تجارت الکترونیک

مقدمه

تجارت الکترونیک واژه‌ای است که برای تجارت از طریق سیستم‌های اطلاعاتی، ارتباطی بکار می‌رود. تجارت الکترونیک با وجود این که مدت زمانی زیادی از عمر آن نمی‌گذرد ولی نقش بسزا و چشم گیری در زندگی روزمره ما به عهده گرفته‌است به طوری که اجتناب از آن کار آسانی نیست. یکی از ساده‌ترین و کار آمدترین نقش تجارت الکترونیک در زندگی روزمره کاربران اینترنتی، خرید و فروش اجناس و تبادل وجوه مربوطه از طریق کارتهای هوشمند می‌باشد.

هدف از تجارت الکترونیک که در واقع ترکیبی از تکنیکها و شگردهای بازرگانی است. همکاری، رقابت و بازدهی بیشتر شرکتهای مختلف می‌باشد به طوری که طی ۱۵ سال گذشته سبب توانایی شرکتها در زمینه‌هایی مثل اصلاح روشهای تجارتی و پیشرفت در زمینه ارتباطی با شرکتهای مرتبط و بالاخره گسترش دامنه بازرگانی، تجاری حتی در مقیاسهای بزرگ و جهانی شده‌است. تجارت الکترونیک دارای زیر شاخه‌های عمده‌ای به شرح زیر می‌باشد:

1. تجارت الکترونیک

2. کسب و کار الکترونیک

3. بازاریابی الکترونیکی

4. بانکداری الکترونیکی

5. کارتهای هوشمند

6. مدیریت روابط عمومی با مشتری

تاریخچه تجارت الکترونیک

انسان از ابتدای خلقت تاکنون روشهای تجاری متفاوتی را تجربه کرده‌است. در ابتدا سیستم تبادل کالا رایج بود. شکارچی گوشت را با سلاح عوض می‌کرد. این سیستم اشکالات فراوانی داشت. مثلاً ممکن بود شکارچی نتواند سلاح سازی را پیدا کند که به گوشت احتیاج داشته باشد. در این صورت گوشتها فاسد می‌شدند .

در بعضی تمدنها سیستم کالای محبوب به وجود آمد. در سرزمینی که گندم غذای اصلی مردم آن بود، شکارچی گوشت را با گندم و گندم را با سلاح تعویض می‌کرد. این روش هم مشکلات زیادی داشت. کالای محبوب در سرزمینهای مختلف متفاوت بود. از طرف دیگر معیاری برای سنجش ارزش آن وجود نداشت و حمل و نقل آن هم مشکل بود بدون شک اختراع پول اولین انقلاب در زمینه تجارت بود. ارزش آن مشخص بود، حمل آن آسانتر بود، فاسد نمی‌شد و همه طالب آن بودند. فواید استفاده از پول به اندازه‌ای بود که حتی تا چند دهه قبل کمتر کسی انتظار یک انقلاب دیگر را داشت. ارتباط بین تجارت و تکنولوژی دیر زمانی است که وجود داشته و ادامه دارد. در واقع، یک پیشرفت تکنیکی باعث رونق تجارت شد و آن هم ساخت کشتی بود. در حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد، فینیقیان تکنیک ساخت کشتی را بکار بردند تا از دریا بگذرند و به سرزمینهای دور دست یابند. با این پیشرفت، برای اولین بار مرزهای جغرافیایی برای تجارت باز شد و تجارت با سرزمینهای دیگرآغاز شد. اکنون، شبکه جهانی اینترنت مانند همان کشتی است که نه تنها فواصل جغرافیایی، بلکه اختلافات زمانی را نیز کمرنگ نموده و صحنه را برای نمایشی دیگر آماده کرده‌است.ترکیب تجارت و الکترونیک از سال ۱۹۷۰ آغاز شد. برای گسترش و پذیرش تجارت الکترونیک لازم است که پیش نیازهای این تکنولوژی از جمله زیرساختار مخابراتی، مسایل قانونی و ایمنی پیام رسانی مهیا شود.

مهم‌ترین هدف در تجارت حال چه از روشهای بسیار پیشرفته الکترونیکی استفاده کند و چه از روشهای سنتی و قدیمی -همانا دستیابی به پول و سود بیشتر است. طبیعتا در این میان، نقش بانکها و موسسات اقتصادی در نقل وانتقال پول بسیار حیاتی است. هنگامی که در سال ۱۹۹۴ اینترنت قابلیتهای تجاری خود را علاوه بر جنبه‌های علمی و تحقیقاتی به نمایش گذاشت،موسسات تجاری و بانکها در کشورهای پیشرفته اولین نهادهایی بودند که تلاش جدی خود را برای استفاده هر چه بیشتر از این جریان بکار انداختند. محصول تلاش آنها نیز همان بانکداری الکترونیک امروزی است. سپس به سرعت مشخص شد که اینترنت بستر بسیار مناسبی برای انواع فعالیتهای بانکداری و اقتصادی بشمار می‌رود.

بانکداری و تجارت الکترونیک هم اکنون در جهان به عنوان یک بحث بسیار تخصصی و در عین حال، بسیار پیچیده تبدیل شده‌است و تطبیق آن با سیاستهای تجاری و اقتصادی کشورهای مختلف نیاز به تحقیق و برنامه ریزی دقیق دارد.

در بررسی تاریخچه تجارت الکترونیک درمی یابیم که بورسهای اوراق بهادار نیز موسسات دیگری بودند که به سرعت فعالیت خود را با روند پیشرفت اینترنت هماهنگ کردند و موفق شدند که در عرض مدت کوتاهی، با توجه به برتریهای اینترنت در مقایسه با روشهای قدیمی، به دلیل سرعت و دقت بالا، به موفقیتهای بی نظیری دست یابند.
تجارت الکترونیک، علی رغم جوان بودن در جهان شناخته شده و در سالهای اخیر رشد فزاینده و غیرقابل پیش بینی داشته‌است. این رشد تصاعدی حاصل استفاده از یک ابزار، یعنی اینترنت می‌باشد. البته تجارت الکترونیک فقط در شاخصه‌ها یا کشورهای خاصی جا افتاده و استفاده می‌شود. برای مثال، در سال ۱۹۹۷ صنعت جهانگردی و توریسم مسوول ۲۰ تا ۳۰ درصد از فروشهای مجازی بوده.

تعریف تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک انجام کلیه فعالیتهای تجاری با استفاده از شبکه‌های ارتباطی کامپیوتری، به ویژه اینترنت است. تجارت الکترونیک، نوعی، تجارت بدون کاغذ است. به وسیله تجارت الکترونیک تبادل اطلاعات خرید و فروش و اطلاعات لازم برای حمل و نقل کالاها، با زحمت کمتر و مبادلات بانکی با شتاب بیشتر انجام خواهد شد. شرکتها برای ارتباط با یکدیگر،محدودیتهای فعلی را نخواهند داشت و ارتباط آنها با یکدیگر ساده تر و سریع تر صورت می‌پذیرد. ارتباط فروشندگان با مشتریان نیز می‌تواند به صورت یک به یک با هر مشتری باشد. به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک نامی عمومی برای گستره‌ای از نرم افزارها و سیستم‌ها است که خدماتی مانند جستجوی اطلاعات، مدیریت تبادلات، بررسی وضعیت اعتبار، اعطای اعتبار، پرداخت به صورت روی خط، گزارش گیری و مدیریت حسابها را در اینترنت به عهده می‌گیرند. این سیستم‌ها زیربنای اساسی فعالیتهای مبتنی بر اینترنت را فراهم می‌آورند. هدف از بکارگیری تجارت الکترونیک، ارائه روشی جدید در انجام امور بازرگانی می‌باشد. به واسطه این روش، تاجران قادرند که محصولات و خدمات خود را به شکل تمام وقت و به تمام خریداران در سرتاسر جهان - مستقل از مرزهای جغرافیایی و ملیتها -عرضه کنند.

بسیاری از مردم، تجارت الکترونیک را منحصر به خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت می‌دانند، در حالیکه این امر فقط بخش کوچکی از تجارت الکترونیک را تشکیل می‌دهد و این مفهوم اکنون گستره وسیعی از جنبه‌های مختلف تجاری و اقتصادی را دربرگرفته‌است. به سادگی می‌توان هرگونه فعالیت تجاری و مالی بین موسسات و افراد مختلف را در حیطه تجارت الکترونیک گنجاند.

تجارت الکترونیک روش دیگری برای تبادلات الکترونیکی اطلاعات و انجام مبادلات تجاری است که یک پل الکترونیکی را بین مراکز تجاری ایجاد کرده‌است. تجارت الکترونیک با حجم کمتری از اطلاعات که لزوما در قالب یکسانی نبوده و بین مردم عادی رد و بدل می‌شود، سر و کار دارد. تجارت الکترونیک در ابتدای پیدایش خود، چیزی بیش از یک اطلاع رسانی ساده تجاری نبود و هرکس می‌توانست محصولات خود را با استفاده از صفحات وب بر روی اینترنت تبلیغ نماید. آمار منتشره از ۵۰۰ شرکت نشان می‌دهد که حدود ۳۴ درصد از آنها در سال ۱۹۹۵ و حدود ۸۰ درصد در سال ۱۹۹۶ از روش فوق برای تبلیغ محصولات خود استفاده کرده‌اند.تا پایان سال ۲۰۰۱ بیش از ۲۲۰ بیلیون دلار معاملات مالی توسط صدها سایت تجاری بر روی اینترنت انجام پذیرفت.

مزایاها و معایب تجارت الکترونیک

سوالی که ممکن است همینک مطرح شود این است که تجارت الکترونیک غیر از مواردی که پیش از این به آن اشاره شد چه فایده‌ای دارد.

·         افزایش فروش و در پی آن افزایش درآمد و توان سرمایه گذاری

·         افزایش سطح رفاه زندگی مردم از طریق ایجاد اشتغال، کاهش ترددها و افزایش سرعت عمل

·         جهانی شدن

·         کاهش هزینه‌های تبلیغات برای شرکتها وبه دلیل عدم حضور واسطه

البته همچون تمام فناوریها و تکنولوژیهای ساخت بشر معایبی هم در استفاده از تجارت الکترونیک وجود دارد، برخی از این معایب به قرار زیر است:

·         تأثیر ناشناخته آن بر روابط اجتماعی انسان

·         ورشکستگی به علت عدم توانایی شرکتهای کوچک و کاهش تولید

بسترهای لازم برای تجارت الکترونیک

·         یک سیستم بانکی روان و دقیق

·         قوانین گمرکی،مالیاتی و بانکداری الکترونیکی

·         کد تجاری محصول و ایجاد امنیت اطلاعات

·         تهیه و تدوین نظام مالی اطلاعات و نظام حقوقی اطلاع رسانی (کپی رایت)

·         محرمانه بودن اطلاعات شخصی

·         تطبیق مقررات ملی با مقررات متحدالشکل بین المللی

·         همکاری دانشگاهها،مراکز تحقیقاتی و سازمانهای مختلف

·         پذیرش اسناد الکترونیکی توسط قوه قضاییه

·         تأمین، صدور و بکارگیری کارت هوشمند

·         تأمین خطوط ارتباطی پرسرعت و مطمئن و ایجاد بستر مخابراتی به شکل بی سیم.

