الکترونیکی از راه دور در مقاطع مختلف تحصیلی با اولویت رشته‌های مدیریت، اقتصاد و حقوق.

ماده۲۰ـ وزارت کار و امور اجتماعی مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی و وزارت آموزش و پرورش به منظور ارتقاء سطح دانش ذینفعان در رابطه با کاربردهای تجارت الکترونیکی، نسبت به تشویق و تسهیل سرمایه‌گذاری در زمینه‌ی آموزش تجارت الکترونیکی در قالب دوره‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت توسط موسسات آموزشی خصوصی اقدام کند. این آموزشها عمدتاً در زمینه‌های: استراتژی توسعه، مسایل امنیتی، مدیریت بازار، موفقیت تضمین شده در ایجاد بازرگانی الکترونیکی، چگونگی مشارکت کارآفرینان در توسعه، توسعه بازرگانی الکترونیکی، چگونگی کاهش هزینه‌های بازرگانی، خدمات مشتری و پرداخت، فنون بازاریابی، تبلیغات و ارتقای جایگاه سایت در رده‌بندی پایگاههای وب، ایجاد طرح شغل الکترونیکی، برنامه‌ریزی منابع و مدیریت بازرگانی الکترونیکی خواهدبود.

ماده۲۱ـ مرکز آمار ایران مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی به منظور دستیابی به آمارها و معیارهای دقیق پیشرفت توسعه تجارت الکترونیکی نسبت به سنجش دوره‌ای سطح آمادگی و کارایی تجارت الکترونیکی در کشور و ارزیابی دوره‌ای میزان آمادگی و کارایی زیرساختها و گسترش بهره‌برداری از تجارت الکترونیکی در میان بنگاهها و جامعه بر پایه سنجش پارامترهای علمی مانند الگوی رفتار کاربران در وب، حجم معاملات تجاری، شمار و حجم دعاوی، نقاط ضعف و قدرت، توانمندسازها، حجم و تغییرات شاخص بهای آگهی‌های تجاری، شناسایی الگوی تغییر در نوع خرید کالا و خدمات از دیدگاه برخط و غیر برخط بودن معامله، شمار سایت‌های تازه انتشار یافته تجارت الکترونیکی و سایت‌های متروک و سایر موارد اقدام کند.

ماده۲۲ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با همکاری وزارت صنایع و معادن نسبت به حمایت از طراحی و پیاده‌سازی ابزارهای ایمن‌سازی تجارت الکترونیکی، انجام تحقیقات نظام‌مند و هماهنگ در زمینه تولید ابزارهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ارائه دهنده سرویس‌های پایه‌ای (مانند دیواره آتش، سیستمهای تشخیص نفوذی و ...) و تشویق دستگاهها و سازمانها به بهره‌گیری از ابزارهای ایمن‌سازی تجارت الکترونیکی تولید داخل اقدام کند.

ماده۲۳ـ وزارت بازرگانی مکلف است به منظور فراهم سازی امکان مبادلات فرامرزی با استناد به امضای دیجیتال نسبت به تدوین قراردادها و معاهدات دو یا چند جانبه برای شناسایی بین‌المللی مراجع صدور گواهی دیجیتال (Cross Certificate) حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۲۴ـ وزارت ارتـباطات و فناوری اطلاعات مـکلف است در راستای دستیابی به‌اهداف کمی برنامه چهارم توسعه و براساس برنامه‌های موضوع سند تلفیقی توسعه فناوری ارتباطات و به منظور تامین نیازهای توسعه تجارت الکترونیکی حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۶ نرخ نفوذ تلفن در کشور را در خطوط تلفن ثابت به ازای حداقل ۳۸ خط برای هر ۱۰۰ نفر و در زمینه تلفنهای همراه ۲۰ خط همراه به ازای هر صد نفر ضریب نفوذ کاربران اینترنت را به ۲۰ درصد افزایش دهد.

ماده۲۵ـ وزارت بازرگانی ملکف است با همکاری دبیرخانه شورای عالی اطلاع‌رسانی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (شورای عالی انفورماتیک) به منظور ارتقاء و توسعه واسط‌های نرم‌افزاری و کاربردی تجارت الکترونیکی و غنی‌سازی شبکه‌های اطلاع‌رسانی و کاربردی در محیط فارسی نسبت به توسعه برنامه‌های نرم‌افزارهای متن باز تجارت الکترونیکی و غنی‌سازی محتوای فارسی خدمات ارتباطی و مخابراتی اقدام کند.

ماده۲۶ـ بانک مرکزی مکلف است با همکاری شبکه بانکی کشور به منظور اجرای سیستمهای پرداخت الکترونیکی نسبت به راه‌اندازی سیستم جامع اتاق پایاپای وجوه الکترونیکی(۸) (ACH) و راه‌اندازی سیستم تسویه ناخالص آنی جامع عملیات بین بانکی (۹)(RTGS) حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۲۷ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است به منظور توسعه منابع و سهولت دسترسی به نرم‌افزار و سخت‌افزار ویژه‌ی تجارت الکترونیکی برای ذینفعان عمومی و متخصصین، آموزش افراد و افزایش سرمایه‌گذاری در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات، اقدامات زیر را حداکثر تا پایان اسفند ماه سال ۱۳۸۴ انجام دهد:

• پشتیبانی از کاربرد برنامه‌های متن باز (۱۰) (Open Source) در سازمانهای دولتی و شرکتهای بزرگ خصوصی و پشتیبانی از حقوق مالکیت معنوی مورد نیاز آن.

• حمایت از ایجاد و توسعه صنعت مهندسی نرم‌افزار مبتنی بر راه‌حل‌های متن باز (ماننـد اعطـای تسهیلات و وامهای کم‌بهره، برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاههای ویژه نرم‌افزارهای متن باز، طراحی لوگوهای ملی و اعطای آن به نرم‌افزارهای متن باز که کیفیت بالای آن گواهی شده است).

ماده۲۸ـ وزارت بازرگانی مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به منظور گرداوری و پردازش سیستمهای اطلاع‌رسانی کاربردی تجارت الکترونیکی مانند شبکه جامع اطلاع‌رسانی بازرگانی کشور و نقطه تجاری و ارایه خدمات اصلی پشتیبانی تجارت الکترونیکی مانند کتابخانه ملی فرایندهای تجاری مشترک و میزبانی پایگاههای وب ویژه تجارت الکترونیکی نسبت به ایجاد مرکز داده (Data Center) بخش بازرگانی و تجارت الکترونیکی کشور حداکثر تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵ اقدام کند.

ماده۲۹ـ کلیه دستگاههای اجرایی و شرکتهای دولتی عرضه کننده خدمات به افراد و بنگاهها مکلفند برای بهینه‌سازی رویه‌ها و فرآیندهای اداری و تجاری و ساختارهای داخلی خود، عملیات بازبینی داخلی و بهینه‌سازی (BPR) با محوریت راه‌حلهای مبتنی بر معماری فناوری اطلاعات و ارتباطات را با توجه به سند دولت الکترونیکی تا پایان سال ۱۳۸۴ آغاز کنند. برنامه‌ریزی اجرایی این عملیات باید به گونه‌ای باشد که بروندادهای اصلی آن مشتمل بر طرح‌های جامع بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در داخل دستگاهها و برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) به ویژه در مورد زیر سیستم های ارایه خدمت به شهروندان و تعاملات الکترونیکی تا پایان سال۱۳۸۵ در دسترس و عملیاتی باشد.

ماده۳۰ـ بیمه مرکزی ایران مکلف است به منظور تسهیل در انجام عملیات بیمه الکترونیکی، نسبت به بررسی، مطالعه و سیاستگذاری روش ارایه خدمات نوین بیمه‌ای در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی به گونه‌ای اقدام کند که تا پایان سال ۱۳۸۵ اقدامات زیر در صنعت بیمه تحقق یابد:

• خودکارسازی سیستم بیمه(۱۱) همراه با راه‌اندازی مرکز داده متمرکز و سیستم جامع پشتیبانی بیمه‌ای که بصورت مشترک توسط شرکتهای بیمه‌ای مورد استفاده قرار گیرد، به منظور مدیریت بهینه منابع، ممانعت از تخلفات بیمه‌گذاران مختلف و استفاده مشترک از اطلاعات جامع صنعت.