مدل های تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک دارای مدلهای زیر است:

·         تجارت Business to Business-B۲B

·         تجارت Business to Consumer-B۲C

·         تجارت Consumer to Consumer-C۲C

·         تجارت Business to Administration-B۲A

·         تجارت Consumer to Administration-C۲A

·         تجارت Government to Government- G۲G

·         تجارت Government to Business -G۲B

·         تجارت G۲E- Government to Employee

·         تجارت Peer to Peer - P۲P

تجارت فروشنده با فروشنده

B۲B اولین روش خرید و فروش معاملات الکترونیکی است و بیشترین عایدی را دارد.در این مدل، همه افراد و خدمات مرتبط با تجارت بین المللی از قبیل: تامین کنندگان، خریداران،فرستندگان دریایی کالا، پشتیبانی، خدمات ( سرویسها) بازرسی، اخبار بازاریابی و کاربریهای نرم افزار که موجب سهولت در امور تولید و خرید و فروش می‌شوند، در یک محل گردهم می‌آیند. B۲B در جایی استفاده می‌شود که بخواهیم خرید و فروش عمده را به کمک تجارت الکترونیکی انجام دهیم و خارج از حیطه خرده فروشان عمل نماییم، چرا که خرده فروشی در اینترنت با خطرات بسیار همراه‌است، زیرا مشتریان تمایل ندارند تا همه چیز را از روی اینترنت خریداری کنند. شرکت CISCO یکی از اولین شرکتهای بزرگی بود که در جولای ۱۹۹۶ سایت تجارت الکترونیکی خود را راه اندازی کرد. یک ماه بعد شرکتهای کامپیوتری مانند MICROSOFT و IBM نرم افزارهای تجاری خود را که امکان انجام فروش از طریق اینترنت را فراهم می‌کرد، به بازار عرضه کردند. به صورت طبیعی، در B۲B فروش مستقیم منبع اصلی درآمد به حساب می‌آید، مانند وقتی که یک فروشنده محصول خود را به یک فروشنده دیگر مستقیما می‌فروشد. با وجود این، وب می‌تواند روی فروش مستقیم تأثیر بگذارد و این قاعده را بر هم بزند.

در این نظام جدید، مشکلاتی نیز وجود دارد، ازجمله اینکه رودر رو نبودن مشتری و فروشنده باعث می‌شود که معامله به صورت مجازی صورت گیرد. این مشتریان برای دریافت اطلاعات بیشتر باید با تلفن به مرکز اصلی وصل شوند، اما هیچ تضمینی برای اینکه کسی در آن سوی خط باشد، وجود ندارد.

تجارت فروشنده و مصرف کننده

بیشترین سهم در انجام تجارت الکترونیکی از نوع B۲C است که به معنای خرده فروشی می‌باشد. این نوع تجارت، با گسترش وب به سرعت افزایش پیدا کرد و اکنون به راحتی می‌توان انواع و اقسام کالاها را از شبکه خریداری کرد. B۲C با راه اندازی سایتهایی چون AMAZON و CDNOW آغاز شد.

در تجارت الکترونیکی B۲C در یک طرف معامله، تولیدکننده ( فروشنده) محصول و در طرف دیگر، خریدار ( مصرف کننده نهایی) قرار دارد. اما مشکلات امنیتی شبکه تأثیر منفی بر روی حجم معاملات گذاشته‌است و بسیاری از مشتریان نسبت به دزدیده شدن اطلاعات شخصی شان توسط هکرها ترسیده‌اند. در عین حال هنوز معاملات بسیاری در این مدل صورت میگیرد در ایران نیز این روش رونق دارد برای مثال می‌توان شرکت شهروند را مثال زد.

تجارت مصرف کننده با مصرف کننده

در این مدل تجارت الکترونیکی، مزایده‌ها و مناقصه‌های کالا از طریق اینترنت انجام می‌گیرد. مدل C۲C شبیه یک سمساری است. ایده اصلی این مدل این است که مصرف کنندگان با یکدیگر بدون واسطه به خرید و فروش بپردازند. EBAY، بزرگ‌ترین نمونه اولیه مدل C۲C می‌باشد. EBAY خود چیزی نمی‌فروشد و به عنوان واسطی بین خریداران و فروشندگان عمل می‌کند. به عنوان مثال، EBAY اجازه می‌دهد که فروشنده قیمت اولیه خود را در حراجی قرار دهد و سپس شرکت کنندگان در حراج قبل از اتمام مدت باید روی کالای به حراج گذاشته شده اظهار نظر کنند. سایتهای اینترنتی دیگر مانند AUTOBYTEL و CARSMART نمونه‌هایی از مدل C۲C می‌باشند. به دلیل ناچیز بودن هزینه تبلیغات در اینترنت، استفاده از مدل C۲C برای فروش کالاها مورد توجه قرار گرفته‌است.

تجارت مصرف کننده با فروشنده

در حالیکه بازار مصرف روی خط روز به روز در حال گسترش است، بسیاری از خریداران دریافته‌اند که شیوه انتخاب محصول بسیار متنوع است ،چون وقتی که مصرف کنندگان، سایتهایی را در ارتباط با فروش محصول مورد نظر خود می‌یابند، یافتن خود محصول در آن سایت و به دست آوردن قیمت محصول اغلب کاری دشوار است.
بنابراین، برای راحت تر کردن امر خرید، نیاز به روشهای جدید خرید و فروش اینترنتی است که در آن شرکتهایی مانند واسطه‌هایی بین مصرف کننده‌ها و فروشنده‌ها تلاش می‌کنند تا خریداران را به بهترین وجهی در خریدشان کمک کنند. اساس کار آنها هم مبتنی بر مدل C۲B می‌باشد.

تجارت نقطه به نقطه

مدل تجارت الکترونیکی P۲P برای تسویه حساب کردن شرکت کنندگان در حراج با فروشنده‌است که مشهورترین آنها سرویسی است به نام PAYPAL که در قسمت کارتهای هوشمند بیشتر به آن می‌پردازیم. تجارت P۲P در چهارچوبی کار می‌کند که افراد بتوانند مستقیما با هم پول رد و بدل کنند و در حالیکه سهم اصلی داد و ستد پولی را نقل و انتقالات رو در رو برعهده دارد، فن آوری تلفنهای همراه تعداد افراد بیشتری را در داد و ستد غیرحضوری سهیم می‌کند.

با استفاده از سخت افزار MONDEX که زیر مجموعه MASTERCARD می‌باشد، کاربران قادرند تا نقل و انتقالات الکترونیکی پولی خود را انجام دهند و پول خود را از یک کارت اعتباری، به کارت اعتباری دیگر منتقل نمایند. نحوه استفاده از تلفن همراه بدین صورت است که به جای فن آوری GSM که استاندارد معمول ارتباطی تلفن همراه در بسیاری از کشورها، به ویژه در اروپاست،فن آوری دیگری تحت عنوان پروتکل بکارگیری نرم افزار کاربردی از طریق تجهیزات بی سیم که به اختصار WAP نامیده می‌شود، جایگزین می‌گردد. در این شیوه جدید، هر تلفن همراه از طریق مرکز تلفن با یک کامپیوتر سرویسگر مرتبط می‌شود و می‌تواند نرم افزار مورد نیاز کاربر خود را بر روی کامپیوتر مذکور فعال نماید. بدین ترتیب،استفاده کننده می‌تواند اطلاعات خود را از طریق کامپیوتر سرویسگر که خود از طریق اینترنت و یا شبکه‌های ارزش افزوده ( VAN ) به مراکز تجاری و خدماتی متصل است، ارسال و یا دریافت نماید.

تجارت فروشنده با اداره

این نوع تجارت الکترونیکی، شامل تمامی مبادلات تجاری - مالی بین شرکتها و سازمانهای دولتی است. تامین نیازهای دولت توسط شرکتها و پرداخت عوارض مالیاتها از جمله مواردی است که می‌توان در این گروه گنجاند. تجارت B۲A در حال حاضر روشی تازه قلمداد می‌شود، ولی در آینده‌ای نزدیک، زمانی که دولتها به ارتقای سطح ارتباطات خود تمایل و توجه نشان دهند، به سرعت رشد خواهد کرد.

تجارت مصرف کننده با اداره

مدل تجارت الکترونیکی C۲A هنوز پدیدار نشده‌است،ولی به دنبال رشد انواع B۲C و B۲A، دولتها احتمالاً مبادلات الکترونیکی را به حیطه‌هایی همچون جمع آوری کمکهای مردمی،پرداخت مالیات بر درآمد و هرگونه امور تجاری دیگری که بین دولت و مردم انجام می‌شود، گسترش خواهند داد.

تجارت الکترونیک در ایران

ایران مانند دیگر کشورها، دارای شرکتهای بسیاری است که برای توسعه بازار خود به اینترنت وابسته‌اند. هدف بیشتر این شرکتها از پایگاههایی که در اینترنت ایجاد می‌کنند، همانا توسعه صادرات است.

متاسفانه فروش در شبکه اینترنت مخارج زیادی دارد و برای بسیاری مقرون به صرفه نمی‌باشد. شرکتهای بزرگ دنیا باسرمایه‌های کلان و پرسنل کافی، پایگاههای تخصصی را برای مواردی چون صادرات و فروش تجاری ایجاد کرده‌اند. شرکتهای متعددی نیز در ایران دست به ایجاد چنین امکاناتی زده‌اند، اما از آنجایی که هنوز هیچ متولی و مرکزیتی برای این پدیده وجود ندارد،این سازمانها به صورت جزیره‌ای و خود محور اقداماتی را انجام می‌دهند که هنوز پروسه کامل تجارت را در بر نگرفته و به صورت مقطعی انجام می‌شود. هیچ آمار دقیقی هم از کاربران اینترنت و استفاده کنندگان از کامپیوتر شخصی در دست نیست و هنوز به صورت یک طرح ملی به آن نگاه نشده‌است. بنابراین، در مرحله کودکی و نوپایی است و نیاز به مراقبت و حمایت زیادی از طرف دولت دارد. دولت باید با ارایه یک طرح ملی، فرهنگ خرید جامعه امروزی ایران را تغییر دهد. باید توجه داشت که سرمایه گذاری مالی و زمانی بر روی زمینه‌ای که در آینده حرف اول را خواهد زد، مطمئنا باعث پویایی اقتصاد کشور خواهد شد.

خوشبختانه، کشور ما از پشتوانه خوبی از نظر نیروی جوان برخوردار است و در نتیجه، وظیفه ارگانهای دولتی و غیردولتی، وارد کردن این تکنولوژی به کشور و تشکیل دادن گروه‌های کاری، برای کار سازمان یافته بر روی این تکنولوژی جدید است.

از سال 1381 پروژه موفقی بصورت آزمایشی با نام "پرداخت" (www.pardakht.com) در ایران شروع گردید که با وجود همه مشکلات فوق الذکر راه حل مناسبی در تجارت الکترونیک ایران پدید آورده است. دراین سیستم ابتدا خریدار وارد سایت اینترنتی فروشنده می شود و محصول یا محصولاتی را انتخاب و در سبد خرید خود قرار می دهد و پس از وارد نمودن اطلاعات ارسال کالا در سایت پرداخت ، خرید خود را نهایی می کند. این اطلاعات جهت بررسی و تصمیم گیری در سایت اینترنتی به اطلاع فروشنده می رسد. فروشنده در صورت تمایل به ارسال ، سفارش رسیده را آماده کرده و پس از اعلام در سیستم اینترنتی ، پست آن را از فروشنده دریافت می کند و به دست خریدار می رساند و هزینه کالا به همراه هزینه ارسال را از خریدار دریافت می نماید. واحد مالی پرداخت در دوره های زمانی مشخص با فروشندگان تسویه حساب می کند . کلیه مراحل عملیاتی سیستم از طریق اینترنت به اطلاع خریدار، فروشنده ، شعبه پستی و مدیریت سیستم می رسد. لازم به ذکر است این سیستم به گونه ای طرح ریزی شده که امکان اتصال به سیستم های الکترونیکی بانکها و موسسات مالی و اعتباری را داشته باشد و در کنار سیستم پرداخت هنگام تحویل قابلیت های پرداخت الکترونیکی نیز در آن پیشبینی شده است.
پرداخت زیر ساخت مناسب تجارت الکترونیک وتجارت در ایران است زیر بستر تعامل فروشگاه اینترنتی و فروشگاه الکترونیکی با خریداران در راستای فروش اینترنتی وخرید اینترنتی به همراه امکانات مناسب پرداخت اینترنتی با کمک اینترنت میباشد این سیستم خرید الکترونیکی و فروش الکترونیکی را تسهیل کرده است وحتی بدون نیاز به کارت اعتباری روش های نوین پرداخت الکترونیکی را نیز تدوین میکند سرویس دهی تجارت الکترونیک در همه زمینه ها از سیاست های کلی سیستم پرداخت میباشد که با هدف فرهنگ سازی خرید اینترنتی و فروش اینترنتی در ایران صورت میپذیرد. مشابه این سیستم در سایر کشور ها نیز ایجاد شده که از آن میان می توان به چین و کره جنوبی اشاره کرد که هر کدام متناسب با شرایط اجتماعی و اقتصادی خود فعالیت می نمایند.

تجارت الکترونیک: افزایش نرخ تبدیل

شما بسیار زحمت کشیده اید که بالاخره توانسته اید مقدار زیادی بیننده به وب سایت خود جذب کنید، اما چگونه و با چه روشهایی می توان این بینندگان را به مشتری تبدیل کرد. در واقع آوردن مشتری به وب سایت تنها کار اول است، کار مهم تر و پر اهمیت تر تبدیل این بینندگان به مشتری است. همه هنر یک وب سایت تجارت الکترونیک این است که بینندگان بیشتری را به خریدار تبدیل کند. فروش آنلاین یک بازی اعداد است: در واقع مقدار کل بینندگان وب سایت شما تقسیم بر کل فروش، به شما نرخ تبدیل وب سایت تان را می دهد که هر چقدر این نرخ تبدیل بیشتر باشد، نشان می دهد که وب سایت تجارت الکترونیک شما کارآمد تر هست.

یک نرخ تبدیل خوب می تواند از یک وب سایت با بیننده کمتر به دست بیاید: یک وب سایتی با 50000 بیننده و نرخ تبدیل 2% به همان اندازه فروش خواهد داشت که یک وب سایت با 100000 بیننده و 1% نرخ تبدیل. در واقع زمان و هزینه ای که شما صرف بهبود نرخ تبدیل مشتریان خود می کنید از ارزشمند ترین زمان هاست. حتی یک مقدار کم افزایش در نرخ تبدیل سایت تجارت الکترونیک شما می تواند بهبود عظیمی در فروش آنلاین شما داشته باشد.

مقدار کل بینندگان وب سایت شما تقسیم بر کل فروش، به شما نرخ تبدیل وب سایت تان را می دهد

کارشناسان تجارت الکترونیک بسیار زیاد درباره نرخ تبدیل صحبت کرده اند، اما هنگامی که گفته های آنان را جمع آوری می کنید، می بینید که آنها در دو مورد با هم اتفاق نظر دارند:

ابتدا اینکه، بهبود نرخ تبدیل شما هیچ گاه به پایان نمی رسد، بلکه یک فعالیتی است که همیشه باید ادامه داشته باشد. این مهم نیست که نرخ تبدیل این هفته شما چقدر خوب است، لازم است که برای هفته بعد دوباره این کار را انجام دهید به خاطر اینکه تکنولوژی ، نیاز مشتری همیشه در حال تغییر است. کارشناسان بر این عقیده هستند که اگر شما به طور مستمر برای بدست آوردن راه هایی برای افزایش نرخ تبدیل خود تلاش نکنید، شما به رقبای خود باخته اید.

دوم اینکه، بهبود نرخ تبدیل نیاز به تجربه دارد. با اینکه روشهای استانداردی برای هر صنعت برای بهبود نرخ تبدیل وجود دارد، اما هر وب سایتی خود باید راههایی را تجربه کند و نتایج تجربیات را با هم مقایسه کند.

به عنوان مثال، لیست ایمیل هایی را که در اختیار دارید به دو دسته تقسیم کنید و به هر کدام یک پیشنهاد جداگانه بفرستید. کدام یک از اینها به شما نرخ تبدیل بیشتری می دهد؟  این استراتژی A/B اگر که بر اصول درستی انجام شود، به شما دانش بسیار خوبی در رابطه با مشتریانتان می دهد.

اگر که شما درباره نرخ تبدیل خود دچار یاس شده اید، این مورد را به خاطر داشته باشید: همین که شما از نرخ تبدیل خود آگاهید و برای بهبود آن تلاش می کنید به این معنی است که شما در گروه برتر قرار دارید. باید گفت که تحقیقات نشان دهنده اینست که فروشندگان بسیار کمی در اینترنت به دنبال بهبود نرخ تبدیل خود هستند و از این مورد آگاه می باشند.

تحقیقات نشان می دهد که تنها یک پنجم فروشندگان آنلاین از اندازه گیریهای داخل وب به صورت استراتژیک استفاده می کنند. در واقع بسیاری از تاجرین آنلاین، بسته های نرم افزاری دارند که بیننده به وب سایتشان می آورد، اما عده بسیار کمی از آنها استراتژی های را می گذارند که این بینندگان خرید کنند.

هنگامی که شما در بهبود نرخ تبدیل سایت تجارت الکترونیک خود فعالیت می کنید، دانستن استاندارد های تجارت الکترونیک به شما کمک شایانی می کند. به طور کل در تجارت الکترونیک، نرخ تبدیل متوسط 2.3% می باشد، به این معنی که از هر 1000 بیننده، 23 نفر خرید می کنند. البته در بخش های مختلف این مقدار فرق می کند، به عنوان مثال در صنایع الکترونیک، نرخ تبدیل 1.1%، در تجارت های مد، لوازم خانه و آژانس های مسافرتی، بین 2% تا 2.2%. آژانس های املاکی که کاتالوگ خود را در وب دارند، نرخ تبدیل 6.1% دارند.

هیچ فرمول طلایی برای تاجرین الکترونیک وجود ندارد که با انجام آن نرخ فروش بالایی داشته باشند. در واقع یک لیست بلندی از فعالیتها وجود دارد که هر کدام از آنها باعث می شود که فروش خود را قدری افزایش دهید. اینها را در نظر بگیرید:

امکان جستجوی داخلی

امکان جستجوی داخلی در وب سایتتان، بهترین راهی است که شما می توانید سریعا کالاهای خود را به بینندگان عرضه کنید. مطمئن شدن از اینکه قابلیت جستجوی وب سایتتان درست کار می کند مهمترین چیز می باشد. هر چقدر امکان جستجوی پیشرفته تری داشته باشید و جواب بهتری به بینندگان بدهید، تجربه مشتریان قوی تر می شود و امکان اینکه از شما خرید کنند افزایش می یابد.موتور جستجوی داخلی شما باید خاص ترین جواب ها را به مشتری بدهد، اگر که یک مشتری در جعبه جستجو وارد کند " کاپشن پشمی آبی مردانه" باید دقیقا جوابی را ببیند که می خواهد. اگر که اینطور باشد، این مشتری به احتمال زیاد از شما خرید می کند.

اما ساختن یک موتور جستجوی داخلی که جوابهای خوبی بدهبد بسیار سخت می باشد و این قضیه خود را هنگامی بیشتر نشان می دهد که زبان سایت فارسی باشد. در واقع شما باید در سایت خود روشی برای ذخیره سازی گزینه های جستجوی مشتریان داشته باشید تا بتوانید از این طریق رفتار جستجوی کاربران سایت خود را به دست بیاورید و بهبود جستجوی سایت، کاری است که مانند بهبود نرخ تبدیل، هیچ گاه پایان نمی پذیرد و همیشه ادامه دارد.همانطور که تکنولوژی جستجوی شما تغییر می کند، محصولات شما نیز تغییر می کند و فصلها تغییر می کند.اگر که شما بودجه محدودی دارید، مجبورید که از یک موتور جستجوی داخلی با قابلیت های محدود استفاده کنید تا بتوانید در آینده از یک ابزار بهتر استفاده کنید.