• طراحی و راه‌اندازی پورتال جامعه بیمه(۱۲) (ارایه انواع خدمات بر خط بیمه‌ای مانند بیمه خودرو، بیمه عمر، بیمه خانوار، سیستمهای نرم‌افزاری بیمه، فروش بیمه نامه آتش‌سوزی منازل و خودرو از طریق اینترنت، مکانیزاسیون بیمه باربری صدور و الحاقیه بیمه‌نامه، ساماندهی سیستمهای عملیاتی موجود برای بهبود و زمینه‌سازی کاربرد بیمه الکترونیکی) به منظور افزایش کارایی در صنعت و بهره‌برداری اشتراکی از مجموعه اطلاعات صنعت بیمه، ارایه انواع خدمات برخط بیمه‌ای و ساماندهی سیستمهای عملیاتی موجود.

ماده۳۱ـ گمرک ایران مکلف است در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی و به منظور ارتقاء بهره‌وری در عملیات مبادی ورودی و خروجی کشور و تبدیل این مبادی به یک مرکز پشتیبانی منطقه‌ای گمرک ایران و همچنین انجام عملیات ترخیص کالا از گمرکات کشور حداکثر در ۲۴ساعت، نسبت به مطالعه و بررسی مناطق مشکل‌زا و مهندسی مجدد فرایندهای گمرکی در کشور حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۳۲ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است به منظور ایجاد شفافیت و انسجام در کلیه فرایندهای مالیاتی خودکار اقدامات زیر را در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی انجام دهد:

• مطالعه، بررسی و تعیین چگونگی نحوه اخذ مالیاتهای تکلیفی، نقل و انتقال و تدوین قانون مربوطه حداکثر تا پایان شهریور ۱۳۸۵.

• تسهیل در امر مدیریت اخذ مالیاتها از طریق بهبود روشها و مهندسی مجدد دوره‌ای سیستم‌های تعیین، اظهار و پرداخت مالیات.

ماده۳۳ ـ وزارت نفت مکلف است در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی اقدامات زیر را انجام دهد:

• عضویت در یکی از بازارهای معاملات الکترونیکی تجهیزات صنایع نفت و گاز و پتروشیمی تا پایان سال ۱۳۸۴.

• پیاده‌سازی سیستم خرید الکترونیکی (e-Procurement) به منظور فرایند خرید، افزایش نقدینگی، حمایت از تولیدکنندگان داخلی و جلوگیری از تاخیر در اجرای طرحها تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵.

• ایجاد و راه‌اندازی بورس الکترونیکی نفت e-PEM به منظور کاهش ریسک معاملات، استفاده از فرصتهای جدید در معاملات کاهش هزینه معاملات و حضور فعال در معاملات بین‌المللی نفت و گاز تا پایان سال ۱۳۸۵.

ماده۳۴ـ سـازمان میـراث فرهنگـی و گردشگـری مکلـف است در چارچـوب استانداردهای تجارت الکترونیکی اقدامات زیر انجام دهد:

• ارتقای درگاه (پورتال) موجود اطلاعات گردشگری به منظور تسهیل دسترسی به‌اطلاعات جامع، ایجاد فعالیت‌های مشترک بازاریابی و درک بهتر نیازهای گردشگران تا پایان سال۱۳۸۵.

• ایجاد و راه‌اندازی پایگاه اطلاعات گردشگری به منظور تامین داده‌های منسجم و معتبر در بخش گردشگری، از میان بردن فعالیت‌های موازی، ایجاد منبع واحد اطلاعات برای طرح‌های برخط گردشگری تا پایان سال۱۳۸۵.

• راه‌اندازی مرکز تماس (Call-Center) در قطبهای گردشگری کشور،

• گسترش سیستمهای ذخیره‌ی برخط جا در هتلها و گسترش ارتباط آنها به‌سیستمهای بین‌المللی.

ماده۳۵ـ وزارت راه و ترابری مکلف است به منظور گسترش گردشگری الکترونیکی با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری طرحهای لازم برای گسترش سیستمهای ذخیره‌ی برخط بلیت در شرکتهای هواپیمایی، موسسات حمل و نقل جاده‌ای، ریلی و دریایی داخلی و گسترش ارتباط آنها به سیستمهای بین‌المللی را تا پایان سال ۱۳۸۵ به‌انجام رساند.

ماده۳۶ـ بانک مرکزی مکلف است در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی و به منظور کاهش هزینه عملیاتی، اصلاح و بهبود کارآیی بخش بانکی، ارایه خدمات جدید بانکی، بهبود نحوه ارایه خدمات به مشتریان، تا پایان سال ۱۳۸۵ نسبت به ایجاد و راه‌اندازی نظام بانکداری جامع اینترنتی اقدام کند.

ماده۳۷ـ وزارت صنایع و معادن (سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران) مکلف است در چارچوب استاندارهای تجارت الکترونیکی اقدامات لازم را برای تحقق موارد زیر انجام دهد:

• ایجاد و راه‌اندازی پورتال جامع خودروسازی به منظور مرتبط کردن فعالان صنعت خودرو، ارایه اطلاعات درخصوص تازه‌ترین فناوری‌های صنعت خودرو، ارایه اطلاعات درخصوص گرایش‌ها و سمت گیری‌های بازار جهانی تا پایان شهریور سال۱۳۸۵.

• گسترش تجارت الکترونیکی به منظور هماهنگ کردن تمامی عوامل موثر در صنعت خودروسازی (مانند شرکت‌های تولید خودرو، قطعه‌سازان، شرکت‌های طراحی و مشاوره‌ای در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات) از طریق فراهم‌سازی نیازهای مهندسی در بخـش خودروسازی (مانـند استانداردهـای لازم در مـحیط تجاری و زنجیره ارزش خودروسازی و انجام عملیات لجستیک بر اساس مدلهای استاندارد تجاری B۲B) و استفاده از بهترین تجربیات در موضوعات لجستیک، تبادل اسناد CAD و اسناد فنی و مدلسازی فرایندهای لجستیک تا پایان سال ۱۳۸۴.

ماده۳۸ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (شرکت مخابرات ایران) مکلف است در چهارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی طراحی و به بهره‌برداری رساندن سیستم مدیریت ارتباط با مشتریان/ مشترکین را تا پایان سال ۱۳۸۵ محقق کند.

ماده۳۹ـ وزارتخانه‌های نیرو، نفت و ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف هستند تا پایان سال ۱۳۸۵ نسبت به ایجاد و راه‌اندازی و توسعه سیستم صدور قبض‌های الکترونیکی خدمات مشترکین خود اقدام کنند.

ماده۴۰ـ وزارت بازرگانی مکلف است در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی اقدامات زیر را انجام دهد:

• ایجاد و راه‌اندازی پورتال اصناف تا پایان شهریور سال ۱۳۸۵.

• نوسازی شبکه بازرگانی کشور از طریق یکپارچه‌سازی فعالیتهای اطلاع‌رسانی، گسترش بازارهای داد و ستد الکترونیکی مبتنی بر فناوری خدمات وبی.

ماده۴۱ـ تمامی دستگاههایی که در این برنامه متکفل تکالیفی در زمینه امنیت فضای تبادل اطلاعات شده‌اند موظف هستند در انجام تکالیف محوله سند راهبردی امنیت تبادل اطلاعات کشور و نیز مصوبات شورای عالی امنیت فضای تبادل اطلاعات را مورد توجه قرار دهند.

ماده۴۲ـ تمامی دستگاههای ذیربط موظفند اعتبارات موردنیاز اجرای تکالیف محوله طی این سند را برای سال جاری از محل بودجه‌ی برنامه‌ی توسعه کاربرد فناوری اطلاعات تامین و اعتبار موردنیاز برای سال آینده را در قالب بودجه‌ی پیشنهادی به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ارایه کنند.

ماده۴۳ـ تمامی وزارتخانه‌ها و دستگاههایی که در این سند تکالیفی برای آنها مقرر شده‌است موظفند گزارش ششماهه‌ی اقدامات خود را برای جمعبندی و ارایه گزارش جامع به هیات وزیران به وزارت بازرگانی ارایه کنند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱ ـ Common Business Library.