ساده سازی کنید

به کسانی که سایت تجارت الکترونیک دارند پیشنهاد می شود که گشتن در سایت خود را راحت کنند تا اینکه افزایش فروش داشته باشند.  این خیلی مهم است که حتی اگر شما یک وب سایت بزرگ با قابلیت های فراوان دارید وب سایتتان آنقدر ساده باشد که هر چه که مشتری می خواهید را به سرعتو راحتی  به دست آورد. 80% بینندگان وب سایت شما را پس از سه صفحه ترک می کنند. اگر که چیزی که مشتری می خواهد بعد از سه صفحه به دست نیاید، نرخ تبدیل شما از بین رفته.

در واقع هدف شما باید این باشد که مقدار کلیک و مقدار کاری که برای کامل کردن فرایند خرید دارید را کم کنید. در واقع به فکر این باشید که سئوالات اضافی را در فرایند خرید حذف کنید. آیا لازم است که شما همه این سئوالات را جوابشان را داشته باشید؟

بزرگان سایتهای تجارت الکترونیک مانند Amazon و eBay اساسا سایتهای زشتی هستند. به خاطر اینکه آنها کارایی را فراتر از زیبایی قرار داده اند. در عوض قرار دادن صفحات فلش با حجم بالا، آنها به صورت کارا به مشتری آن چیزی را که می خواهند می دهند. در واقع تکنولوژی " خرید با یک کلیک" آمازون گویای همین مطلب است که سادگی منجر به افزایش نرخ تبدیل می شود.

اطمینان بیشتر مساوی است با نرخ تبدیل بیشتر

قبل از اینکه مشتریان بخواهند اطلاعات حیاتی خود را در اختیار شما بگذارند مانند شماره کارت اعتباری و آدرس منزل، لازم است که متوجه شوند که این کار امن هست برای آنها. در واقع شک و تردید باعث کاهش نرخ تبدیل می شود.

در زمان خرید لازم است که به خریداران گارانتی خلاصه امنیت و فاش نشدن اطلاعات شخصی خود را بدهید. شما باید دوباره به آنها یادآوری کنید که اطلاعات آنها را نمی فروشید و هرزنامه برای آنها فرستاده نمی شود و هر گارانتی در باره خط مشی پس دادن کالا و کیفیت کالا باید به زبانی ساده غیر از زبان قانونی نوشته شود. حتی اگر وکلای شما به شما بگویند که لازم است این 20 صفحه را از نظر قانونی در سایت قرار دهید، شما باز می توانید چند نکته مهم را مشخصا در ابندا متن بیاورید.

همچنین لوگوی شرکتهایی که سایتها را امن می کنند برای شما مفید است مانند Verisign و eTrust و BBB Online  به خریداران شما اطمینان می دهد که شما یک نهاد قانونی فروش کالا هستید.

تجارت الکترونیک: مفاهیم بنیادی     

تعریف های مختلفی می توان برای تجارت الکترونیک در نظر گرفت، اما دو تا از این تعاریف از بقیه معمول تر می باشد. در تعریف اول ، هر نوع تجارتی که از طریق رابط الکترونیکی  مانند تلویزیون، فکس و یا اینترنت انجام می شود، جزء تجارت الکترونیک به حساب می آید. دو رسانه اول (تلویزیون و فکس)  مدت مدیدی است که در تجارت استفاده می شود و جنبه های مختلف آن بر همگان مشخص است. اما رسانه سوم (اینترنت)  به نوعی معادله را تغییر داده، به این لحاظ که تجارت، مدیریت داده ها و امنیت مبادله با هم و یکجا باید مورد بررسی قرار گیرد.

اما تعریف دوم و کلی تر تجارت الکترونیک که برای کاربران اینترنت مناسب تر می باشد از این قرار است: تجارت الکترونیک مجموعه ارتباطات، مدیریت اطلاعات و قابلیت های امنیتی است که به سازمانها اجازه می دهد که اطلاعات مربوط به فروش و  خدمات و کالاها را با هم رد و بدل کنند.

تجارت الکترونیک مجموعه ارتباطات، مدیریت اطلاعات و قابلیت های امنیتی است که  به سازمانها اجازه می دهد که اطلاعات مربوط به فروش و  خدمات و کالاها را با هم رد و بدل کنند

در تجارت سنتی، وقتی که طرفین با یک زبان گفتاری صحبت می کردند، توانایی برقراری ارتباط را با هم داشتند. اما در تجارت الکترونیک، طرفین باید با زبان دیجیتالی یکسان با هم به گفتگو بنشینند.این زبان دیجیتالی، باعث می شود که سیستم های درگیر در مبادله تجاری قابلیت به اشتراک گذاری و رد و بدل کردن اطلاعات را داشته باشند و همدیگر را ارزیابی کنند.

امنیت ارتباط در تجارت الکترونیک نکته بسیار مهمی می باشد، زیرا که بر خلاف تجارت سنتی، خریدار و فروشنده همدیگر را در هنگام مبادله تجاری نمی بینند و مکانیزمی برای شناسایی منبع اطلاعات و گارانتی صحت اطلاعات در هنگام جا بجایی وحفاظت اطلاعات باید پایه گذاری شود.

تجارت الکترونیک بسیاری از سرویس های تجاری را مانند پست الکترونیک، دایرکتوری های آنلاین، سیستم های سفارش و پشتیبانی و حمل و نقل، مدیریت اطلاعات و کنترل موجودی را به صورتی اتومات به هم متصل می کند. بنابراین وجود استاندارد هایی برای تولید کنندگان نرم افزار که قابلیت ارتباط بین نرم افزار هایی که از شرکت های مختلف هستند ضروریست.

فایده های تجارت الکترونیک:

•    با بازکردن یک مغازه الکترونیکی در محیط وب، شما این قابلیت را دارید که با هزینه ای کم کالا و سرویس خود را در تمامی نقاط دنیا بازاریابی کنید و به فروش برسانید. در واقع شما مغازه ای دارید که در کل زمان روز و شب باز است و مراجعه کنندگان آن از تمام نقاط دنیا هستند!

•    شما بدون وارد کردن واسطه و دلال برای فروش کالا، به طور مستقیم کالای خود را به خریدارها عرضه می کنید.

•    با کم شدن کاغذ بازی های اداری شما وقت این را پیدا می کنید که بروی نیاز های مشتری توجه کنید.

•    کم شدن هزینه های مربوط به اشتباهات، زمان و هزینه های سرباری پردازش اطلاعات.

•    کم کردن زمان مربوط به تکمیل مبادلات تجاری، مخصوصا از تحویل کالا تا دریافت وجه.

•    سهولت در وارد شدن به بازارهای جدید، مخصوصا آنهایی که از نظر جغرافیایی دوردست هستند. به عنوان مثال وب سایتی که فرش ایران را می فروشد مشتریانی از استرالیا، آمریکای شمالی و هر جای دیگری که تنها یک اتصال اینترنت موجود باشد خواهد داشت.

•    موقیت های تجاری جدید برای کارآفریننان برای طراحی راههای ابتکاری تجارت در اینترنت.

•    از آنجایی که شما با بازار بسیار بزرگی در تعامل هستید، هنگام معرفی یک محصول جدید در بازار، تجزیه و تحلیل بهتری از مشتری می توانید داشته باشید.

بدی های تجارت الکترونیک:

بحث های زیادی درباره بازداشتن تجارت الکترونیکی صورت می گیرد. در واقع، تجارت الکترونیک راه بیشتری را برای کلاه برداری باز می گذارد. شبکه عمومی اینترنت، به هر کسی اجازه می دهد که کالا و یا سرویسی را سفارش دهند بدون اینکه لازم باشد هویت خود را فاش نمایند.

•    حفاظت اموال شخصی بسیار سخت می شود هنگامی که یک کالای نرم در شبکه ای با دسترسی جهانی قرار می گیرد. بعنوان مثال هنگامی که یک آهنگ ساز قطعه ای را در اینترنت برای فروش می گذارد، این قطعه قابل کپی برداری است بدون آنکه آهنگ ساز اطلاعی در این زمینه داشته باشد.

•    گمرک: اینترنت مرزهای بین المللی را در نوردیده است. آیا یک کاربر اینترنت می تواند کالایی را خریداری کند که در کشورش آن کالا ممنوع است از یک وب سایتی که در جایی قرار گرفته که آن کالا در آنجا آزاد است؟ بعنوان مثال فردی از ایران از یک وب سایت خارجی مشروبات الکلی خریداری کند؟

•    امنیت: شناسایی فرد خریدار، دبه در نیاوردن، حفاظت اطلاعات شخصی و ...

اینها همه مواردی هستند که باید برای آنها راه حل جامعی داشت بیش از آنکه بخواهید تجارت اینترنتی خود را آغاز کنید. برخی از این موارد باید توسط دولت یک کشور حل شود و برای برخی دیگر شما خود باید راه حل مناسبی پیدا کنید.

تجارت الکترونیک : گزارش نرخ تبدیل     

سایتهایی تجارت الکترونیک که صرفا در فضای آنلاین فعالیت دارند فروش بیشتری داشته اند از شرکتهایی که هم سایت تجارت الکترونیک و هم مغازه فیزیکی دارند.

در میان 100 سایت تجارت الکترونیک آنلاین که برای این تحقیق در نظر گرفته شده اند، نرخ تبدیل سایت های تجارت الکترونیک به طور متوسط 4.9% بوده است، که برخی از این سایتهای تجارت الکترونیک مغازه فیزیکی هم داشته اند و برخی خیر.

هنگامی که به لیست 10 سایت برتر تجارت الکترونیک از لحاظ نرخ تبدیل نگاه می کنیم، در صدر جدول QVC قرار دارد با نرخ تبدیل 16.3% ( یعنی از هر 1000 بازدید کننده از این سایت، 163 تا از آنها خرید می کنند) و پس از آن Lands’ End با نرخ تبدیل 14.8% قرار دارد. فروشندگان گل آنلاین همچنین خوب عمل کرده اند و FTD.com با نرخ تبدیل 13.4% و proflowers.com با نرخ 11.8% در جمع 10 سایت برتر قرار دارند. غولهای تجارت الکترونیک، Amazon و eBay هم در این جمع با نرخ تبدیل 12.8% و 12.3% جای گرفته اند.

نکته جالب توجه اینست که بدانید تنها یکی از این 10 سایت برتر تجارت الکترونیک Coldwater Creek هست که مغازه فیزیکی قابل توجهی هم علاوه بر حضور آنلاین دارد و جای مغازه داران بزرگ در این میان خالی است. در واقع با اینکه ترافیک زیادی به سایتهایی که دارای مغازه فیزیکی هستند می آید، اما خرید از این شرکتها بیشتر به صورت فیزیکی انجام می گیرد

10 سایت برتر تجارت الکترونیک از لحاظ نرخ تبدیل

سایت تجارت الکترونیک    نرخ تبدیل                  (%)

QVC                        16.3

Lands' End                        14.8

sportsmansguide.com                        13.5

FTD.com                        13.4

llbean.com                        13.4

Amazon                        12.8

Coldwater Creek                       12.7

eBay                       12.3

Yahoo! Shopping                       12.1

proflowers.com                       11.8

تحقیق دیگری نشان می دهد که میزان خرید مشتریانی که آنلاین به دنبال کالای مورد علاقه خود می گردند و به صورت فیزیکی از فروشگاه خرید خود را انجام می دهند نیز زیاد است. در واقع در برابر هر دلاری که مشتریان آنلاین خرید می کنند، 1.6$ مشتریانی که آنلاین جستجومی کنند و به صورت فیزیکی خرید می کنند می پردازند.

اما بهترین و پر درآمد ترین فروشگاههای آنلاین چه می فروشند؟

با توجه به تحقیقی که در فوریه 2005 انجام شده است، فروش سخت افزار کامپیوتر با فاصله زیادی از بخش بعدی، از همه پردرآمد تر می باشد با میانگین سفارش 584.47$ برای هر سفارش.  پس از آن، فروش بلیط سینما و گردهم آیی ها با میانگین سفارش 121.60$ برای هر خریدار در مکان بعد قرار دارد. در مکان سوم صنایع خودرو با میانگین سفارش 119.23$ هست

15 بخش برتر تجارت الکترونیک از لحاظ درآمد زایی

Product Category    Average Order Size (US$)       

سخت افزار کامپیوتر             584.47      

بلیط سینما                          121.60    

خودرو                                  119.23    

تجهیزات اداری                     102.47    

لوازم الکترونیکی                   99.12      

لوازم نگهداری نوزاد               86.13      

لوازم ورزشی                        74.15      

خانه و باغداری                      69.99    

کفش                                    53.14     

گل و کادو                              51.61      

نرم افزار کامپیوتر                   46.76   

ساعت و طلا                         46.62   

زیبایی، بهداشتی                  45.94     

لباس                                    44.68     

اسباب بازی                          40.41

بازاریابی تجارت الکترونیک: کالاهای سخت و کالاهای نرم     

در بازاریابی تجارت الکترونیک به نرم افزارهای کامپیوتر، موزیک، اخبار و راه حل ها کالاهای نرم و یا کالاهای دیجیتالی گفته می شود. این نام گذاری در بازاریابی  تجارت الکترونیک به این خاطر است که این کالا ها یا خدمات با واسط الکترونیکی مانند اینترنت قابل پخش شدن هستند.سایتهای تجارت الکترونیک که کالاهای نرم تولید می کنند، می توانند سریعا کالای خود را پخش کنند. این کالاها می توانند سریعا مورد استقبال افراد قرار گیرند، به خاطر اینکه مشتری در اینترنت در همان لحظه که خرید را انجام می دهد، کالا را در اختیار دارد.

سایت تجارت الکترونیکی که چیزهایی مانند سخت افزار کامپیوتر، البسه و یا کتاب می فروشد کالای سخت دارد. با اینکه خرید شما آنلاین انجام می گیرد، اما تحویل کالا باید بوسیله سرویس های پستی انجام گیرد.

در تجارت الکترونیک، چه محصول نرم باشد و چه سخت، می توان آنرا در اینترنت بازاریابی کرد وبه فروش رساند.

با توجه به تحقیقاتی که در سایتهای برتر تجارت الکترونیک انجام شده است، اکثر آنها کالاهای سخت می فروشند. بیشتر آنها کامپیوتر، تجهیزات شبکه و دستگاههای مخابراتی برای فروش دارند و تعداد کمی از آنها موسیقی و کتاب می فروشند.

آیا می توان گفت که در تجارت الکترونیک، فروش کالاهای سخت موفقیت آمیزتر از کالاهای نرم است؟

 در واقع جواب در خود کالایی است که به فروش می رسد، نه صرفا این موضوع که کالا سخت است و یا نرم. به عنوان مثال لوازم خانه را در نظر بگیرید: کاناپه اتاق نشیمن یک کالای سخت است، همینطور خیلی سخت و هزینه بر حمل شود. اما کالاهای نرم چطور؟ اضافه بر این، باید توجه داشت که سرویس هایی مانند مدیریت پروژه آنلاین هم زیاد موفق نبوده اند.

برخی فاکتور های دیگر که موفقیت یک کالا را در سایتهای تجارت الکترونیک تحت تاثیر قرار می دهند از این قرارند:

پیچیدگی: آیا کار فیزیکی لازم است برای راه انداختن و یا سفارش کالا؟ بازاریابی آنلاین کالاهای پیچیده سخت است.

آیا برای فروش کالا لازم است که اطلاعات زیادی در اختیار مشتری قرار گیرد؟ اگر اینطور است این کالا را راحت می توان آنلاین فروخت.

ارتباط: آیا برای فروش کالا لازم است که حتما ارتباط فیزیکی وجود داشته باشد؟ اگر که این طور است فروش آنلاین این کالا سخت است.

تجارت الکترونیک و برنامه های تبلیغاتی

با شرکت در برنامه های تبلیغاتی از سایت خود پول در بیاورید . به طور کلی مولفه های اصلی برنامه های تبلیغاتی را دو گروه از سایتهای اینترنتی تشکیل می دهند . گروه اول سایتهایی هستند که برای افزایش ترافیک بازدیدکنندگان ( و در نتیجه افزایش فروش محصولات و خدمات ) با پرداخت مبالغ مشخص به سایتهای دیگر اقدام به نصب تبلیغات خود در آن سایتها می کنند . و گروه دوم را سایتهای پرترافیک و یا با ترافیک متوسط تشکیل می دهند که با پذیرفتن آگهی های تبلیغاتی سایتهای گروه اول ، و با ارجاع بازدیدکنندگان به این سایتها ، در قالب قراردادهای متفاوت تبلیغاتی ( که در ادامه به رایج ترین آنها اشاره می کنم ) کمیسیون دریافت می نمایند . لازم به ذکر است که شرکت در برنامه های تبلیغاتی برای هر دو گروه مذکور به نحو موثری درآمدزایی و راندمان کاری را ارتقا می دهد . همانطور که به طور ضمنی اشاره شد برنامه های تبلیغاتی در قالبهای متفاوتی پیشنهاد می شود که در ادامه به بررسی اجمالی رایج ترین آنها می پردازیم :

Pay Per View  : این قدیمی ترین نوع برنامه های تبلغاتی است . در این روش در ازای به نمایش درآمدن تبلیغات سایتهای دیگر در سایت شما ، در مدت زمان و تعداد دفعات معین ، به شما کمیسیون پرداخت می شود . بدلیل کارایی نامناسب و پایین بودن نرخ تبدیل بازدیدکننده به مشتری در این روش ، بسیاری از سایتهای تجاری ارائه کمیسیون به این روش را متوقف کرده اند . نکته آخر اینکه این روش تنها برای استفاده سایتهای پرترافیک مناسب است .

Pay Per Clickدر این نوع برنامه تبلیغاتی پس از قرار دادن تبلیغات سایتهای طرف قرارداد در سایتتان ، در ازای هر کلیکی که بر روی این تبلیغات صورت گرفته و از سایتهای طرف قرارداد بازدید شود ، مقدار اندکی پول به شما پرداخت خواهد شد . علی رغم اینکه این روش بر روش اول ترجیح داده می شود ، اما برای کسب مبالغ قابل ملاحظه در این روش به حجم بالای بازدیدکننده نیاز دارید . در این روش معمولاً در ازای هر کلیک $  0.10 پرداخت می شود . اما سایتهای وجود دارند که مبالغ اندکی بیشتر از این را هم پیشنهاد می کنند .

Pay Per Lead : در این روش اگر بازدیدکنندگان سایت شما در سایتهایی که لینک آنها را در سایتتان قرار داده اید ( و البته تنها از طریق لینکهای تبلیغاتی موجود در سایت شما ) ثبت نام کنند ( که در اکثر موارد رایگان است ) ، مبالغ معینی پول به شما پرداخت می شود . در این نوع برنامه های تبلیغاتی حتماً شرکت کنید ! چرا ؟ زیرا مطالعات نشان می دهد که کاربران تمایل بالایی به ثبت نام در سایتهایی که دارای اطلاعات ، محصولات فیزیکی و یا خدمات مورد علاقه آنها باشد ، از خود نشان می دهند و این امر ضامن موفقیت شما خواهد بود .

Pay Per Sale  : این رایج ترین نوع در میان برنامه های تبلیغاتی است . در این روش در ازای هر خریدی که بوسیله بازدیدکنندگان و از طریق لینکها تبلیغاتی موجود در سایت شما ، در سایتهای طرف قرارداد انجام شود ، به شما مقدار قابل ملاحظه ای کمیسیون پرداخت می شود . به بیان دیگر ، بازدیدکننده با کلیک بر روی تبلیغات موجود در سایت شما به سایت تجاری طرف قرارداد با شما ، می رود حال اگر این شخص اقدام به خرید محصول این سایت نماید ، درصدی از مبلغ کالای فروخته شده به شما تعلق می گیرد . مقدار کمیسیون های اعطایی در این روش متفاوت است اما معمولاً در بازۀ 10 الی 20 درصد قرار می گیرد . اما نکته مهم تر از میزان کمیسیون این است که باید دقت کرده و به سایتهای تجاری با نرخ بالای تبدیل بازدیدکننده به مشتری لینک بدهید . ·  Multi Level Commissions  : در این روش علاوه بر کمیسیونی که بطور مستقیم دریافت می کنید ، درصدی از کمیسیون پرداختی به افرادی که از طریق سایت شما به سایت تبلیغاتی ارجاع شده اند نیز به شما تعلق می گیرد . برای مثال فرض می کنیم شما در برنامه تبلیغاتی سایت A شرکت کرده اید .  اگر فرد B از طریق سایت شما در سایت A ثبت نام کند مسلماً مقداری کمیسیون به شما تعلق می گیرد . حال اگر فرد B تبلیغات سایت A را در سایت خود قرار دهد و سپس فرد C در سایت A و از طریق تبلیغات فرد B ، ثبت نام نماید ، باز هم به شما کمیسیون پرداخت می شود . البته مقدار کمیسیون مرحله دوم از مقدار  کمیسیون مرحله اول کمتر است .