۲ ـ Electronic Data Interchange

۳ ـ United Nations electronic Trade Documents.

۴ ـ United Nation Centre for Trade Facilitation and Electronic Business.

۵ ـ Asia/Pacific Centre for Trade Facilitation and Electronic Business.

۶ـ Electronic Business eXtensible Markup Language

۷- Point of sale

۸ـ وظیفه اصلی این اتاق، تسویه خودکار بدهیها و بستانکاریهای مستقیم میان بانکهای کشور به‌نمایندگی از سوی مشتریان است. این امر بویژه در مورد حجم زیادی از تراکنشهای مالی که هریک ارزش کم تا متوسط دارند باعث کاهش حجم چک و پول نقد در گردش میان بانکها برای تراکنشهای مالی با ارزش کم و متوسط می‌شود.

۹ـ این سیستم برخط خدمات آنی و غیرقابل استرداد مالی را به بانکها و نیز میان بانک و مشتریانش ارایه می‌کند و برای پیشگیری از اعمال بار زیاد تراکنش به این سیستم، لازم است در ۳سال نخست حداقل مبلغ تراکنش برخط ۱۰میلیون ریال مقرر شود.

۱۰ـ برنامه راهبردی متن باز باید به گونه‌ای تنظیم شود که برنامه‌هایی چون سیاستگذاری فناوری اطلاعات (اجـرای برنامـه‌ای که حـوزه تـدارکاتی نرم‌افـزار را تحت پوشش قرار دهد)، پشتیبانی و آموزش ظرفیت سازی در صنایع نرم‌افزار داخلی را دربرگیرد.

۱۱ـ به منظور طراحی و پیاده سازی سیستم خودکار سازی بیمه بایستی از یکی از متولوژیهای مهندسی اطـلاعـات Information Engineering) IE)، متـدولوژی زکمـن (Zachman International)، متدولوژی Enterprise Architecture Planning) EAP )و یا سایر متدولوژیهای متداول روز استفاده شود.

۱۲ ـ تحلـیل حوزه کاری با استفاده از متدولوژیهای، (BSP(Business System Planning

(IE (Information Engineering),EAP (Enterprise Architecture Planning و یا سایر متدولوژی‌های معتبر روز بایستی انجام پذیرد.

***

شبکه بی‌سیم حسگر

شبکه بی‌سیم حسگر

شبکه بی‌سیم حسگر (Wireless Sensor Network/ WSN) به یک شبکه بیسیم از حسگرهای خودراهبر که با فاصله پخش شده باشند و برای نشان دادن گروهی از کمیت های فیزیکی یا شرایط محیطی مانند دما، صدا، لرزش، فشار، حرکت یا آلوده کننده ها، در مکانهای مختلف یک محدوده کاربرد دارد. شبکه حسگرها با انگیزه استفاده در تجهیزات نظامی که برای نظارت بر صحنه جنگ استفاده می‌شد توسعه پیدا کرد. اما امروزه شبکه بی سیم حسگرها در صنعت و بسیاری از مقاصد غیر نظامی استفاده می‌شود که شامل نمایش و کنترل فرآیند های صنعتی، سلامت دستگاهها، نمایش یک محدوده و یا خانه، تجهیزات سلامتی، خانه‌های هوشمند و کنترل ترافیک می‌شود.

بعلاوهٔ یک یا چند سنسور، یک گره از شبکه معمولا مجهز به یک فرستنده و گیرنده بی سیم، یک میکروکنترلر کوچک، و یک منبع انرژی (معمولا یک باتری) است. اندازه یک گره سنسوری بسته اندازه بسته بندی آن تغییر کرده و تا یک دانه شن قابل کوچک سازی است. که قطعات این شنریزه در ابعاد میکروسکوپی هنوز باید ساخته شود. همینطور قیمت هر گره حسگر می‌تواند بین چند صد دلار تا چند سنت بسته به اندازه، پیچیدگی مورد نیاز یک گره متفاوت باشد. قیمت و اندازه محدود کننده هر گره باعث محدودیت هایی مثل انرژی، حافظه، سرعت پردازش و پهنای باند می‌شود.

شبکه سنسورها معمولا به صورت یک شبکه‌های بی‌سیم ادهاک است که هر گره از الگوریتم مسیر دهی multi-hop استفاده می‌کند.(تعداد زیادی گره یک بسته اطلاعاتی را جلو برده و به ایستگاه مرکزی میرساند).

در حال حاضر شبکه‌های بیسیم حسگر یکی از موضوعات فعال تحقیقی در علوم کامپیوتر و ارتباطات است که تعداد بیشماری کارگاه و کنفرانس هر ساله در این زمینه انجام می‌شود نظارت بر محیط

 آنها برای استفاده یا گیرنده‌های بی سیم متنوع و زیاد است در کاربردهای تجاری و صنعتی برای کنترل داده‌ها و برای استفاده در جایی که استفاده از گیرنده‌های بی سیمی مشکل و گران است به کار می‌روند. برای مثال این شبکه‌ها می‌توانند در محیط های بیابانی هم گسترش یابند و سالها باقی بمانند. کاربرد دیگر اعلام خطر ورود مهاجم به یک محل کنترل شده و سپس ردیابی مهاجم باشد.

تعدای از استفاده‌های خاص شامل نظارت محل های مسکونی ، ردیابی هدف‌های متحرک، کنترل راکتور هسته ای، آشکار سازی حریق، نظارت ترافیک و غیره .... می‌باشد.

نظارت بر محیط

کنترل یا نظارت بر محیط نوعی استفاده از گیرنده بی سیم است. در نظارت محیط ، گیرنده بی سیم در ناحیه‌ای پراکنده می‌شود که تعدادی پدیده یا حادثه باید تحت نظارت باشد. برای مثال تعداد زیادی از این گره‌های فرستنده و دریافت کننده می‌توانند در میدان جنگ برای آشکار کردن تجاوز دشمن بجای استفاده از مین های زمینی گسترش داده شوند.

زمانی که این حس گر یا گیرنده اتفاقی را که تحت نظر بوده (گرما، فشار ، صدا ، نور ، زمین هایی با خواص مغناطیسی و لرزش و ارتعاش و غیره) پیدا می‌کند، لازم است که اتفاق به یکی از پایگاه‌ها گزارش شود. این پایگاه بر اساس نوع کاربری شبکه عملی مناسب، مانند ارسال پیغام به اینترنت یا ماهواره و یا پردازش محلی داده، را انجام می‌دهد.

مشخصه ها

مشخصه‌های منحصر به فرد گیرندهٔ بی سیم :

گره‌های گیرنده با مقیاس کم

قدرت محدود که می‌توان ذخیره یا تخلیه شود

شرایط محیطی نا مناسب

نقص های گره

ترک گره

شبکه دینامیک توپو لوژی

نقص ارتباطات

غیر یکنواختی گره ها

گسترش با مقیاس بالا

عملکرد خودکار

گره‌های گیرنده را می‌توان کامپیوتر های کوچکی تصور کرد. کاملاً اساسی و در وجه مشترکشان در ساختار و اجزاء آنها معمولاً شامل واحد پردازنده و قدرت اشتباه محاسبهٔ محدود و حافظهٔ محدود هستند گیرنده‌ها (شامل شرایط خاص مدارها) دستگاه ارتباطی (معمولاً فرستنده و گیرنده رادیویی و نوری متناوب) و منبع انرژی هم معمولاً از باتری است.

سخت افزار:

فصل اصلی گره گیرنده شامل : اصلی ترین موضوع با قیمت کم با گره‌های گیرنده کوچک است . با ملاحضه به این اهداف ، گره‌های گیرنده در حال حاضر در اصل نمونه‌های اولیه هستند . از کوچک سازی و کاهش هزینه متوجه می شویم که اهداف اخیر و آینده در پیشرفت رشته MEMS و NEMS است و تعدادی از گره‌های گیرنده پایین ارائه می‌شوند و تعدادی از گره‌ها هنوز در مرحله تحقیق هستند  

استانداردها::

زمانیکه مسیر اصلی کامپیوترها درخور استانداردها ست – تنها استاندارد رسمی که در شبکه‌های ارتباطی گیرنده بی سیم پذیرفته شده ISO 18000-7 و 610wpan و بی سیم HART و در پایین تعداد دیگری از استانداردها که تحقیق شده اند برای استفاده توسط محققین این رسته: :

Zig Bee

Wibree

نرم افزارها:

انرژی منبع کمیاب گره‌های شبکه بی سیم است و تعیین کننده عمر شبکه ارتباطی گیرنده‌های بی سیم (WSN) است بطور متوسط می‌توانند در تعداد بالایی در محیطهای گوناگون گسترش یابند در مناطق دور افتاده و دشمن ، همراه ارتباطات تک کاره به عنوان کلید برای این علت الگوریتم و پروتکل احتیاج دارد به دنبال این پیامدها :

بیشینه سازی عمر .