برنامه جامع توسعه تجارت الکترونیکی

ماده۱ـ معاونت حقوقی و امور مجلس ریاست جمهوری مکلف است با همکاری دستگاههای ذیربط نسبت به تدوین ساز و کار هماهنگ تنظیم لوایح قانونی فضای تبادل اطلاعات اقدام و آن را حداکثر تا پایان آذر سال ۱۳۸۴ به هیات دولت ارایه کند.

ماده۲ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه قضاییه و وزارت بازرگانی اقدامات زیر را انجام دهد:

• تدوین قانون آیین دادرسی خاص تجارت الکترونیکی و امکان طرح دعاوی حقوقی در فضای تبادل اطلاعات متناسب با فضای غیرمادی و نامحسوس آن با توجه به قانون تجارت ایران و رعایت اهمیت اصل سرعت دراین نوع دعاوی، حداکثر تا پایان شهریور سال ۱۳۸۵.

• تدوین قانون خاص در زمینه صلاحیت برای تجارت الکترونیکی و مواد راجع به استرداد، همکاری متقابل در جرایم خاص فضای تبادل اطلاعات، مواد قانونی فنون و ابزارهای پیشگیری برای جرایم خاص فضای تبادل اطلاعات به منظور مبارزه با جرایم خاص فضای تبادل اطلاعات و امکان همکاری بین‌المللی متقابل و رعایت استانداردهای عدالت کیفری حداکثر تا اسفند ماه سال ۱۳۸۴.

• تدوین قانون مسوولیت کیفری برای اشخاص حقیقی ـ حقوقی و شناسایی نظریه‌های جدید مسوولیت و تصویب قانون برای جرایم ناشی از عمد/ بی‌مبالاتی مطابق کدهای رفتاری، کدهای کیفری فضای تبادل اطلاعات و امثال آن حداکثر تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵.

ماده۳ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه قضاییه، نسبت به تدوین قواعد رفع تعارض قوانین جدید به عنوان بخشی از قانون عام آیین دادرسی مدنی فضای تبادل اطلاعات و قانون آیین دادرسی خاص تجارت الکترونیکی ازجمله قواعد داوری و واسطه‌گری برخط برای تسهیل در حل و فصل اختلافات ناشی از تجارت الکترونیکی حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۴ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است، نسبت به اصلاح قوانین مخابراتی برای همخوان کردن مصوبات نهادهای ذیربط در عرصه فعالیت تامین‌کنندگان خدمات اینترنتی و محتوا و پیروی این نهادها از قواعد عام مسوولیت مدنی و کیفری براساس نظریه‌های مرسوم حقوق مسوولیت حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۵ ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه قضاییه، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی، نسبت به تدوین حقوق جزای ماهوی شامل به رسمیت شناختن مسوولیت کیفری اشخاص حقوقی در محیط تجارت الکترونیکی و جرایم جاسوسی صنعتی، افشای اسرار، کلاهبرداری (اشکال خاص)، کارت اعتباری، بانکداری الکترونیکی، حق مولف برای همخوانی با استانداردهای حقوق جزا و امکان مبارزه موثر با جرایم عصر صنعتی و فراصنعتی حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۵ اقدام کند.

ماده۶ ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با همکاری وزارت دادگستری، قوه قضاییه، وزارت اطلاعات، بانک مرکزی، وزارت بازرگانی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به تدوین قانون جامع حمایت از داده/حریم خصوصی و قانون خاص حمایت از داده/حریم خصوصی در مخابرات به منظور حمایت خاص قانونی در عرصه تجارت الکترونیکی از سوی حاکمیت و الزام به رعایت ایمنی خاص توسط کاربران تجارت الکترونیکی، حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۵ اقدام کند.

ماده۷ ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه قضاییه، وزارت بازرگانی، وزارت کشور و وزارت امورخارجه نسبت به تدوین و اصلاح مواد مربوط به استرداد مجرمان و تنظیم معاهدات دو یا چندجانبه برای ایجاد مبارزه با جرایم در سطح بین‌المللی و امکان هماهنگی با استانداردهای بین‌المللی و ایجاد مدل دادرسی و مجازات برای اشخاص توقیف شده، مصادره، تفتیش و توقیف جریان جنایت، همکاری متقابل، نیابت قضایی و اعتبار بین‌المللی امر مختوم در حوزه تجارت الکترونیکی تا پایان اسفند ماه سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی (شورای عالی انفورماتیک) مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت بازرگانی، وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی و وزارت دادگستری و قوه قضاییه نسبت به تدوین قانون حق تالیف در فضای تبادل اطلاعات برابر با استانداردهای بین‌المللی تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵ اقدام کند.

ماده۸ ـ وزارت بازرگانی مکلف است نسبت به تنظیم مدل قراردادی برای مبادلات فرامرزی تجارت الکترونیکی براساس مدل UN/CEFACT و شیوه‌نامه اتحادیه اروپایی ۱۹۹۵ برای ایجاد روابط سالم بدون مشکلات حقوقی در مبادلات و تسهیل تجاری حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۹ـ وزارت بازرگانی مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت دادگستری و قوه قضائیه اقدامات زیر را انجام دهد:

• تدوین الگوی داوری در دعاوی تجارت الکترونیکی برای کاهش دعاوی حقوقی با اعمال حداقل استانداردهای حقوقی در عرصه تجارت الکترونیکی حداکثر تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵.

• تدوین الگوی قراردادی حل اختلاف برای دعاوی در الگوهای بنگاه به بنگاه (B۲B) و بنگاه به مشتری (B۲C) به منظور ساده وشفاف‌سازی روند حل و فصل اختلافات حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۵.

ماده۱۰ـ بانک مرکزی مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی نسبت به تدوین و اجرای نظام پرداخت الکترونیکی به منظور کامل شدن چرخه تجارت الکترونیکی و توسعه بانکداری الکترونیکی حداکثر تا پایان اسفندماه سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده ۱۱ـ وزارت بازرگانی مکلف است اقدامات زیر را انجام دهد:

• تدوین و ابلاغ استانداردهای موضوع بند ط ماده ۳۳ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در حوزه‌های امنیت سیستمهای کاربردی تجارت الکترونیکی، فرایندهای محیط تجاری، تبادل اسناد، واسطهای اطلاع‌رسانی، پیغام، کدگذاری کالا و خدمات تا پایان مهرماه سال ۱۳۸۴.

• راه‌اندازی سیستم کتابخانه جامع فرایندهای تجاری مشترک الکترونیکی (۱)(CBL) در صنایع ذینفع با پشتیبانی از ویرایشهای موجود (۲) EDI و OpenEDI حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴.

• راه‌اندازی سیستم مدیریت اسناد تجاری براساس استاندارد اسناد تجاری الکترونیکی سازمان ملل متحد (۳)(UNe Doc) حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۵.

• اصلاح استانداردها وتوصیه‌های ارایه شده در زمینه تجارت الکترونیکی به شرکتهای تجـاری براساس اسـتانداردها و توصیـه‌های جـدید سازمانهای معتبر بین‌المللی مانند (۴) AFACT (۵) ، UNCTAD UN/CEFACT.

ماده۱۲ـ وزارت بازرگانی مکلف است با همکاری دستگاههای اجرایی ذیربط، به منظور افزایش سطح آگاهی

عمومی نسبت به مباحث مختلف تجارت الکترونیکی از طریق برنامه‌های آموزشی کاربردی مناسب، به اشتراک گذاشتن تجربیات موفق، آموزش از طریق رسانه‌های گروهی، توسعه تسهیلات آموزشی و تشویق و تسهیل برای تولید فرآورده‌ها و خدمات فرهنگی و برگزاری مسابقه‌ها و جشنواره‌های استانی و ملی برای خانوارها اقدام کند، شروع برنامه‌های یادشده از شهریور ماه سال ۱۳۸۴ است.

ماده۱۳ـ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح موظف است با جلب موافقت فرماندهی کل قوا برای مشمولانی که موفق به دریافت گواهی درجه۱ کاربرد تجارت الکترونیکی شوند یک ماه بخشودگی خدمت اعطا کنند. تعریف ویژگیها و الزامات دریافت گواهی درجه۱ کاربرد تجارت الکترونیکی به عهده وزارت بازرگانی است.

ماده۱۴ـ وزارت بازرگانی مکلف است با همکاری وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی به منظور افزایش آگاه‌سازی عمومی در آحاد مردم، با هدف فراگیری کاربرد اینترنت با محورهای شناساندن تاثیر تجارت الکترونیکی بر ارتقای وضعیت اقتصادی خانوار، آشنایی با ابزارها و رویه‌های به کارگیری تجارت الکترونیکی و ایجاد انگیزه برای چیرگی بر مقاومت خانوارها در برابر تغییر در فرهنگ خرید نسبت به برگزاری مسابقه‌ها و جشنواره‌های استانی و ملی برای خانوارها اقدام نماید.

ماده ۱۵ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی به منظور ارایه آموزش ضمن خدمت در خصوص استراتژیها، کاربرد و توسعه تجارت الکترونیکی نسبت به برگزاری دوره‌های مختلف آموزش تجارت الکترونیکی برای مدیران عالی، میانی و پایه و نیز کارشناسان دستگاههای اجرایی درخصوص مفاهیم پایه و ابزارهای مهندسی اینترنت و تجارت الکترونیکی، مدیریت راهبردی سازمانها مبتنی بر فناوری اطلاعات، تعریف جرم و بزه‌های فضای تبادل اطلاعات و روشهای پیشگیری از آنها اقدام کند. به نحوی که از میان جمع ۸۰۵۹۲ نفری کارشناسان، مدیران و معاونین با مدرک تحصیلی بالاتر از لیسانس در وزارتخانه‌های بازرگانی، امور اقتصادی و دارائی و موسسات بانک مرکزی، گمرک و بیمه تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۶، حداقل ۲۰% آنها و دو راه حل عملیاتی نمونه مبتنی بر (۶)ebxML و UNeDocs را فراگیرند. به علاوه این سازمان مکلف به برنامه‌ریزی لازم برای گسترش آموزش تا تمامی سطوح مدیریتی و کارشناسی ذیمدخل در دستگاه‌های فوق است به نحوی که تا پایان سال ۱۳۸۶ حداقل ۸۰% مدیران و کارشناسان این وزارتخانه‌ها تسلط کامل به مباحث مدیریتی و راهبری تجارت الکترونیکی در حوزه تخصصی خود را داشته باشند.