توانمندی و تحمل عیب

روش تنظیم .و نصب خودکار

بعضی از موضوع های داغ در تحقیق نرم افزارهای(حسگر)

امنیت

قابلیت انتقال و ترک ( زمانی که گره‌های گیرنده و یا پایگاه‌ها در حال حرکت اند).

میان افزار ، طراحی سطح متوسط اولیه بین نرم افزار و سخت افزار است.

سیستم عامل:

سیستم عامل برای گره‌های شبکه ارتباطی گیرنده بی سیم به نوعی پیچیدگی اش کمتر از اهداف کلی سیستم عامل است . هردو به دلیل احتیاجات خاص و درخواست شکبه ارتباطی خاص و به دلیل اضطرار یا تحمیل منبع در پایگاه سخت افزاری شبکه گیرنده است برای مثال کاربرد استفاده شبکه گیرنده معمولاً همکاری متقابل مثل یک کامپیوتر نیست. به همین علت ، سیستم عامل احتیاجی به پشتیبانی کاربرد ندارد علاوه برآن تحمیل یا اضطرار منبع در دوره حافظه و نقشه حافظه سخت افزار را پشتیبانی می‌کند و ساختمانی می سازد مثل حافظه مجازی که هردو غیر ضروری و غیر ممکن برای انجام دادن هستند. شبکه ارتباطی گیرنده بی سیم ، سخت افزارهایش فرقی با سیستم های سنتی تعبیه شده ندارد و بنابراین استفاده از سیستم عامل تعبیه شده ممکن است مثل ecos یا VC/OS برای گیرنده شبکه ارتباطی و اگرچه مثل سیستم عامل طراحی شده اند با خواص بلادرنگ و برخلاف سیستم عامل تعبیه شده سنتی اگر ، سیستم عامل هدف مخصوص شبکه‌های ارتباطی گیرنده است . اغلب پشتیبانی بلادرنگ ندارد. Tiny Os شاید اولین سیستم عاملی باشد که مخصوصا طراحی شده برای شبکه ارتباطی گیرنده بر خلاف بیشتر سیستم عامل های دیگر Tiny Os براساس برنامه کامپیوتری یا فرآیندی که هر مرحله اجرا مربوط به تحمیلات خارجی است برنامه نویسی می‌کند و مدل را به جای طرح برنامه‌ای که بیش از یک مسیر منطقی استفاده می‌کند و هر مسیر هم‌زمان اجرا می‌شود که می گوییم (multithread).

TinyOs برنامه دستوری که تشکیل شده از گرا و کارهایی که تداوم پیدا می‌کند در تکامل معنایی زمانی که پیشامد خارجی رخ می‌دهد و مانند وارد شدن اطلاعات و خواندن گیرنده.

TinyOs خبر می‌دهد از گرای مناسبی که اتفاقات را شرح می‌دهد گرا می‌تواند ارسال کند کارهایی را که برنامه ریزی شده با هسته اصلی TinyOs در زمانی عقب تر. هردوی سیستم TinyOsو برنامه نوشته شده برای TinyOs که آنها نوشته شده اند با برنامه نویسی C است. Nesc طراحی شده برای یافتن Race-Condition (حالت نا معینی که به هنگام عملکرد هم‌زمان دستورالعمل های دو کامپیوتر به وجود می‌آید و امکان شناخت این مسئله که کدام یک از آنها ابتدا تمام خواهد شد وجود ندارد) بین وظایف و گراها.

و همچنین سیستم های عاملی هستند که اجازه برنامه نویسی در C را می‌دهند مثل سیستم عامل هایی شامل Contiki و MANTIS و BT nut و SOS و Nano-RK .

Contiki طراحی شده اند برای پشتیبانی و اندازه گیری بارگیری در شبکه و پشتیبانی زمان اجرای بارگیری در استاندارد فایلهای ELF . هسته Contiki را برنامه کامپیوتری یا فرآیند کامپیوتری است که هر مرحله اجرا مربوطه به عملیات خارجی است Event-driven اما سیستم پشتیبانی می‌کنند از (طرح برنامه‌ای که بیش از یک مسیر منطقی است و هر سیر هم‌زمان اجرا می‌شود) Multithread در زمینه پیش درخواست ها – علاوه بر آن شامل خطوط برجسته‌ای که فراهم می‌کند خطوطی را که مثل برد برنامه نویسی اما با حافظه خیلی کوچک در بالای سر.

برخلاف Event-driven ، هسته Contiki و MANTIS و Nano-RK هسته‌هایی که بر اساس قبضه‌ای انحصاری Multithread است . با قبضه‌ای انحصاری Multithread که کاربرها صراحتا احتیاجی به ریز پردازنده برای دیگر پردازش ها ندارند . در عوض هسته زمان را تقسیم می‌کند به پردازش های فعال و تصمیم می‌گیرد که کدام پردازش می‌تواند کار کند ولی می‌تواند استفاده از برنامه نویسی را راحت کند.

شبکه ارتباطی و گیرنده مثل TinyOs و Contiki و SOS و Even-driven سیستم عاملی است که ترکیب اولی SOS که پشتیبانی برای ظرفیت بارگیری. سیستم عامل کامل ساخته شده از ظرفیت های کوچک‌تر و سریع SOS همچنین تمرکز در پشتیبانی برای مدیریت حافظه دینامیک است .

میان افزار:

تلاش و تحقیق های قابل ملاحضه‌ای که اخیرا در طراحی میان افزار شبکه ارتباطی گیرنده بی سیم است . این نگرش کلی می‌تواند دسته بندی بشود به : توزیع پایگاه داده‌ها ، عامل حرکت ، پایگاه رویدادها .

زبان برنامه نویسی:

برنامه نویسی گره‌های گیرنده مشکل است زمانی که مقایسه شوند با سیستم های کامپیوتری معمولی. منبع اجباری طبیعی از این گره‌ها بالا می‌رود به مدل های برنامه نویسی جدید. اگرچه بیشتر گره‌های بطور جاری برنامه ریزی شده اند در C

C@t (زمان@محاسبات در نقطه‌ای از فضا)

DSL ( توزیع ترکیبات زمانی )

Galsc

Nec C

Proto thread

SNACK

SQTL

الگوریتم:

WSN متشکل از تعداد زیادی از گره‌های گیرنده هستند . از این رو الگوریتم برای WSN توزیع الگوریتمی است. در WSN منبع کمیاب انرژی است؛ و یکی از گرانترین عامل انرژی انتقال اطلاعات است . برای این دلیل تحقیق الگوریتمی در WSN بیشتر تمرکز می‌کند . در مطالعه و طراحی آگاهانه از انرژی الگوریتم برای انتقال اطلاعات از گره‌های گیرنده به پایگاه انتقال اطلاعات معمولاً Multi-hop ( از یک گره به یک گره به طرف پایگاه ) به علت رشد چند برابر در هزینه انرژی انتقالات رادیویی نسبت به مساحت انتقال.

نگرش های الگوریتمی با تفکیک خود WSN از نگرش پروتکل با این حقیقت که مدهای ریاضی که استفاده می‌شوند انتزاعی تر هستند . کلی تر هستند اما گاهی اوقات کمتر واقعی هستند در مدل هایی که استفاده می‌شود طراحی پروتکل

شبیه سازی:

پایگاهای هستند که مخصوصا طراحی شده اند برای شبیه سازی کرئن شبکه ارتباطی گیرنده مثل TOSSIM ، که قسمتی از TinyOs و شبیه سازی قدیمی شبکه که استفاد می‌شود مثل Sn-2 ، لیست وسیعی از ابزارهای شبیه شازی برای شبکه ارتباطی گیرنده بی سیم می‌تواند پیدا شود و در CRUISE WSN که ابزار شبیه سازی پایگاه معلومات

تجسم فکری داده ها:

از شبکه ارتباطی بی سیم اطلاعات جمع آوری می‌شوند و معمولاً ذخیره می‌شوند به فرم و اطلاعات عددی در پایگاه مرکزی . برنامه‌های متعددی هستند مثل Tosgui و Sensor و MonSense ( Gsn که آسان می‌کند جستجو این مقدار اطلاعات علاوه بر آن Geopatial cosortinm که استانداردهای خاص برای توانایی وجه مشترک شان و رمز گذاری اطلاعات که این توانایی را دارد که مرتب کند سایت های نا همگون را در اینترنت که به هر کسی اجازه می‌دهد به طور انفرادی کنترل شبکه‌های ارتباطی گیرنده بی سیم بپردازد از طریق نرم افزار که برای جستجو در اینترنت ذخیره شد..

شبکه بی سیم حسگر

مقاله RFID

مقاله ازمیکرو :

RFID

معرفی مختصرRFID:

RFID )(Radio Frequency Identification به معنی ابزار تشخیص امواج رادیویی است. RFID دستگاه الکترونیکی کوچکی است که شامل یک تراشه کوچک و یک آنتن میباشد. این تراشه قادر به حمل ۲۰۰۰ بایت اطلاعات یا کمتر می­باشد. برای روشنتر شدن مطلب میتوان گفت دستگاه RFID کاربردی شبیه بارکد و نوارهای مغناطیسی نصب شده روی credit card ها یا کارتهای ATM دارد. RFID برای هر شیء یک مشخصه واحد ایجاد می کند که از دیگر اشیا قابل شناسایی خواهد شد. و همین طور که از روی بارکد یا نوار مغناطیسی میتوان اطلاعات را خواند RFIDهم میتواند خوانده شده واز آن طریق اطلاعات آن دریافت یا اصلاح شود.

میتوان گفت RFID یک تکنولوژی نسبتا جدید است که روش انجام تجارت در موسسات را تغییر داده است. RFID راهی برای پیگیری جریان مواد و محصولات از ابتدا تا انتهای زنجیره تامین میباشدو در حال حاضر در صنعت بیشتر برای جلوگیری از سرقت، افزایش کارایی در کنترل موجودی و کاهش هزینههای بازرسی و حمل به کار میرود.

RFIDبرای ردیابی محصولات، وسایل نقلیه، موجودات زنده و حتی انسانها کاربرد دارد و البته کاربرد آن محدود به اینها نمیشود. تکنولوژی RFID پتانسیل بسیار بالایی برای گسترش و استفادههای نو دارد که تحقق این امر بستگی به میزان موفقیت در کاهش هزینه و حل دیگر مشکلات آن که در این تحقیق اشاراتی به آنها خواهد شد، دارد.

سیستم های RFID از فناوری مبادله اطلاعات بی سیم برای شناسایی انحصاری اشیاء، انسان و حیوانات استفاده می نمایند. توانمندی این گونه سیستم ها مدیون بکارگیری سه عنصر اساسی زیر است.

تگ (که به آن فرستنده خودکار و یا Transponder نیز گفته می شود)، شامل یک تراشه نیمه هادی، یک آنتن و در برخی موارد یک باطری است.

بررسی کننده (که به آن کدخوان و یا دستگاه نوشتن و خواندن نیز گفته می شود)، شامل یک آنتن، یک ماژول الکترونیکی RF و یک ماژول کنترلی است. 

کنترل کننده (که به آن هاست نیز گفته می شود)، اغلب یک کامپیوتر شخصی و یا ایستگاه کاری است که بر روی آن بانک اطلاعاتی و نرم افزار کنترلی اجراء شده است. 

در ادامه با بررسی کننده و کنترل کننده بیشتر آشنا می شویم. 

بررسی کننده RFID:

بررسی کننده RFID را می توان به منزله کامپیوترهای کوچکی در نظر گرفت که از سه بخش اساسی زیر تشکیل می گردد: 

یک آنتن 

یک ماژول الکترونیک RF که مسئول برقراری ارتباط با تگ RFID است. 

یک ماژول کنترل کننده الکترونیکی که مسئولیت ارتباط با کنترل کننده را برعهده دارد. 

یک بررسی کننده RFID به عنوان یک پل بین تگ RFID و کنترل کننده عمل می نماید و دارای وظایف زیر است:

خواندن محتویات داده یک تگ RFID 

نوشتن داده در تگ (در خصوص تگ های هوشمند) 

رله و یا باز انتشار داده برای کنترل کننده و بالعکس 

تامین انرژی مورد نیاز تگ (در خصوص تگ های غیرفعال) 

علاوه بر انجام عملیات فوق، بررسی کننده های پیچیده تر RFID قادر به انجام سه عملیات مهم دیگر نیز می باشند.

مقابله با تصادم: حصول اطمینان از ارتباطات همزمان با چندین تگ 

تائید تگ ها: پیشگیری از سوء استفاده احتمالی و دستیابی غیرمجاز به سیستم 

رمزنگاری: حصول اطمینان از یکپارچگی داده 

مقابله با تصادم 

هدف از پیاده سازی الگوریتم های ضد تصادمی، حصول اطمینان از توانائی بررسی کننده جهت برقراری ارتباط همزمان با چندین تگ می باشد. 

فرض کنید در محدوده تحت پوشش یک بررسی کننده صدها تگ وجود داشته باشد و تمامی آنان بخواهند در یک لحظه اطلاعات خود را ارسال نمایند. بدیهی است به منظور پیشگیری از بروز تصادم، می بایست ازالگوریتم هائی خاص استفاده گردد. 

برای پیاده سازی الگوریتم های ضد تصادمی در بررسی کننده ها از سه روش مختلف استفاده می گردد: 

سه بعدی، فرکانسی، زمانی 

از تمامی روش های اشاره شده به منظور برقراری یک سلسله مراتب و یا سنجش تصادفی و با هدف پیشگیری از بروز تصادم در زمان ارسال اطلاعات استفاده می گردد. 

تائید تگ ها 

در سیستم هائی که نیازمند یک سطح خاص از امنیت می باشند، بررسی کننده می بایست با استفاده از مکانیزم هائی خاص، هویت کاربران سیستم را تائید نماید. 

در چنین سیستم هائی فرآیند تائید کاربران در دو سطح و یا لایه مجزا پیاده سازی می گردد. بخشی از فرآیند بر روی کنترل کننده و بخش دیگر، بر روی بررسی کننده انجام

می شود.

برای تائید کاربران از دو روش عمده استفاده می گردد.

متقارن، مشتق از کلید 

در روش های فوق، یک تگ RFID یک کد کلید را در اختیار بررسی کننده قرار می دهد تا در ادامه در اختیار یک الگوریتم گذاشته شود.در صورت تائید (بر اساس خروجی الگوریتم)، امکان ارسال داده در اختیار تگ RFID گذاشته می شود. 

رمزنگاری و رمزگشایی داده: 

رمزنگاری داده یکی دیگر از اقدامات امنیتی است که می بایست به منظور پیشگیری از تهاجم خارجی به سیستم، پیاده سازی گردد. به منظور حفاظت از یکپارچگی داده ارسالی و پیشگیری از رهگیری و استراق سمع داده از رمزنگاری استفاده می گردد. بررسی کننده رمزنگاری و رمزگشائی را پیاده سازی می نماید.

مکان استقرار و اندازه بررسی کننده 

در سیستم های RFID، لازم نیست که تگ ها در معرض دید دستگاه های کد خوان قرار بگیرند (بر خلاف سیستم های کد میله ای).

مهمترین مزیت ویژگی فوق، آزادی عمل طراحان برای اتخاذ تصمیم در خصوص مکان استقرار بررسی کننده است.

برخی از بررسی کننده ها را می توان بطور ثابت به درب ها متصل نمود، برخی دیگر را می توان از سقف آویزان کرد و در بررسی کننده های کوچکتر قابل حمل دستی، این امکان در اختیار کاربر گذاشته می شود تا با استقرار در یک مکان راه دور، اقدام به خواندن اطلاعات نماید (در مکان هائی که امکان نصب بررسی کننده ثابت وجود ندارد). 