ماده۱۶ـ وزارت دادگستری مکلف است با همکاری قوه‌قضاییه و وزارت بازرگانی به‌منظور آموزش استراتژیها و کاربرد تجارت الکترونیکی نسبت به آموزش آن برای قضات و کادر دادرسی در سرفصلهایی چون تعریفهای بین‌المللی جرایم و بزه‌های رایانه‌ای، احراز هویت، روشهای تعیین مسیر و رهگیری داده‌ها در وب و شبکه‌های رایانه‌ای، اصول رمزگذاری و رمزگشایی در بسته‌های اطلاعاتی اقدام کند.

ماده ۱۷ـ وزارت آموزش و پرورش مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به‌منظور آموزش مفاهیم، مهارتها و منافع تجارت الکترونیکی در مدارس کشور، نسبت به مبانی اینترنت و تجارت الکترونیکی در دوره‌های متوسطه مدارس آموزش داده و افزون بر آن نسبت به تدوین و تهیه مطالب آموزشی ویژه توسعه مهارت‌های وب، آموزش کاربردهای مقدماتی تجارت الکترونیکی در مواردی مانند اصول پرداخت الکترونیکی، سیستمهای نقطه پایانی فروش (۷)(pos) ، رمزینه (بارکد) و آشنایی با مسایل ایمنی، حریم شخصی و حقوق تجارت الکترونیکی مبادرت ورزند.

ماده ۱۸ـ وزارت بازرگانی مکلف است به منظور آموزش استراتژیها و کاربردها در تجارت الکترونیکی نسبت به تدوین برنامه‌های آموزشی دوره‌های آن ویژه بازرگانان و اصناف حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ و اجرای برنامه‌های آموزشی دوره‌های ویژه بازرگانان و اصناف با سطوح تحصیلات زیر دیپلم، دیپلم و دانشگاهی در سرفصلهای مبانی اینترنت، مبانی تجارت الکترونیکی، سیستمهای نقطه پایانی فروش، رمزینه (بارکد) امنیت اطلاعات و مباحث حقوقی بطور پیوسته اقدام کند.

ماده ۱۹ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی به‌منظور تامین زمینه‌های لازم برای فناوری‌های توانمندساز سیستمهای تجارت الکترونیکی و افزایش مهارتها و نوآوری‌ها در تجارت الکترونیکی اقدامات زیر را انجام دهد:

• ایجاد رشته‌ها و گرایشهای مرتبط با تجارت الکترونیکی در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی حداکثر تا پایان شهریورماه سال ۱۳۸۵.

• تدوین، اجرا و توسعه دوره‌های آموزشی برخط با همکاری دانشگاههای معتبر خارجی به منظور گسترش آموزش‌های الکترونیکی از راه دور در مقاطع مختلف تحصیلی با اولویت رشته‌های مدیریت، اقتصاد و حقوق.

ماده۲۰ـ وزارت کار و امور اجتماعی مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی و وزارت آموزش و پرورش به منظور ارتقاء سطح دانش ذینفعان در رابطه با کاربردهای تجارت الکترونیکی، نسبت به تشویق و تسهیل سرمایه‌گذاری در زمینه‌ی آموزش تجارت الکترونیکی در قالب دوره‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت توسط موسسات آموزشی خصوصی اقدام کند. این آموزشها عمدتاً در زمینه‌های: استراتژی توسعه، مسایل امنیتی، مدیریت بازار، موفقیت تضمین شده در ایجاد بازرگانی الکترونیکی، چگونگی مشارکت کارآفرینان در توسعه، توسعه بازرگانی الکترونیکی، چگونگی کاهش هزینه‌های بازرگانی، خدمات مشتری و پرداخت، فنون بازاریابی، تبلیغات و ارتقای جایگاه سایت در رده‌بندی پایگاههای وب، ایجاد طرح شغل الکترونیکی، برنامه‌ریزی منابع و مدیریت بازرگانی الکترونیکی خواهدبود.

ماده۲۱ـ مرکز آمار ایران مکلف است با همکاری وزارت بازرگانی به منظور دستیابی به آمارها و معیارهای دقیق پیشرفت توسعه تجارت الکترونیکی نسبت به سنجش دوره‌ای سطح آمادگی و کارایی تجارت الکترونیکی در کشور و ارزیابی دوره‌ای میزان آمادگی و کارایی زیرساختها و گسترش بهره‌برداری از تجارت الکترونیکی در میان بنگاهها و جامعه بر پایه سنجش پارامترهای علمی مانند الگوی رفتار کاربران در وب، حجم معاملات تجاری، شمار و حجم دعاوی، نقاط ضعف و قدرت، توانمندسازها، حجم و تغییرات شاخص بهای آگهی‌های تجاری، شناسایی الگوی تغییر در نوع خرید کالا و خدمات از دیدگاه برخط و غیر برخط بودن معامله، شمار سایت‌های تازه انتشار یافته تجارت الکترونیکی و سایت‌های متروک و سایر موارد اقدام کند.

ماده۲۲ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با همکاری وزارت صنایع و معادن نسبت به حمایت از طراحی و پیاده‌سازی ابزارهای ایمن‌سازی تجارت الکترونیکی، انجام تحقیقات نظام‌مند و هماهنگ در زمینه تولید ابزارهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ارائه دهنده سرویس‌های پایه‌ای (مانند دیواره آتش، سیستمهای تشخیص نفوذی و ...) و تشویق دستگاهها و سازمانها به بهره‌گیری از ابزارهای ایمن‌سازی تجارت الکترونیکی تولید داخل اقدام کند.

ماده۲۳ـ وزارت بازرگانی مکلف است به منظور فراهم سازی امکان مبادلات فرامرزی با استناد به امضای دیجیتال نسبت به تدوین قراردادها و معاهدات دو یا چند جانبه برای شناسایی بین‌المللی مراجع صدور گواهی دیجیتال (Cross Certificate) حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۲۴ـ وزارت ارتـباطات و فناوری اطلاعات مـکلف است در راستای دستیابی به‌اهداف کمی برنامه چهارم توسعه و براساس برنامه‌های موضوع سند تلفیقی توسعه فناوری ارتباطات و به منظور تامین نیازهای توسعه تجارت الکترونیکی حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۶ نرخ نفوذ تلفن در کشور را در خطوط تلفن ثابت به ازای حداقل ۳۸ خط برای هر ۱۰۰ نفر و در زمینه تلفنهای همراه ۲۰ خط همراه به ازای هر صد نفر ضریب نفوذ کاربران اینترنت را به ۲۰ درصد افزایش دهد.

ماده۲۵ـ وزارت بازرگانی ملکف است با همکاری دبیرخانه شورای عالی اطلاع‌رسانی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (شورای عالی انفورماتیک) به منظور ارتقاء و توسعه واسط‌های نرم‌افزاری و کاربردی تجارت الکترونیکی و غنی‌سازی شبکه‌های اطلاع‌رسانی و کاربردی در محیط فارسی نسبت به توسعه برنامه‌های نرم‌افزارهای متن باز تجارت الکترونیکی و غنی‌سازی محتوای فارسی خدمات ارتباطی و مخابراتی اقدام کند.

ماده۲۶ـ بانک مرکزی مکلف است با همکاری شبکه بانکی کشور به منظور اجرای سیستمهای پرداخت الکترونیکی نسبت به راه‌اندازی سیستم جامع اتاق پایاپای وجوه الکترونیکی(۸) (ACH) و راه‌اندازی سیستم تسویه ناخالص آنی جامع عملیات بین بانکی (۹)(RTGS) حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۲۷ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است به منظور توسعه منابع و سهولت دسترسی به نرم‌افزار و سخت‌افزار ویژه‌ی تجارت الکترونیکی برای ذینفعان عمومی و متخصصین، آموزش افراد و افزایش سرمایه‌گذاری در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات، اقدامات زیر را حداکثر تا پایان اسفند ماه سال ۱۳۸۴ انجام دهد:

• پشتیبانی از کاربرد برنامه‌های متن باز (۱۰) (Open Source) در سازمانهای دولتی و شرکتهای بزرگ خصوصی و پشتیبانی از حقوق مالکیت معنوی مورد نیاز آن.

• حمایت از ایجاد و توسعه صنعت مهندسی نرم‌افزار مبتنی بر راه‌حل‌های متن باز (ماننـد اعطـای تسهیلات و وامهای کم‌بهره، برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاههای ویژه نرم‌افزارهای متن باز، طراحی لوگوهای ملی و اعطای آن به نرم‌افزارهای متن باز که کیفیت بالای آن گواهی شده است).

ماده۲۸ـ وزارت بازرگانی مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به منظور گرداوری و پردازش سیستمهای اطلاع‌رسانی کاربردی تجارت الکترونیکی مانند شبکه جامع اطلاع‌رسانی بازرگانی کشور و نقطه تجاری و ارایه خدمات اصلی پشتیبانی تجارت الکترونیکی مانند کتابخانه ملی فرایندهای تجاری مشترک و میزبانی پایگاههای وب ویژه تجارت الکترونیکی نسبت به ایجاد مرکز داده (Data Center) بخش بازرگانی و تجارت الکترونیکی کشور حداکثر تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵ اقدام کند.

ماده۲۹ـ کلیه دستگاههای اجرایی و شرکتهای دولتی عرضه کننده خدمات به افراد و بنگاهها مکلفند برای بهینه‌سازی رویه‌ها و فرآیندهای اداری و تجاری و ساختارهای داخلی خود، عملیات بازبینی داخلی و بهینه‌سازی (BPR) با محوریت راه‌حلهای مبتنی بر معماری فناوری اطلاعات و ارتباطات را با توجه به سند دولت الکترونیکی تا پایان سال ۱۳۸۴ آغاز کنند. برنامه‌ریزی اجرایی این عملیات باید به گونه‌ای باشد که بروندادهای اصلی آن مشتمل بر طرح‌های جامع بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در داخل دستگاهها و برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) به ویژه در مورد زیر سیستم های ارایه خدمت به شهروندان و تعاملات الکترونیکی تا پایان سال۱۳۸۵ در دسترس و عملیاتی باشد.

ماده۳۰ـ بیمه مرکزی ایران مکلف است به منظور تسهیل در انجام عملیات بیمه الکترونیکی، نسبت به بررسی، مطالعه و سیاستگذاری روش ارایه خدمات نوین بیمه‌ای در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی به گونه‌ای اقدام کند که تا پایان سال ۱۳۸۵ اقدامات زیر در صنعت بیمه تحقق یابد:

• خودکارسازی سیستم بیمه(۱۱) همراه با راه‌اندازی مرکز داده متمرکز و سیستم جامع پشتیبانی بیمه‌ای که بصورت مشترک توسط شرکتهای بیمه‌ای مورد استفاده قرار گیرد، به منظور مدیریت بهینه منابع، ممانعت از تخلفات بیمه‌گذاران مختلف و استفاده مشترک از اطلاعات جامع صنعت.