در اغلب موارد می توان اینگونه دستگاه های بررسی کننده قابل حمل را به کامپیوتر به صورت بی سیم و یا باسیم متصل نمود. 

کنترل کننده RFID:

کنترل کننده های RFID به منزله مغز متفکر یک سیستم RFID عمل می نمایند. از این دستگاه ها به منظور اتصال شبکه ای چندین بررسی کننده و تمرکز در پردازش اطلاعات استفاده می گردد.

کنترل کننده در هر شبکه، اغلب یک کامپیوتر شخصی و یا یک ایستگاه کاری است که بر روی آن بانک اطلاعاتی و یا سیستم نرم افزاری اجراء شده است (و یا شبکه ای از این ماشین ها). 

کنترل کننده بر اساس اطلاعات دریافتی قادر به انجام عملیات مختلفی با توجه به نوع سیستم RFID می باشد: 

نگهداری و بهنگام سازی موجودی کالا و اعلام اتوماتیک به واحد تدارکات (در مواردی که موجودی یک کالا از سقف تعیین شده کاهش پیدا می نماید).   

تاریخچه RFID:

به این علت که فنآوری RFID اخیرا گسترش و رواج قابل ملاحظهای یافته است،بسیاری از افراد تصور میکنند که این تکنولوژی جدید و نوست در حالی که RFID از حدود سال ۱۹۷۰وجود داشته است اما به دلیل قیمت بالا این وسیله تا سالهای اخیر در مصارف تجاری کاربرد زیادی نداشته است. طبق بررسیهای انجام شده مفهوم RFID از زمان جنگ جهانی دوم با کشف فنآوری تقریبا مشابهی به نام IFF که معرف Identify Friend or Foe میباشد مطرح گردیده است. IFF روشی برای تشخیص هواپیماهای جنگی دوست یا دشمن بود که توسط انگلیسیها کشف و استفاده شد .IFF مکانیزمی شبیه به RFID دارد.

یک تکنولوژی مشابه دیگر در سال ۱۹۴۵ توسط “Leon Theremin “کشف شد که یک وسیله جاسوسی بود و اطلاعات صوتی را با استفاده از امواج رادیویی انتقال میداد.

اولین بار فنآوری RFIDبه شکل امروزی آن توسط “Mario Cardullo” کشف شد اما تا سال ۱۹۷۰ به علت گرانی استفاده تجاری نداشت.

اصول فن آوری                                                      :RFID

RFID از سه قسمت تشکیل شده است:   

· A Scanning antenna :tagبرای برقراری ارتباط و ارسال امواج رادیویی به

· A Transceiver with a decoder:برای تفسیر دادهها

· A Transponder ( the RFID tag):که اطلاعات لازم در آن ذخیره شده است

RFID از نظرمحدوده فرکانس:

RFID در سه محدوده فرکانس مختلف کار میکند:

فرکانس پایین(LF): Low Frequency ←یعنی فرکانس بین ۱۲۰ تا ۱۳۴ کیلو هرتز

۲- فرکانس بالا(HF): High Frequency ← یعنی فرکانس ۱۳٫۵۶ مگاهرتز

۳- فرکانس بسیار بالا(UHF): Ultra High Frequency ← یعنی فرکانس بین ۹۰۲ تا ۹۱۵ مگا هرتز

ویژگی های این سه نوع RFID در جدول زیر مقایسه شده است:

انواع Tag های RFID:

به طور کلی سه نوع tag RFID وجود دارد که عبارتند از:

۱- tag های Passive: این نوع tag ها هیچ منبع تولید انرژی درونی ندارند و انرژی خود را از طریق

سیگنالهای RF که توسط دستگاه Reader ارسال و توسط آنتن موجود در tag دریافت میشود، تامین میکنند.

۲- tag های Semi-passive: بسیار شبیه tag های Passive است ؛ با این تفاوت که باتری کوچکی

در آنها وجود دارد و انرژی لازم برای فعال شدن مدار داخل آنها را فراهم میسازد.

۳- tag های Active: این tag ها دارای یک منبع انرژی داخلی میباشند که توانایی انتقال اطلاعات در فواصل دورتر را فراهم میکند.

این سه نوع tag از جهات دیگری چون سایز، دامنه پاسخگویی، سرعت پاسخگویی و… نیزبا هم تفاوت هایی دارند .

این خواص با حرکت از tag های Passive به سوی Active به صورت زیر تغییر میکنند:

اندازه : افزایش

*اندازه کوچکترین tag Passive ←۰٫۱۵mm× ۰٫۱۵mm

*اندازه کوچکترین Active tag ←به اندازه یک سکه

دامنه(Range) پاسخگویی : افزایش

قیمت : افزایش

سرعت پاسخگویی : افزایش

قابلیت اطمینان : افزایش

عمر این برچسبها به صورت زیر تغییر میکند:

Passive > Active > Semi-passive

*دلایل تفاوت عمرtag ها:

۱- tag هایی که منبع انرژی داخلی دارند به علت محدودیت منبع عمر محدود دارند.

۲- باتری کوچک موجود در برچسب Semi-passive عمر کوتاه تری از منبع انرژی برچسب Active دارد.

مقایسه RFID با بارکدو مزایای عمده RFID:

در این مقاله، به بررسی جزئیات طرحی برای میان‌افزار RFID ساده، بصرفه از نظر اقتصادی و مقیاس‌پذیر پرداخته می‌شود که یکپارچگی دوطرفه مابین یک نرم‌افزار کاربردی RFID و هر برنامه تجاری دیگر را فراهم خواهد کرد.

تکنولوژی RFID با هدف توسعه‌دهی و فشرده‌سازی تجارت و عملیات متقابل بین تولیدکننده، توزیع‌کننده و خرده‌فروش، پدید آمد. بسیاری از این موسسات، در زنجیره تامین تجارت خود را با تکنولوژی RFID در حال تجربه یا پیاده‌سازی هستند. ضمنا تمامی طرح‌های تعامل، نرم‌افزارهای تجاری مختلفی در سازمان خود دارند. RFID یک داوطلب جدید است که می‌خواهد این برنامه‌های کاربردی جدید را با لایه‌هایی از IT یکپارچه کند که از قبل در سازمان‌ها وجود داشته‌اند.

این مقاله، درواقع مقدمه‌ای برآمیختگی خروجی تکنولوژی RFID با نرم‌افزارهای SCM، ERP، CRM، WMS و مدیریت مالی است. راه حل میان افزار ارائه شده، آن قدر قابلیت گسترش، قیاس‌پذیری و تطبیق دارد که بتواند با نرم‌افزارهای تجاری موجود در پلت‌فرم‌های مختلف، یکپارچه شود. همچنین، می‌توان آن را برای تهیه گزارش‌های تحلیلی تجاری، تقویت کرد.

اجازه بدهید در ابتدا بفهمیم که الزامات RFID چیست. گرچه تجارت و تکنولوژی به حد کامل رشد نرسیده‌اند، اما براساس گزارش «فارستر» برای ارزیابی میان‌افزار RFID، راه‌حل باید شامل ترکیب متوازنی از هفت توانایی اصلی زیر باشد:

1-برچسب‌خوان و مدیریت ابزار2-مدیریت داده

3-یکپارچه‌سازی نرم‌افزاری

4-یکپارچه‌سازی شرکا

5-مدیریت پردازش و توسعه نرم‌افزار

6-محتوای RFID پکیج شده

7-مدیریت و مقیاس‌پذیری معماری

راه حل ارائه شده در این مقاله، راه حل کاملی است که یکپارچگی کامل بین نرم‌افزار کاربردی RFID و هر نرم‌افزار تجاری دیگر را با جزئیات تشریح می‌کند.

فرض بر این است که درک اولیه‌ای از تکنولوژی RFID وجود دارد. بحث‌های عمیق در مورد لایه‌های زیرین این تکنولوژی، خارج از محدوده این مقاله است. همچنین، فرض شده که آشنایی مختصر و درک کلی از برنامه‌های کاربردی و مفاهیمی حول SOA، BPM و یکپارچه‌سازی نرم‌افزارهای کاربردی نیز وجود دارد. این مقاله حاوی مباحث و هزینه‌های به‌کارگیری میان‌افزار RFID نمی‌باشد. گرچه این تکنولوژی بر شتاب پیشرفت در حوزه‌های امنیت و تعیین هویت می‌افزاید، اما در این مقاله اشاره‌ای به آنها نشده است.

درک زنجیره تامین RFID

باتوجه به نیاز مبرم به یکپارچه‌سازی داده RFID و این واقعیت که به خدمت گرفتن تکنولوژی یادشده مستلزم سرمایه‌گذاری زیادی است،اقدام به این کار هنگامی توجیه‌پذیر است که یکپارچه‌سازی در مقیاس بزرگ صورت پذیرد. اهمیت فوق‌العاده این تکنولوژی، ناشی از این واقعیت است که اطلاعات برچسب نصب شده بر روی دارایی‌ها، قابلیت هوش متنی را فراهم می‌کند که زنجیره تامین را قادر به صرفه‌جویی و بهینه‌سازی شگرفی می‌سازد.

داستان RFID، می‌تواند از نصب برچسب بر روی مواد خام در سایت تامین‌کننده آغاز شود. وقتی جنس به انبار رسید، می‌تواند به فرایند تولید رفته و یا اگر کالای خریدی باشد، آماده حمل براساس سفارش فروش شود. بعد از حمل کالا به سایت مشتری، سرویس و نگهداری کالا ممکن است در همان سایت یا تعمیرگاه صورت پذیرد.

در این چرخه کامل، تراکنش‌های زیر جای می‌گیرند:

ASN1- از تامین‌کننده2-رسید در بارانداز3-کنترل کیفیت4-حمل تا انبار5-انتقال داخل انبار6-انتقال بین انبار

7-محموله در حال انتقال8-ارسال قطعات به WIP9-برگرداندن مجموعه‌ها به WIP10-برگرداندن قطعات از WIP

11-تکمیل مونتاژ WIP12-برداشتن تائیدیه13بسته‌بندی14-محموله سفارش فروش15-برگرداندن مواد واگذاری شده

تولید سفارش کار تعمیرات16-ایجاد درخواست سرویس

برچسب‌ها و برچسب‌خوان‌های RFID، می‌توانند در کنار این زنجیره تامین و در تمامی تراکنش‌های فوق‌الذکر، مورد استفاده قرار گیرند. در هر حال، نرم‌افزارهای تجاری متفاوتی در سازمان‌ها وجود دارد که تراکنش‌های فوق را تولید، کنترل و اجرا می‌کنند.

موارد چالش‌برانگیز:

نگهداری کانال ارتباطی بین نرم‌افزار تجاری و نرم‌افزار RFID.این کار می‌تواند بنابر درخواست خواندن برچسب یا تصدیق عمل خواندن و یا توقف خواندن برچسب باشد.

انتقال داده‌های تولیدشده توسط نرم‌افزار RFID به مدلی که میان افزار با استفاده از این مدل داده را پردازش کرده و ضمنا برای پردازش‌های بعدی، به نرم‌افزار تجاری ارائه خواهد کرد.

فیلتری جامع که اطلاعات اضافی و تکراری را از جریان داده‌ها حذف خواهد کرد.

نگاشت داده‌های دسته‌بندی شده، ابتدا به نرم‌افزار تجاری که باید با آن کار کند، سپس به فضای تراکنش‌های واقعی که باید در آن قرار بگیرد.

واسط داده به نرم‌افزار تجاری با ساختاری که برای آن نرم‌افزار قابل قبول باشد.

در حین انجام پردازش‌های فوق، می‌بایستی پلت فرمی برای تراکنش‌های داخلی و خارجی وجود داشته باشد تا بتواند با چندین نرم‌افزار کاربردی صحبت کند.

معماری فنی فوق می‌تواند به دو روش ممکن مدل شود:

1.اکثر بنگاه‌های اقتصادی از قبل دارای نرم‌افزار کاربردی EAI هستند که به عنوان میان‌افزار بین نرم‌افزارهای دیگر، عمل می‌کند. این نرم‌افزار، می‌تواند به راه حل بالا نفوذ داده شود. از مزایای این روش، عدم نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر برای تهیه نرم‌ا‌فزاری مشابه و همچنین، انعطاف‌پذیری بیشتر آن است (این مقاله بر همین روش تاکید دارد).

2.روش دوم تهیه نرم‌افزاری است که تمامی کارکردهای فوق را فراهم کند. البته تا زمانی که این نرم‌افزار تمامی کارکردهای فوق را اجرا کند، مطمئنا از انعطاف‌پذیری و قیاس‌پذیری کمتری نسبت به راه‌حل‌های مبتنی بر EAI برخورداراست.

راه حل میان‌افزار RFID:

راه‌حل میان‌افزار RFID مبتنی بر EAI مستلزم روشی کامل است که تمامی نیازمندی‌های یک میان‌افزار را پوشش دهد.

ارتباط با نرم‌افزار RFID

از نوعی نرم‌افزار EAI برای ارتباط با نرم‌افزار RFID استفاده می‌شود. نرم‌افزارهای EAI قادر به آماده‌سازی «اسکریپت»های سطح سیستم عامل هستند که وظایفی را برای اجرا توسط نرم‌افزار RFID تولید می‌کند. اسکریپت سیستم عامل، برای اجرا به روش‌های زیر فراخوانی خواهد شد:

1.مجموعه‌ای از تراکنش‌ها که بعد از آخرین اجرای موفقیت‌آمیز، جمع‌آوری شده‌اند به صورت متناوب و دسته‌ای اجرا شود.

2.هر وظیفه خاص، با فراخوانی میان‌افزار انجام شود که می‌تواند شامل خواندن یک برچسب یا ارزیابی داده موجود باشد.

مدیریت داده

برنامه، تمام داده‌های تراکنش‌ها را متناوب و به صورت دسته‌ای، از نرم‌افزار RFID گرفته و به جدول موقتی میان‌افزار می‌ریزد. پردازشگر نیز به ازای هر تراکنش جدید، جدولی موقتی را متناوباً اسکن خواهد کرد. این پردازشگر، هر رکورد موجود در جدول موقتی را با جدول اصلی مقایسه می‌کند. هدف این تطابق، حذف تراکنش‌های تکراری است. کلید اطلاعاتی، قادر به شناسایی رکوردهای تکراری است. این خاصیت می‌تواند از ترکیب منحصر به فردی از 3 عامل ذیل به دست آید:

1.شناسه برچسب

2.شناسه برچسب‌خوان

3.محل برچسب‌خوان

پردازشگر،از داده‌های جمع‌آوری شده توسط برچسب‌خوان‌ها، استفاده کرده و اطلاعات غلط را حذف می‌کند. این کار براساس قوانین موتورهای جست‌وجو انجام خواهد شد.

مثال: گاهی، برچسب‌خوان مستقر در محوطه فشرده‌سازی زباله، برچسب اقلامی را می‌خواند که توسط لیفتراک از نزدیکی آن عبور می‌کنند. در این موارد، تراکنش‌هایی را خواهیم داشت که وارد فیلتر خواهند شد (مثلا انتقال از مکان نگهداری به محل فشرده‌سازی زباله و از آنجا به محل جدیدی که در نهایت توسط لیفتراک حمل خواهد شد). در چنین مواردی، با تعیین یک قاعده در محل فشرده‌سازی زباله مبنی بر تعیین دوره زمانی برای دو تراکنش متفاوت در این محل، امکان حذف تراکنش‌های ناصحیح به وجود می‌آید. مثلا، اقلامی که کمتر از 15 ثانیه در محل فشرده‌سازی زباله بوده‌اند، حذف خواهند شد.

رکورد تراکنش‌های فیلتر شده، وارد جداول اصلی خواهند شد. این رکوردها، مأخذی برای فیلترهای دسته‌ای بعدی تشکیل خواهند داد. رکوردهایی که با موفقیت پردازش شده‌اند، از جدول موقتی حذف خواهند شد.

دسته‌بندی داده به تراکنش‌های صحیح

این مرحله و پردازش‌کننده فیلتر قلب میان‌افزار را تشکیل می‌دهند. توضیحات زیر بیانگر جزئیات چهار تراکنش مشترک در زنجیره تامین بوده و نشان می‌دهند که میان‌افزار چگونه می‌تواند به درستی آنها را دسته‌بندی کند.