• طراحی و راه‌اندازی پورتال جامعه بیمه(۱۲) (ارایه انواع خدمات بر خط بیمه‌ای مانند بیمه خودرو، بیمه عمر، بیمه خانوار، سیستمهای نرم‌افزاری بیمه، فروش بیمه نامه آتش‌سوزی منازل و خودرو از طریق اینترنت، مکانیزاسیون بیمه باربری صدور و الحاقیه بیمه‌نامه، ساماندهی سیستمهای عملیاتی موجود برای بهبود و زمینه‌سازی کاربرد بیمه الکترونیکی) به منظور افزایش کارایی در صنعت و بهره‌برداری اشتراکی از مجموعه اطلاعات صنعت بیمه، ارایه انواع خدمات برخط بیمه‌ای و ساماندهی سیستمهای عملیاتی موجود.

ماده۳۱ـ گمرک ایران مکلف است در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی و به منظور ارتقاء بهره‌وری در عملیات مبادی ورودی و خروجی کشور و تبدیل این مبادی به یک مرکز پشتیبانی منطقه‌ای گمرک ایران و همچنین انجام عملیات ترخیص کالا از گمرکات کشور حداکثر در ۲۴ساعت، نسبت به مطالعه و بررسی مناطق مشکل‌زا و مهندسی مجدد فرایندهای گمرکی در کشور حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۴ اقدام کند.

ماده۳۲ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است به منظور ایجاد شفافیت و انسجام در کلیه فرایندهای مالیاتی خودکار اقدامات زیر را در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی انجام دهد:

• مطالعه، بررسی و تعیین چگونگی نحوه اخذ مالیاتهای تکلیفی، نقل و انتقال و تدوین قانون مربوطه حداکثر تا پایان شهریور ۱۳۸۵.

• تسهیل در امر مدیریت اخذ مالیاتها از طریق بهبود روشها و مهندسی مجدد دوره‌ای سیستم‌های تعیین، اظهار و پرداخت مالیات.

ماده۳۳ ـ وزارت نفت مکلف است در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی اقدامات زیر را انجام دهد:

• عضویت در یکی از بازارهای معاملات الکترونیکی تجهیزات صنایع نفت و گاز و پتروشیمی تا پایان سال ۱۳۸۴.

• پیاده‌سازی سیستم خرید الکترونیکی (e-Procurement) به منظور فرایند خرید، افزایش نقدینگی، حمایت از تولیدکنندگان داخلی و جلوگیری از تاخیر در اجرای طرحها تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵.

• ایجاد و راه‌اندازی بورس الکترونیکی نفت e-PEM به منظور کاهش ریسک معاملات، استفاده از فرصتهای جدید در معاملات کاهش هزینه معاملات و حضور فعال در معاملات بین‌المللی نفت و گاز تا پایان سال ۱۳۸۵.

ماده۳۴ـ سـازمان میـراث فرهنگـی و گردشگـری مکلـف است در چارچـوب استانداردهای تجارت الکترونیکی اقدامات زیر انجام دهد:

• ارتقای درگاه (پورتال) موجود اطلاعات گردشگری به منظور تسهیل دسترسی به‌اطلاعات جامع، ایجاد فعالیت‌های مشترک بازاریابی و درک بهتر نیازهای گردشگران تا پایان سال۱۳۸۵.

• ایجاد و راه‌اندازی پایگاه اطلاعات گردشگری به منظور تامین داده‌های منسجم و معتبر در بخش گردشگری، از میان بردن فعالیت‌های موازی، ایجاد منبع واحد اطلاعات برای طرح‌های برخط گردشگری تا پایان سال۱۳۸۵.

• راه‌اندازی مرکز تماس (Call-Center) در قطبهای گردشگری کشور،

• گسترش سیستمهای ذخیره‌ی برخط جا در هتلها و گسترش ارتباط آنها به‌سیستمهای بین‌المللی.

ماده۳۵ـ وزارت راه و ترابری مکلف است به منظور گسترش گردشگری الکترونیکی با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری طرحهای لازم برای گسترش سیستمهای ذخیره‌ی برخط بلیت در شرکتهای هواپیمایی، موسسات حمل و نقل جاده‌ای، ریلی و دریایی داخلی و گسترش ارتباط آنها به سیستمهای بین‌المللی را تا پایان سال ۱۳۸۵ به‌انجام رساند.

ماده۳۶ـ بانک مرکزی مکلف است در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی و به منظور کاهش هزینه عملیاتی، اصلاح و بهبود کارآیی بخش بانکی، ارایه خدمات جدید بانکی، بهبود نحوه ارایه خدمات به مشتریان، تا پایان سال ۱۳۸۵ نسبت به ایجاد و راه‌اندازی نظام بانکداری جامع اینترنتی اقدام کند.

ماده۳۷ـ وزارت صنایع و معادن (سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران) مکلف است در چارچوب استاندارهای تجارت الکترونیکی اقدامات لازم را برای تحقق موارد زیر انجام دهد:

• ایجاد و راه‌اندازی پورتال جامع خودروسازی به منظور مرتبط کردن فعالان صنعت خودرو، ارایه اطلاعات درخصوص تازه‌ترین فناوری‌های صنعت خودرو، ارایه اطلاعات درخصوص گرایش‌ها و سمت گیری‌های بازار جهانی تا پایان شهریور سال۱۳۸۵.

• گسترش تجارت الکترونیکی به منظور هماهنگ کردن تمامی عوامل موثر در صنعت خودروسازی (مانند شرکت‌های تولید خودرو، قطعه‌سازان، شرکت‌های طراحی و مشاوره‌ای در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات) از طریق فراهم‌سازی نیازهای مهندسی در بخـش خودروسازی (مانـند استانداردهـای لازم در مـحیط تجاری و زنجیره ارزش خودروسازی و انجام عملیات لجستیک بر اساس مدلهای استاندارد تجاری B۲B) و استفاده از بهترین تجربیات در موضوعات لجستیک، تبادل اسناد CAD و اسناد فنی و مدلسازی فرایندهای لجستیک تا پایان سال ۱۳۸۴.

ماده۳۸ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (شرکت مخابرات ایران) مکلف است در چهارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی طراحی و به بهره‌برداری رساندن سیستم مدیریت ارتباط با مشتریان/ مشترکین را تا پایان سال ۱۳۸۵ محقق کند.

ماده۳۹ـ وزارتخانه‌های نیرو، نفت و ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف هستند تا پایان سال ۱۳۸۵ نسبت به ایجاد و راه‌اندازی و توسعه سیستم صدور قبض‌های الکترونیکی خدمات مشترکین خود اقدام کنند.

ماده۴۰ـ وزارت بازرگانی مکلف است در چارچوب استانداردهای تجارت الکترونیکی اقدامات زیر را انجام دهد:

• ایجاد و راه‌اندازی پورتال اصناف تا پایان شهریور سال ۱۳۸۵.

• نوسازی شبکه بازرگانی کشور از طریق یکپارچه‌سازی فعالیتهای اطلاع‌رسانی، گسترش بازارهای داد و ستد الکترونیکی مبتنی بر فناوری خدمات وبی.

ماده۴۱ـ تمامی دستگاههایی که در این برنامه متکفل تکالیفی در زمینه امنیت فضای تبادل اطلاعات شده‌اند موظف هستند در انجام تکالیف محوله سند راهبردی امنیت تبادل اطلاعات کشور و نیز مصوبات شورای عالی امنیت فضای تبادل اطلاعات را مورد توجه قرار دهند.

ماده۴۲ـ تمامی دستگاههای ذیربط موظفند اعتبارات موردنیاز اجرای تکالیف محوله طی این سند را برای سال جاری از محل بودجه‌ی برنامه‌ی توسعه کاربرد فناوری اطلاعات تامین و اعتبار موردنیاز برای سال آینده را در قالب بودجه‌ی پیشنهادی به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ارایه کنند.

ماده۴۳ـ تمامی وزارتخانه‌ها و دستگاههایی که در این سند تکالیفی برای آنها مقرر شده‌است موظفند گزارش ششماهه‌ی اقدامات خود را برای جمعبندی و ارایه گزارش جامع به هیات وزیران به وزارت بازرگانی ارایه کنند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱ ـ Common Business Library.

۲ ـ Electronic Data Interchange

۳ ـ United Nations electronic Trade Documents.

۴ ـ United Nation Centre for Trade Facilitation and Electronic Business.

۵ ـ Asia/Pacific Centre for Trade Facilitation and Electronic Business.

۶ـ Electronic Business eXtensible Markup Language

۷- Point of sale

۸ـ وظیفه اصلی این اتاق، تسویه خودکار بدهیها و بستانکاریهای مستقیم میان بانکهای کشور به‌نمایندگی از سوی مشتریان است. این امر بویژه در مورد حجم زیادی از تراکنشهای مالی که هریک ارزش کم تا متوسط دارند باعث کاهش حجم چک و پول نقد در گردش میان بانکها برای تراکنشهای مالی با ارزش کم و متوسط می‌شود.

۹ـ این سیستم برخط خدمات آنی و غیرقابل استرداد مالی را به بانکها و نیز میان بانک و مشتریانش ارایه می‌کند و برای پیشگیری از اعمال بار زیاد تراکنش به این سیستم، لازم است در ۳سال نخست حداقل مبلغ تراکنش برخط ۱۰میلیون ریال مقرر شود.

۱۰ـ برنامه راهبردی متن باز باید به گونه‌ای تنظیم شود که برنامه‌هایی چون سیاستگذاری فناوری اطلاعات (اجـرای برنامـه‌ای که حـوزه تـدارکاتی نرم‌افـزار را تحت پوشش قرار دهد)، پشتیبانی و آموزش ظرفیت سازی در صنایع نرم‌افزار داخلی را دربرگیرد.

۱۱ـ به منظور طراحی و پیاده سازی سیستم خودکار سازی بیمه بایستی از یکی از متولوژیهای مهندسی اطـلاعـات Information Engineering) IE)، متـدولوژی زکمـن (Zachman International)، متدولوژی Enterprise Architecture Planning) EAP )و یا سایر متدولوژیهای متداول روز استفاده شود.

۱۲ ـ تحلـیل حوزه کاری با استفاده از متدولوژیهای، (BSP(Business System Planning

(IE (Information Engineering),EAP (Enterprise Architecture Planning و یا سایر متدولوژی‌های معتبر روز بایستی انجام پذیرد.

***