شکل 1، نشان‌دهنده فرایند رسید سفارش خریدی است که به سازمانی که از ASN استفاده می‌کند، رسیده است.

زنجیره تامین RFID، با نصب برچسب بر روی کالا یا پالت‌ها برای خریدار، آغاز خواهد شد. پالت‌ها در انبار رسید می‌شوند. در این بین، ASN علاوه بر اطلاعات لازم برای خریدار، می‌تواند شامل اطلاعات برچسب نیز باشد.

تامین‌کننده، برچسب را در زمان حمل محموله از سایت خود، نصب خواهد کرد. این برچسب، الزاما شامل اطلاعات زیر خواهد بود:

1-شماره محموله2-نام فروشنده3-سایت فروشنده4-بارنامه5-مشخصات محموله6-تعداد صندوق7-شماره بارنامه حمل هوایی8-تاریخ تراکنش9-تعداد10واحد اندازه‌گیری11-شرح کالا12-شماره سند13ردیف سند

همین اطلاعات، از طریق ASN نیز برای دریافت‌کننده ارسال خواهد شد.

هنگام رسیدن مواد به بارانداز، برچسب‌خوان مستقر در بارانداز، برچسب را خوانده و ضمن اضافه کردن اطلاعات فوق، اطلاعات زیر را نیز تولید می‌کند:

کد محل (ردیف / قفسه / سبد)

شناسه برچسب‌خوان

تاریخ تراکنش

داده ترکیبی، توسط میان افزاری که آن را فیلتر می‌کند، منتقل خواهد شد. تراکنش فیلترشده، بعد از این می‌تواند مانند تراکنش رسید سفارش خرید، بسته‌بندی شود. این امر می‌تواند با ترکیبی از شناسه برچسب، شناسه برچسب‌خوان، محل در بارانداز و شماره سفارش خرید انجام شود. این فیلد، به طور منحصر به فردی مشخص می‌کند که تراکنش موجود، تراکنش رسید سفارش خرید است.

انتقال داخل انبار

در داخل انبار، ممکن است تراکنش‌های متعددی رخ دهند. این امر شامل انتقال از جایی به جای دیگر در همان انبار، انتقال به محل ساخت و یا به بسته‌بندی و یا استقرار موقت برای ارسال براساس سفارش فروش خواهد بود.

شکل 1، شمایی از تراکنش‌هایی را نشان می‌دهد که در داخل انبار رخ می‌دهند.

در مورد انتقال مواد از جایی به جای دیگر، فیلدهای زیر قادر به شناساندن تراکنش خواهند بود:

1-نوع تراکنش2-شماره محموله3-کد محل4-بارنامه5-مشخصات محموله6-تعداد صندوق7-شماره بارنامه هوایی8-تاریخ تراکنش9-تعداد10-واحد اندازه‌گیری11-شرح کالا12-شماره سند13-دیف14-تراکنش سیار15-شناسه برچسب16-انبار17-انبار فرعی

18-مکان فیزیکی19-انتقال دهنده به انبار فرعی20-واحد انتقال دهنده21-اجازه‌دهنده انتقال22-منبع درخواست23-ردیف عملیات24-مشتری25-شماره سری26-شماره سریال27-حمل‌کننده محموله

28-شماره LPN29-شماره تحویل30-جزئیات حمل و نقل

ترکیب مجرد این فیلدها با شناسه برچسب و شناسه برچسب‌خوان، قادر به شناسایی و دسته‌بندی نوع تراکنش خواهد بود. برچسب محموله‌های مبتنی بر سفارش خرید، می‌تواند حاوی اطلاعاتی مرتبط با سفارش فروش، LNP و شماره تحویل باشد.

خدمات مشتری

پس از رسیدن محموله به سایت و استقرار آن، برچسب‌خوان‌های مستقر در سایت می‌توانند برای تولید پیام درخصوص فعالیت‌های نگهداری، مورد استفاده قرار بگیرند.

در این نقطه، فیلدهای منحصر به فرد شناسه برچسب، شناسه برچسب خوان، محل و تاریخ رسید در سایت به دسته‌بندی تراکنش‌ها کمک خواهند کرد.

دسته‌بندی و فیلترسازی مبتنی بر نرم‌افزارهای کاربردی

پس از دسته‌بندی تمامی رکوردها بر مبنای تراکنش، مرحله بعدی شناسایی نرم‌افزاری است که باید رکورد داده‌ها را به فیلدهای نرم‌افزار مرتبط کند. بنابراین، هنگامی که داده منتشر شد، باید مستقیما در جداول همان سیستم‌ها بنشیند. این دسته‌بندی توسط ترکیبی از شناسه برچسب، شناسه برچسب‌خوان و مکان استقرار برچسب‌خوان که از سیستم RFID و دسته‌بندی میان افزار گرفته شده، ساخته خواهد شد. دسته‌بندی تراکنش همراه با داده RFID، در مورد شناسایی فضای داده‌ای که قرار است در آن مستقر شود،استفاده خواهد شد.

نمونه مرتبط با موضوع

اگر برچسب‌خوان، در بارانداز مستقر بوده و دسته‌بندی تراکنش از نوع رسید سفارش خرید باشد، نرم‌افزارهای تجاری که رکوردها باید به آنها ارتباط داده شوند، ERP و WMS خواهند بود.

اگر برچسب‌خوان، در انبار مستقر بوده و دسته‌بندی تراکنش از نوع جابجایی داخل انبار باشد، نرم‌افزارهای کاربردی که رکوردها باید به آنها ارتباط داده شوند، ERP و WMS خواهند بود.

اگر برچسب‌خوان، در سایت تامین‌کننده مستقر بوده و دسته‌بندی تراکنش از نوع خدمات مشتری باشد، نرم‌افزارهای کاربردی که باید رکوردها به آنها ارتباط داده شوند، CRM و مدیریت مالی خواهند بود.

بعد از کامل شدن دسته‌بندی اطلاعات، داده به ازای هر نیازمندی، در نرم‌افزار هدف نگاشته خواهد شد.

نرم‌افزار EAI، داده را به نرم‌افزار هدف داده و یک اسکریپت سطح سیستم عامل را برای پردازش رکوردها در سیستم هدف، اجرا می‌کند.

نتیجه‌گیری

RFID توسعه بیشتر حول وضعیت جاری تامین محصول را پیشنهاد داده و هزینه تبادل را از طریق جمع‌آوری بلادرنگ، دقیق و صحیح داده‌ها، به طوری چشمگیر کاهش می‌دهد. پذیرش استانداردهای RFID و به اشتراک گذاشتن اطلاعات بین شرکای تجاری، می‌تواند داده‌های اختصاصی، متناقض و ناقص را که براساس درخواست طراحان استفاده شده‌اند، با اطلاعات بروز، کامل و درست جایگزین کند.

میان‌افزار RFID:

1.با نرم‌افزار RFID و داده استخراج شده، ارتباط برقرار می‌کند.

2.داده‌های استخراج شده را فیلتر می‌کند.

3.داده‌ استخراج شده را به انواع تراکنش‌های مناسب دسته‌بندی می‌کند.

4.تراکنش‌ها را به نرم‌افزارهای تجاری مناسب، دسته‌بندی می‌کند.

5.برای تطبیق نیازمندی واسط نرم‌افزار هدف، ارتباط تراکنش‌ها را تشریح می‌کند.

6.تراکنش‌ها را به نرم‌افزار هدف وصل می‌کند.

7.دارای پلت فرم مستقل است.

8.گرچه پکیج است، ولی برای پاسخگویی به نیازهای هر برنامه کاربردی دیگر، به راحتی پیکره‌بندی می‌شود.

9.می‌تواند برای اجرای برنامه‌ریزی زنجیره تامین انتخاب شود.

شکل 3، جمع‌بندی گزارش فارستر از راه حل میان‌افزار RFID تشریح شده را نشان می‌دهد.

حروف اختصاری:

RFID: Radio Frequency Identification.

ERP: Enterprise Resource Planning.

CRM: Customer Relationship Management.

ASN: Advanced Shipment Notifications.

EAI: Enterprise Application Integration.

WIP: Work In progress.

WMS: Warehouse Management System.

IEEE: Institute of Electronical and Electronics Engineers.

OAUG: Oracle Applications User Group.

GE: General Electric